نیروی انتظامی جمهوری اسلامی (ناجا) از آرایش نظامی در مرز ایران و عراق برای جلوگیری از سفر شهروندان ایرانی به آن کشور برای برگزاری مراسم اربعین خبر داده است. اداره مرزبانی عراق نیز در روزهای گذشته و در پی هجوم برخی شهروندان ایرانی به مرز این کشور اعلام کرد، مرزها بسته است و به هیچ‌کس اجازه ورود داده نمی‌شود. به گفته مقام‌های انتظامی در ایران، حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر قصد خروج از مرز شلمچه را داشتند که بازگردانده شدند.

جانشین معاون هماهنگ‌کننده ناجا نیز امروز ضمن تاکید بر برخورد قاطع و سخت ناجا با شایعه‌پراکنان اربعینی، گفت: «کشور عراق تا به امروز رسمی و قاطع اعلام کرده است که پذیرای زائران نیست.» پیش‌تر هم مقامات گمرک ایران اعلام کردند که مذاکرات مسافری بین دو دولت ایران و عراق در الویت نیست و معاون امنیتی و انتظامی استانداری خوزستان نیز خبر داد مرزهای چهارگانه کشور از سوی عراق بسته‌اند و خروج زائران اربعین از ایران امکان‌پذیر نیست.

«موکب‌داران اربعین» اما گروه‌های زیارتی زیر نظر وزارت کشور در ایران هستند که از اواخر خرداد ماه نسبت به پذیرش زائران ایرانی و ثبت‌نام از آن‌ها اقدام کردند. این اقدام در سکوت دولت عراق انجام شد.

در روزهای گذشته و با نزدیک شدن به روز اربعین نیز درگیری‌هایی بین مردم و نیروهای انتظامی در مرز ایران و عراق رخ داد که مرکز اطلاع‌رسانی ناجا در واکنش به انتشار تصاویر حضور تعدادی از شهروندان ایرانی در مرز شلمچه اعلام کرد مرز شلمچه کماکان بسته است.

احمد خسروی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و ارتباطات ناجا، در واکنش به تصاویر پخش شده از درگیری بین ماموران مرزی و شهروندان ایرانی، اعلام کرد، شماری از افراد قصد خروج از کشور را به مقصد اماکن متبرکه عراق داشتند که مرزبانی جلوی ایشان را گرفت.

پیش‌تر اما در ایران برخی گروه‌های مذهبی اقدام به راه‌اندازی سامانه‌ای کردند به نام «روشنا» برای برگزاری مراسم اربعین. سامانه‌ای که گفته می‌شود زیرنظر ستاد اربعین وزارت کشور ایران اداره نشده و یک حرکت غیردولتی است. درعین حال در تیرماه نیز رئیس سازمان توسعه روابط ایران و عراق با اعلام این که برنامه مشخصی برای برگزاری مراسم اربعین در خاک عراق در نظر گرفته نشده است اما از اعلام آمادگی «موکب‌داران اربعین» برای پذیرش زوار خبر داد. این ابلاغیه از سوی ستاد اربعین کشور تهیه شده بود و پذیرش زائر را برای این مراسم آغاز کرد. این در حالی است که وزیر بهداشت عراق هم دوم تیرماه امسال با اشاره به بسته شدن اماکن مذهبی در عراق بیان کرد که حرم امام حسین و حضرت عباس به دلیل شیوع کرونا بسته است و زائران برای ورود به بین‌الحرمین با درهای بسته مواجه شده‌اند.

در دوران همه‌گیری کرونا و به دلیل بسته بودن مرز بین کشور ایران و عراق مبادلات اقتصادی نیز میان دو کشور انجام نشده است و ایران مشغول رای‌زنی برای از سرگیری تجارت با دولت عراق است. تا جایی که سخنگوی گمرک ایران در تیرماه اعلام کرد مذاکرات تجاری بین دو کشور در حال انجام است چون محدودیت‌ها به تجارت دو کشور آسیب زده است اما مذاکرات مسافری الویت ما نیست.»

مقامات عراقی نیز طی روزهای گذشته بارها گفته‌اند به خاطر شیوع بیماری کرونا امسال نمی‌توانند میزبان زوار اربعین از کشورهای مختلف باشند. از طرفی مقام‌های رسمی وزارت بهداشت در ایران نیز طی روزهای اخیر بارها تاکید کرده‌اند که حضور در تجمعات می‌تواند موجب گسترش بیماری کرونا شود. ۲۴ استان ایران در شرایط قرمز همه‌گیری کرونا قرار دارند و آمار ابتلاء و مر گ‌ومیر بر اثر کرونا طی یک هفته گذشته در این کشور روند صعودی داشته و طبق اعلام رسمی وزارت بهداشت موج سوم شیوع بیماری کووید-۱۹ در ایران آغاز شده است. برخی از مسؤولان شهرستان‌ها طی روزهای اخیر به صراحت افزایش مبتلایان و جان‌باختگان این بیماری را به دلیل رعایت نکردن برخی هیئت‌های مذهبی در مراسم عزاداری محرم عنوان کرده‌اند و بازگشایی مدارس در این کشور را نیز مزید بر علت دانسته‌اند. رئیس دفتر حسن روحانی هم امروز به صراحت گفت: «اگر می‌بینیم که امروز در کشور میزان مرگ‌ومیر کرونا در حال افزایش است، حاصل اقداماتی است که یک ماه قبل انجام شده است.»