نشریه کانورسیشن در گفتگو با رنیه کوتزی، دکتر داروساز و نایب رئیس انجمن داروسازان آفریقای جنوبی، به خطرات مصرف داروهای تاریخ گذشته پرداخته است. 

کانورسیشن می‌نویسد، تاریخ انقضای داروها از طریق آزمایش پایداری مشخص می‌شود. این آزمایش‌ها مدت‌زمانی را که یک دارو تحت شرایط مختلف نگهداری، ایمن و موثر باقی می‌ماند، ارزیابی می‌کند. تولیدکنندگان معمولا برای تاریخ انقضا تخمین‌های محافظه‌کارانه‌ای ارائه می‌دهند تا کیفیت و ایمنی دارو تضمین شود.

داروها با گذشت زمان تجزیه می‌شوند. این بدان معنا است که ممکن است پس از گذشتن تاریخ انقضا دیگر به‌درستی عمل نکنند. این مسئله به‌ویژه در مورد داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها نگران‌کننده است. زیرا دوزهای کمتر از میزان لازم برای درمان می‌توانند به مقاومت ضدمیکروبی کمک کنند.

مقاومت ضد میکروبی زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به داروها (مانند آنتی‌بیوتیک‌ها) پاسخ ندهند. این امر درمان عفونت‌ها را دشوارتر می‌کند و در نتیجه، خطر گسترش بیماری، بیماری‌های شدید و مرگ را افزایش می‌دهد.

کاهش قدرت داروها در درمان بیماری‌های مزمن مانند انسولین یا داروهای قلبی نیز نگرانی‌برانگیز است، زیرا این می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد.

برخی داروهای منقضی‌شده ممکن است به ترکیبات مضر تجزیه شوند. یکی از نمونه‌ها سیپروفلوکساسین است. مطالعات نشان داده‌اند این آنتی‌بیوتیک که عمدتا برای درمان عفونت‌ها در مجاری ادراری و دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی استفاده می‌شود، ممکن است به محصولات جانبی سمی تجزیه شود که می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند و در صورت دفع نادرست برای محیط زیست خطرناک باشند.

قرار گرفتن در معرض گرما، رطوبت و نور هم می‌تواند تجزیه ترکیبات فعال را تسریع کند. این موضوع هم برای داروهای تجویزی و هم داروهای بدون نسخه صدق می‌کند. استامینوفنی (پاراستامول) که هر کسی می‌تواند برای درد و تب خریداری کند، اگر یک سال از تاریخ انقضای آن گذشته باشد، ممکن است خطرناک به نظر نرسد، اما اگر تجزیه شده باشد، ممکن است در درمان درد یا تب کمتر موثر باشد که این می‌تواند به عواقب ناخواسته‌ای مانند تاخیر در درمان یا مصرف بیش از حد به قصد رسیدن به تسکین منجر شود. اگر قدرت دارو کاهش یابد، ممکن است کاربران دوزی بالاتر از آنچه را لازم است مصرف کنند که این خطر مسمومیت یا عوارض جانبی را افزایش می‌دهد. 

این تنها قرص‌ها و کپسول‌ها نیستند که تاریخ انقضا دارند. داروهای مایع مانند شربت سینه و قطره‌های چشم، به‌ویژه پس از انقضای تاریخشان، در معرض آلودگی قرار دارند، زیرا نگهدارنده‌هایی که در آن‌ها وجود دارد، قدرت خود را از دست می‌دهند. این امر خطر رشد باکتری‌ها را افزایش می‌دهد که می‌تواند به عفونت‌ منجر شود.

در حالی که برخی داروهای منقضی‌شده ممکن است هنوز اثرشان را حفظ کرده باشند، هیچ ضمانتی برای ایمنی وجود ندارد. دفع ایمن داروها ضروری است تا از سوءاستفاده و آسیب بالقوه به افراد و محیط زیست جلوگیری شود.

در مورد دور انداختن داروهای منقضی‌شده هم باید احتیاط کرد، زیرا برخی از آن‌ها می‌توانند برای محیط زیست خطرات بسیاری به همراه داشته باشند و باعث شوند مواد فعال دارویی به خاک و آب‌های زیرزمینی نفوذ کنند. ریختن داروها در سینک یا توالت هم این مواد را مستقیم به سیستم‌های فاضلاب وارد می‌کند و ممکن است وارد سیستم آب شهری شوند. از این رو کارشناسان می‌گویند روش صحیح برای دور انداختن داروهای استفاده‌نشده یا تاریخ‌گذشته از طریق برنامه‌های بازپس‌گیری دارو یا مکان‌های جمع‌آوری مجاز است.