گزارش جدید تیم نظارت بر تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد با هشدار از روند رو به رشد فعالیت گروه‌های تروریستی در افغانستان و پاکستان، تصویری نگران‌کننده از بی‌ثباتی موجود در این دو کشور ارائه کرده است. این گزارش که در ۶ فوریه برای دبیرکل سازمان ملل فرستاده شده، آخرین وضعیت فعالیت‌های گروه‌های القاعده، داعش، تحریک طالبان پاکستان و طالبان افغان را رصد و تحلیل کرده است.
براساس این گزارش، داعش خراسان مستقر در افغانستان و پاکستان بزرگ‌ترین تهدید تروریستی فرامنطقه‌ای است و فعالانه به دنبال جذب نیرو از کشورهای آسیای مرکزی است. در این گزارش آمده است: «داعش خراسان حملاتش علیه رژیم طالبان را تشدید کرده و اقلیت‌های افغانستان را هدف قرار داده و حتی عملیات‌هایی در اروپا انجام داده است.» براساس این گزارش راهبرد جذب نیروی این گروه بر بهره‌برداری از نارضایتی میان اقوام مختلف و به‌ویژه جوانان ناراضی در شمال افغانستان متمرکز است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به‌رغم تلاش‌های طالبان برای سرکوب داعش خراسان، توانایی این گروه برای نفوذ در بدنه حکومت طالبان همچنان یک نگرانی جدی محسوب می‌شود. این گزارش به ترور خلیل حقانی، وزیر مهاجرین و عودت‌کنندگان طالبان، در ۱۱ دسامبر ۲۰۲۴ اشاره می‌کند که به دست یک مهاجم انتحاری داعش خراسان انجام شد. داعش خراسان در بیش از سه سال گذشته، هشت تن از مقام‌های ارشد طالبان را هدف قرار داده و به قتل رسانده است، اما خلیل حقانی مهم‌ترین عضو این گروه بود که در حمله مهاجم انتحاری داعش در محل کارش در کابل کشته شد.
در آخرین مورد از حمله‌های داعش خراسان، یک مهاجم انتحاری این گروه روز سه‌شنبه گذشته تجمع اعضای طالبان را در ورودی کابل بانک در شهر قندوز هدف قرار داد که در آن دست‌کم ۲۰ تن کشته و شماری دیگر زخمی شدند. همچنین روز پنجشنبه، یک مهاجم انتحاری دیگر در ورودی وزارت شهرسازی و مسکن طالبان، معاون این وزارتخانه را هدف قرار داد که از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست. طالبان تنها کشته شدن محافظ امنیتی را تایید کرد و مدعی شد که مهاجم انتحاری در نتیجه تیراندازی و پیش از رسیدن به هدف کشته شده است.
طالبان همچنان میزبان القاعده است
در گزارش این تیم درمورد فعالیت القاعده در افغانستان آمده است که این گروه با تجدید ساختار استراتژیکش همچنان در افغانستان حضور دارد و طالبان با میزبانی از عناصر این گروه برای آنان «یک محیط مساعد» ایجاد کرده است. در گزارش آمده است: «عوامل القاعده در افغانستان در خانه‌های امن و اردوگاه‌های آموزشی در استان‌های مانند کنر، غزنی، لوگر و وردک پراکنده‌اند.»
این گزارش با تاکید بر اینکه تمرکز القاعده به سمت هماهنگی منطقه‌ای و عملیات خارجی تغییر یافته است می‌افزاید: «استراتژی سیف العدل برای تجدید سازمان القاعده در افغانستان و فعال‌سازی دوباره سلول‌های خفته (پناهگاه‌های پنهان) در عراق، لیبی، سوریه و اروپا نشان‌دهنده قصد این گروه برای اجرای عملیات خارجی در آینده است.» براساس این گزارش اداره استخبارات (اطلاعات) طالبان مظنون به تسهیل حرکت عوامل القاعده است.
در بخشی از این گزارش آمده است که به‌رغم اقدامات نامنسجم طالبان برای محدود کردن نفوذ داعش خراسان، این گروه همچنان به حمایت از سایر گروه‌های افراطی متهم است. این گزارش به تداوم روابط طالبان با تحریک طالبان پاکستان اشاره دارد، اتحادی که موجب بی‌ثباتی در پاکستان شده است. در گزارش آمده است: «طالبان افغان همچنان به تحریک طالبان پاکستان فضای لجستیکی، عملیاتی و مالی و فرصت‌های جذب نیرو فراهم می‌کند.»
این تیم تحریک طالبان پاکستان و گروه‌های وابسته به القاعده را تحت پرچم تحریک جهاد پاکستان (TJP) یک نگرانی جدیدی درمورد گسترش فعالیت این گروه‌ها در افغانستان و پاکستان دانسته است. در این گزارش آمده است: «افزایش همکاری میان این گروه‌ها نشان می‌دهد که تحریک طالبان پاکستان در حال تبدیل شدن به یک سازمان چتری برای گروه‌های جهادی منطقه‌ای است.»
با این حال، دولت پاکستان به عملیات‌های ضدتروریستی علیه سلول‌های داعش خراسان و تحریک طالبان پاکستان ادامه داده است، اما این گروه‌ها همچنان می‌توانند دولت پاکستان را به چالش بکشند. این گزارش به بازداشت عوامل ارشد داعش خراسان در پاکستان اشاره دارد که از چهره‌های کلیدی در جذب نیرو و تامین مالی بودند.
براساس یافته‌های این گزارش، داعش خراسان برای دور زدن نظارت‌های امنیتی و جلوگیری از ردیابی، شیوه ارتباطات الکترونیکی را کنار گذاشته و برای ارسال دستورالعمل‌های عملیاتی به فرستادن پیک روی آورده است.
در همین حال، داعش خراسان همچنان به دنبال گسترش نفوذ در آسیای مرکزی است و از اتباع کشورهای مختلف در آسیای میانه و به‌ویژه از شهروندان تاجیکستان نیرو جذب می‌کند و از مسیرهای قاچاق از طریق ایران، ترکیه و افغانستان برای تقویت صفوف خود بهره می‌برد.
این گزارش خواستار افزایش هوشیاری بین‌المللی و همکاری در مبارزه با تروریسم برای مهار تهدیدات ناشی از این گروه‌ها قبل از گسترش بیشتر آن‌ها در خارج از منطقه است. یافته‌های این گزارش نشان‌دهنده این واقعیت است که به‌رغم ادعاهای طالبان مبنی بر حفظ ثبات، افغانستان همچنان مرکزی است برای استقرار شبکه‌های افراطی با اهداف جهانی.
