حدود ۱۶۰هزار تن از اعضای حزب محافظه کار (یعنی ۰/۳۴ درصد واجدین شرایط برای رای دادن در کشور) در جریان انتخاب نخست وزیر آینده بریتانیا هستند. واقعیت این است که ما یک دموکراسی پارلمانی با دو حزب درهم ریخته هستیم که نظام انتخاباتیمان مبتنی بر گزینش نماینده یا حزب پارلمانی بر اساس اکثریتی ساده است. أوضاع بر همین منوال باقی خواهد ماند تا دولتی را انتخاب کنیم که حاضر باشد آن را تغییر دهد.
عضویت حزب محافظه کار از نظر ساختار به هیچوجه نماینده بریتانیای مدرن نیست، چه برسد به نظراتش. «پروژه ای. اس.آر.سی. در مورد عضویت احزاب» زیر نظر پرفسور تیم بِیل و دانشگاه کوئین مری در لندن، گستردهترین تحقیق در مورد عضویت در احزاب سیاسی است که هویت اعضای آن ها را مورد مطالعه قرار داده است.
حد متوسط سن یک شهروند بریتانیایی چهل سال است. سالمندانِ بالای شصت و پنج سال، ۱۸ درصد و شهروندان بین ۱۸ و ۲۴ سال، نُه درصد جمعیت بریتانیا را تشکیل میدهند. در این مقیاس، حزب محافظه کار به هیچوجه نماینده مردم کشور نیست. پروژه «ای اس آر سی» به این نتیجه رسیده است که سن متوسط اعضای حزب محافظه کار ۵۷ سال است. ۳۸ درصد اعضای حزب ۶۶ ساله یا مسن تر، و تنها هفت درصد آنها ۱۸ تا ۲۵ سالهاند.
اعضای حزب محافظه کار از نظر جنسیت و اقلیتها هم نماینده جامعه نیستند. جمعیت بریتانیا کمابیش به تساوی میان جنسیتها تقسیم شده، اما سه چهارم اعضای حزب مرد هستند. در عین حال، در حالیکه ۱۴ درصد بریتانیاییها متعلق به اقلیتهای نژادی هستند، تنها ۳ درصد اعضای حزب رنگین پوستند.
آنها از نظر مالی هم نسبت به بریتانیاییهای متعارف ثروتمندترند. اکثریت قابل توجه اعضای حزب محافظه کار از طبقات مرفهتر جامعه هستند. متوسط درآمد سالیانه در بریتانیا حدود ۲۹۵۰۰ پوند است، اما چهار عضو از ده عضو حزب، سالیانه بیش از ۳۰ هزار پوند، و یک در بیست عضو، بیش از ۱۰۰ هزار پوند درآمد دارد. جای تعجب نیست که بوریس جانسون در اوایل رقابتهای رهبری، شعار میداد که (در صورت انتخاب) سه درصد از مالیات پردرآمدترین قشر جامعه خواهد کاست.
و این اقلیت ۰/۳۴ درصد، نظرات افراط گرایانه هم دارد. هفته گذشته، جان استون (گزارشگر ایندیپندنت) در همین صفحات نوشت اعضای حزب محافظه کار خوشوقت خواهند شد که تنها برای تضمین برگزیت اقتصاد کشور را نابود و کشور را تکه تکه کنند. ۶۱ درصد اعضاء راضیاند بهای برگزیت با «لطمه شدید» به کشور پرداخت شود. ۶۳ درصد گفتهاند برای دستیابی به برگزیت آمادهاند استقلال اسکاتلند را بپذیرند و ۵۹ درصد همین را در مورد ایرلند عنوان کردهاند.
از این هم بدتر میشود! امروز نتیجه یک نظرخواهی در تارنمای دولتی نشان داد که چهل درصد اعضای حزب محافظه کار معتقدند دولت باید تعداد مسلمانانی را که وارد بریتانیا میشوند، کاهش دهد. تنها هشت درصد اعضای حزب «به انتخاب یک نخست وزیر مسلمان در بریتانیا افتخار خواهند کرد» و چهل و سه درصد «ترجیح میدهند رهبری کشور به یک مسلمان سپرده نشود.» متیو مک گرگُور، مسئول کارزار موسوم به «امید نه نفرت» میگوید: «از طبقات پائین جامعه گرفته تا ادارات سطح بالای دولتی، اعضای حزب محافظه کار اسطورههای نژادپرستانه را پذیرفته و مایل نیستند یک مسلمان نخست وزیرشان باشد. تنها هشت درصد به مسلمان بودن نخست وزیر افتخار میکنند و بسیاری دیگر، اصولا وجود چنین نکتهای را انکار میکنند.»
