طرح حکومت افغانستان برای کمک به بیش از پنج میلیون خانواده فقیر و نسبتا فقیر افغانستان از سوی مجلس نمایندگان رد شد. حکومت افغانستان روز یک‌شنبه برنامه دسترخوان (سفره) ملی را برای کمک به ۹۰ درصد مردم افغانستان به دست گرفت. بر اساس این طرح برای بیش از پنج میلیون خانواده، در یک بسته کمکی مواد اولیه مانند آرد، برنج، نخود لوبیا، روغن و صابون به ارزش ۵۰ دلار آمریکا برای هر خانواده در نظر گرفته شده است. مجموع هزینه این طرح که در حدود ۲۴۴ میلیون دلار آمریکا می‌شود از سوی بانک جهانی پرداخته شده است. با این حال مجلس نمایندگان روز سه‌شنبه این طرح را با اتفاق آرا رد کرد. مجلس نمایندگان پس از شنیدن توضیحان معین وزارت دارایی افغانستان، توضیحات او را قانع‌کننده ندانست و طرح را «ناکارا، غیرمفید و غیرقابل نظارت» دانست و به صورت عمومی به آن کارت قرمز نشان دادند. طرح سفره ملی تلاش دولت افغانستان با حمایت بانک جهانی جهت کاهش آسیب‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا است. پس از شیوع ویروس کرونا افغانستان نیز وارد مرحله رکود اقتصادی و افزایش سطح بی‌کاری شد. هرچند قرنطینه در افغانستان مانند دیگر کشورها رعایت نشد، با این حال بخشی از بازار اقتصادی افغانستان برای چند وقت راکد ماند.

دولت برای جبران کاهش درآمد خانواده‌ها تصمیم به کمک‌های مالی گرفت. نخست طرح توزیع نان برای صدها هزار خانواده در سراسر افغانستان در ماه رمضان در نظر گرفته شد. این طرح سروصدای زیادی کرد و رسانه‌ها و جامعه مدنی حکومت و مجری این طرح را به فساد و اختلاس متهم کردند. حتی دو رسانه افغانستان در یک گزارش تحقیقی مدعی شد که مجریان طرح توزیع نان رایگان به مردم در حدود هشتصد میلیون افغانی از بودجه این طرح را حیف و میل کرده‌اند. طرح توزیع نان رایگان به سرعت قطع شد و دولت پس از دو ماه دوباره برنامه کمک مواد خوراکی را به عنوان جایگزین طرح توزیع نان برای مردم در نظر گرفته است. .

رد شدن طرح سفره ملی از سوی مجلس با واکنش‌های مختلف روبه‌رو شد. صدیق صدیقی سخن‌گوی رییس جمهور غنی در یک نشست خبری گفت که نمایندگان مجلس در چنین وضعیتی باید در کنار مردم قرار بگیرند. او گفت که رای منفی دادن به برنامه سفره ملی به دلیل عدم آگاهی کافی نمایندگان از طرح است. او از نماینده‌ها خواست تا با نظارت کافی بر روند این طرح، زمینه تطبیق آن را بدون مشکل مهیا کنند.

امرالله صالح معاون اول رییس جمهور نیز به برخورد مجلس نسبت به این طرح واکنش نشان داده است. او در صفحه فیس‌بوکش خطاب به مجلس نمایندگان نوشته است: «رد برنامه سفره ملی از سوی شما به معنای این نیست که بانک جهانی وادار یا ترغیب می‌شود که این پول را برای پروژه‌ها و طرح‌های زیربنایی تخصیص دهد. نخیر! این بودیجه جز لاینفک تلاش برای کاهش گرسنگی است، نه فقر. اگر این مساله را در سطح یک خانواده به مثال بزنیم این است که شما خانواده‌ای را که در گرسنگی به سر می‌برد، می‌خواهید قناعت دهید که نان نخورند و از صرفه‌جویی‌شان خانه آباد کنند. گرسنه خواب نان می‌بیند نه خانه. آخر این که شما پس از سال‌های سال و در فقدان تمرکز اساسی بر مسایل اساسی سفره فقرا را با خشم و شتاب دور انداختید نه این که طرحی را تعدیل کرده باشید. امید است به خاطر خودتان و جایگاه‌تان در جامعه دوباره فکر کنید. نان فقیر را گرفتن نه هنر است نه شجاعت.»

این پست آقای صالح روز چهارشنبه در فضای مجازی دست به دست می‌شد و عده‌ای زیادی ان را تایید کردند و عده‌ای نیز در مقابل آن موضع گرفتند.

چرا مجلس مخالف سفره ملی است؟

به نظر می‌رسد نگرانی اساسی مجلس از امکان تکرار طرح توزیع نان رایگان در این برنامه است. فساد و حیف و میل و عدم توزیع درست نان رایگان باعث سر و صدای زیادی شد. به همین دلیل حکومت آن طرح را سریعا جمع کرد اما حالا حکومت می‌گوید سازوکار نظارت بر این طرح چنان گسترده است که سطح اقدام به فساد را کاهش می‌دهد. هم‌چنان مجلس به دلیل بی‌خبری از چگونگی تعدیل تعدادی از پروژه‌های انکشافی و انتقال بودجه آن به برنامه سفره ملی نسبت به آن واکنش نشان دادند. در حالی که مقام‌های حکومتی می‌گویند تعدیل پروژه‌های انکشافی از بودجه غیراختیار صورت گرفته و مربوط به بانک جهانی است.

بااین حال به نظر نمی‌رسد حکومت به جواب رد مجلس به این طرح توجهی کند. شواهد نشان می‌دهد که طرح سفره ملی هم‌چنان در حال اجرا شدن است.