تمایل چشمگیر ایرانیان به بازدید از مکان‌های تاریخی و فرهنگی در ایام نوروز همچنان ادامه دارد و آمار بازدیدکنندگان رکوردهای جدیدی را ثبت کرده است.
بر اساس داده‌های رسمی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در پنجم فروردین‌ماه، تخت‌جمشید، پاسارگاد و آرامگاه حافظ در استان فارس، بیشترین میزان بازدید نوروزی را به خود اختصاص داده‌اند.
به گزارش خبرگزاری میراث آریا، در چهارم فروردین، تعداد بازدیدکنندگان مکان‌های تاریخی و فرهنگی به ۴۲۰ هزار و ۴۶۳ نفر رسید که نسبت به روز قبل، افزایش داشت. این رقم در سوم فروردین، ۴۱۴ هزار و ۶۴۸ نفر بود.
طبق این گزارش، در دوم فروردین‌ماه به دلیل تقارن با سالروز شهادت امام اول شیعیان، تمامی مکان‌های فرهنگی و تاریخی تحت نظارت وزارت میراث فرهنگی تعطیل بودند، اما در نخستین روز سال جدید، ۲۴۴ هزار و ۴۶۴ نفر از این اماکن بازدید کردند. این رقم در ۳۰ اسفند، ۱۸۲ هزار و ۴۸۸ نفر و در ۲۹ اسفند ۸۳ هزار و ۲۲۵ نفر بود. مقایسه آمار بازدیدکنندگان از روند صعودی تعداد بازدیدها از روزهای پایانی اسفند تا چهارم فروردین حکایت دارد.
در میان مقاصد گردشگری، تخت‌جمشید در استان فارس با ۴۴ هزار و ۵۶۵ بازدیدکننده، پربازدیدترین اثر تاریخی ایران در چهارم فروردین بود.
مجموعه فرهنگی‌تاریخی نیاوران در تهران با ۳۷ هزار و ۶۱۴ بازدیدکننده و آرامگاه حافظ در شیراز با ۳۵ هزار و ۵۷۰ بازدیدکننده در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.
آرامگاه سعدی، مجموعه فرهنگی‌تاریخی سعدآباد در تهران، مجموعه جهانی پاسارگاد، ارگ کریمخان در شیراز، باغ فین کاشان، باغ‌موزه چهلستون اصفهان و قلعه فلک‌الافلاک در لرستان نیز از جمله پربازدیدترین اماکن تاریخی در این روز بودند.
بررسی آمار تجمعی از ۲۹ اسفند ۱۴۰۳ تا چهارم فروردین ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که تخت‌جمشید در این مدت پذیرای بیش از ۱۷۵ هزار بازدیدکننده بوده است و پربازدیدترین جاذبه فرهنگی ایران محسوب می‌شود. پس از آن، آرامگاه حافظ با ۱۶۶ هزار بازدیدکننده، آرامگاه سعدی با بیش از ۱۰۲ هزار بازدیدکننده، مجموعه جهانی پاسارگاد با ۷۵ هزار بازدیدکننده و ارگ کریمخان با بیش از ۶۰ هزار بازدیدکننده در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند.
باغ‌موزه چهلستون و باغ فین اصفهان، سازه‌های آبی شوشتر، قلعه فلک‌الافلاک و مجموعه فرهنگی سعدآباد نیز از جمله اماکنی بودند که در تعطیلات نوروزی با استقبال گسترده گردشگران مواجه شدند.
نکته قابل‌توجه در آمارهای رسمی وزارت میراث فرهنگی، قرار گرفتن مجموعه کاخ‌های تهران از جمله سعدآباد، نیاوران و گلستان، در صدر پربازدیدترین اماکن تاریخی و فرهنگی نوروز ۱۴۰۴ است. کاخ سعدآباد محل سکونت و کار محمدرضاشاه پهلوی و شهبانو فرح، از ۲۹ اسفند ۱۴۰۳ تا سوم فروردین ۱۴۰۴ میزبان بیش از ۳۴ هزار بازدیدکننده بود؛ به عبارتی، روزانه به‌طور میانگین نزدیک به هفت هزار نفر از این مجموعه بازدید کرده‌اند.
کاخ نیاوران نیز در چهارم فروردین با بیش از ۳۷ هزار بازدیدکننده، دومین مکان تاریخی پربازدید ایران شد. تصاویر و ویدیوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی هم از حضور چشمگیر بازدیدکنندگان در کاخ گلستان طی روزهای اخیر خبر می‌دهد.
افزایش تعداد بازدیدها در تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴، نشانه‌ای از علاقه روزافزون مردم به میراث فرهنگی و تاریخی ایران و تمایل آنان به احیای هویت ملی است. محبوبیت کاخ سعدآباد، نیاوران و گلستان در تهران تا آنجا که آن‌ها را در صدر پربازدیدترین مکان‌های تاریخی و فرهنگی در نوروز قرار داده، در عوامل مختلفی ریشه دارد که یکی از آن‌ها پیشینه تاریخی و ارزش فرهنگی و هنری این کاخ‌ها است.
پیشینه کاخ گلستان که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت است، به دوران صفویه بازمی‌گردد، اما این مجموعه تاریخی و فرهنگی در دوران قاجار و پهلوی نیز بستر رخدادهای مهمی در ایران بود.
کاخ سعدآباد هم محل زندگی و کار محمدرضاشاه پهلوی بود که این روزها مردم از او و خدماتش به ایران بسیار یاد می‌کنند. کاخ سعدآباد از نظر معماری و تزیینات داخلی نیز منحصربه‌فرد است و تلفیقی از هنر معماری مدرن و سنتی را به نمایش می‌گذارد.
مجموعه کاخ نیاوران نیز با داشتن کاخ‌ها و عمارت‌هایی متعلق به دوره قاجار و پهلوی، نمایانگر بخشی از تحولات سیاسی و اجتماعی معاصر ایران است.
هر سه مجموعه باغ‌های سرسبز، عمارت‌های باشکوه و معماری منحصربه‌فردی دارند که بازدیدکنندگان را مجذوب می‌کنند. وجود هنرهای اصیل ایرانی، کاشی‌کاری‌ها، نقاشی‌های دیواری، فرش‌های نفیس و تزیینات سلطنتی این کاخ‌ها را به مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به معماری و هنر تبدیل کرده است. با این حال، مهم‌ترین عاملی که باعث شده کاخ‌های پهلوی در فهرست پربازدیدترین مکان‌های تاریخی و فرهنگی ایران قرار بگیرند، علاقه مردم به تاریخ معاصر و اشتیاقشان برای احیای هویت ملی است.
در این کاخ‌ها وقایع مهمی رخ داده است که با تحولات تاریخی، سیاسی و فرهنگی ایران ارتباط مستقیمی دارد. وقایعی که آثار آن در زندگی امروز ایرانیان مشهود است و همین موضوع باعث کنجکاوی و علاقه‌مندی بازدیدکنندگان، به‌ویژه نسل جوان، به تاریخ ایران شده است. بسیاری از گردشگران بازدید از این کاخ‌ها را فرصتی برای درک بهتر تاریخ معاصر و مقایسه سبک زندگی با شرایط کنونی جامعه می‌دانند.