و این رشته سخن را به جانسون، مردی میآورد که به احتمال قوی به رهبری حزب انتخاب شده، نخست وزیر بریتانیا خواهد شد. بسیار خارق العاده است که او پیشاپیش رقبایش باشد، نه به خاطر اتهام دعوا با دوست دخترش، بلکه به دلیل اظهارات نژادپرستانهاش در گذشته. او سیاهپوستان را «بچه سیاههای کوچولو» با «لبخندهای هندوانهای» (اشاره به سیاهپوستان آمریکایی که گفته میشود اشتهای فراوانی برای هندوانه دارند) خواند. او، تابستان گذشته، زنان مسلمان در چادر را به «صندوق پست» و «دزد بانک» تشبیه کرد. در آخر هفتهای که گذشت هم، استیو بَنِن شخصیت دست راستی افراط گرا و مدیر سابق کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ افشاء کرد که در تدوین نطق استعفای جانسون در سال گذشته، با او همکاری کرده بود. نمیدانم جانسون حقیقتا نژادپرست است یا نه. تنها خود او میتواند به این سئوال قاطعانه پاسخ دهد، اما تردیدی نیست که اظهارات او دستکم نژادپرستانه و حاکی از عدم احترام و تحقیر کامل علیه اقلیتهای متفاوت است.
برخی از جمله بِت ریگبی، سردبیر سیاسی جدید تلویزیون اِسکای که به خاطر سئوال از جانسون در نخستین کنفرانس خبری او مورد تمسخر حضار قرار گرفت، خطر اینها همه را درک میکند. اما بسیاری دیگر در حلقه داخلی سیاست بریتانیا اهمیت و دلیل مهم بودن آن را نمیفهمند.
جمعه گذشته، در برنامه «پلیتیکس لایو» بی بی سی دو، موضوع اظهارات جانسون را مطرح کردم. «اندرو نیل» به من گفت این گفتههایی که در گذشته عنوان شده، در رقابتهای رهبری مهم نیست زیرا «مردم همه این چیزها را میدانند» و از اظهارات نژادپرستانه جانسون در گذشته مطلعاند. در همان برنامه، دِیمیان کالینز، یکی از طرفداران جانسون و دبیر کمیته فرهنگی حزب محافظه کار، گفت اظهارات بوریس جانسون با استناد به این که او دو دوره شهردار لندن چند فرهنگی بوده، نباید اکنون مسئله ساز شود. به همین صورت، آن ویدکُمب، نماینده تازه حزب برگزیت در پارلمان اروپا گفتههای بوریس جانسون را «بی اهمیت» خواند.
اما این مهم است و به همین دلیل همچنان آن را مطرح خواهم کرد. به عنوان یک رنگین پوست، با شنیدن چنین گفتههایی، نخستین افکاری که به مغزتان میآید این است که اگر او چنین چیزهایی را در مورد دیگران میگوید، چه چیزهایی درباره خانواده من خواهد گفت؟ جانسون گناه نظرات چندش آورش را صراحت کلامش توجیه میکند: «اگر گاه در تلاش گفتن آنچه واقعا فکر میکنم از عبارات و زبانی استفاده میکنم که موجب رنجش میشود، البته، متاسفم که ایجاد رنجش کردهام، اما همچنان تا هرجا بتوانم به صراحت حرف خواهم زد.»
این به نظر من کافی و موید جدیت آنچه در خطر است نیست. از نظر من، بسیاری از اظهارات جانسون در گذشته، باید موجب رد صلاحیت او برای احراز مهمترین سمت در کشور شود. اگر او روز بیست و پنجم ژوئیه در رقابتها پیروز شده و با دیدار با ملکه نخست وزیر بریتانیا شود، متاسفم بگویم این گامی دیگر خواهد بود در جهت عادی شدن تعصب و نفرت در کشور. به همین سادگی!
مراقب تب صاعقه باشید (تشدید تب یونجه توسط رعد و برق)
هشدار – فصل تب یونجه بازگشته و به گفته کارشناسان به اوج خود نزدیک میشود. من مدتهاست از آن رنج میبرم و به هر دارویی که بتواند کمکم کند این دوره را بگذرانم، متوسل شدهام: اسپریهای بینی، قطره چشم، قرص....همه آنها. حتی در گرماگرم بحثهای پارلمانی نالیدهام. ممکن است فکر کنید بارانهای اخیر قدری از شدت آن کاسته است، اما ظاهرا طوفان گردهها را تقسیم کرده با تقویت قدرت آلرژی زا بودن آنها موجب «تب صاعقه» میشود. عاشق تابستان هستم و هر مقدار ویتامین «دِ» که میتوانم جذب کنم، اما همیشه وقتی بمب گرده میافتد، وحشت میکنم.
* چوکا اومونا، نماینده پارلمان از ناحیه اِسترَتَم و سخنگوی حزب لیبرال دموکرات در أمور مالی و بازرگانی است.
© The Independent