بیشتر شبیه به تِد تاک یا یکی از قسمتهای سریال تلویزیونی خانه اژدها (دراگون دِن) بود تا بحث و گفتگو درباره یکی از پیچیدهترین مناقشههای جهان.
سهشنبه هفته گذشته در هتل پنج طبقهای در بحرین، جرد کوشنر، مشاور ارشد و داماد رییس جمهور آمریکا، نمودارها و رئوس طرح اقتصادی ۵۰ میلیارد دلاری خود برای منطقه خاورمیانه را نمایش داد.
این بساز و بفروش سابق که در میان بانکداران بزرگ، مقامات رسمی خلیج فارس و تونی بلر که همه جا حضور دارد، محاصره شده بود، این کنفرانس را «فرصت قرن» نامید.
وی رهبران فلسطینی ـ که این رویداد را به دلیل اینکه بیش از حد پشتیبان اسرائیل است تحریم کرده بودند- را تشویق کرد تا نگاهی به این طرح بیاندازند. او مناقشه بین اسرائیل و منطقه را به «جدایی سیلیکون وَلی از کالیفرنیا تشبیه کرد».
وزیر اقتصاد آمریکا استیو منوچین که این طرح اقتصادی را با طرح «ارائه پیشنهاد اولیه عمومی یک سهام پر سود» در بورس مقایسه کرده بود، گفته است مطمئناً میتوانند مبلغ بیشتری را برای اجرای طرح تهیه کنند.
اما همه شباهتهای مالی به کنار، نماینده ویژه آمریکا جیسون گرینبلات پذیرفت که هیچ ضمانت اجرایی برای این کنفرانس در نظر گرفته نشده بود. او به خبرنگاران گفت که دولت ترامپ منتظر خواهد شد تا ببیند آیا پشتوانه سیاسی طرح صلح، که در زمان نامعلومی در آینده منتشر خواهد شد، پیش از افزایش مبلغ کمک، به اندازه کافی «جلب نظر» کرده است یا خیر. کوشنر حتی گفته بود آنهایی که کمک کردند تا این طرح اقتصادی تدوین شود، از محتویات سیاسی این طرح اطلاعی نداشتند.
بنابراین، بدون پول واقعی برای ورود به این بازی و واقعیت سیاسی که کاملاً از گفتمان به دور است، در کنفرانس دو روزه فقط از بحثهای مبهم برای چگونگی ترمیم مشکلات اقتصادی خاورمیانه حرف زده شد.
همه، از رئیس فیفا گرفته تا رییس بانک جهانی، گفتند که چطور ساخت زمینهای فوتبال، پنلهای خورشیدی، استفاده از تکنولوژی بلاک چِین برای حل اختلافات مِلکی و استفاده از تکنولوژی پیشرفته پزشکی از خلیج فارس میتواند برای فلسطینیها مفید باشد.
در این کنفرانس اما از موضوعاتی مانند اشغال سرزمینهای فلسطینی توسط اسرائیل، جنگ قریبالوقوع میان اسرائیل و شبه نظامیان در غزه، پناهندگان و تمایل فلسطینیها برای تشکیل یک کشور مستقل صحبتی نشد یا به نرمی از کنار آن عبور کردند.
با کمی دقت در جزییات، در خود اسرائیل رسانهها از اینکه به خبرنگاران اسرائیلی اجازه داده شد تا وارد بحرین (کشوری که هیچ رابطه رسمی با اسرائیل ندارد و خانه «انجمن بحرین برای مقاومت در برابر عادی سازی روابط با دشمن صهیونیستی» است، بشوند) برآشفته شدند.
باراک دیوید، خبرنگار سیاسی کانال ۱۳ اسرائیل، عکسی از خودش با یک آبجو در کنفرانس را توئیت کرده بود و نوشته بود «با یک آبجو لبنانی در بحرین. یک خاورمیانه جدید.»
تایمز اسرائیل نه تنها یک مصاحبه با وزیر خارجه بحرین، شیخ خالد آل خلیفه منتشر کرد که می گفت اسرائیل «آمده است که بماند»، بلکه خبرنگار این رسانه، مراسم دعای صبح را نیز در تنها کنیسه بحرین ترتیب داد.
در پایان این مراسم، که گرینبلات هم در آن حضور داشت، نمازگزاران شعار (اَم ایسرائیل چای) « زنده باد مردم اسرائیل» را سر دادند.
با اینکه گرینبلات به خبرنگاران گفت که «هدف این کارگاه فرصتی برای عکس گرفتن و نمایش نبوده است» و تقویت روابط اسرائیل با خلیج(فارس) فقط یک «نمایش جنبی» بود، اضافه کردن موضوعات دیگر هم به برنامه کنفرانس باعث نشد چیز زیادی برای تمرکز کردن وجود داشته باشد.
همانطور که آنشل فِفِر، یک روزنامهنگار برجسته اسرائیلی در روزنامه هاآرتص نوشت، اگرچه این کنفرانس ممکن است صلح را با خود به همراه نداشته باشد، اما عادی سازی تدریجی رابطه با اسرائیل «دلیلی بود که برگزاری این رویداد در بحرین را بسیار مهم می کرد.»
این مساله در یک مصاحبه بین ایندیپندنت و مارک اشنایر، خاخام مشهور نیویورک، که به تازگی به عنوان مشاور ویژه پادشاه بحرین برای نزدیک کردن کشورهای خلیج به اسرائیل منصوب شده است نیز انعکاس یافت. او گفت این کارگاه(کنفرانس) تاریخی بود. کنفرانسی متفاوت برای عادی سازی شرایط طبیعی جدید.
عادی سازی برخی حقایق برای رهبران خارجی (از جمله آنهایی که از کشورهای خلیج فارس هستند) و نیز کلاً عادی سازی بحث درباره بحران، بدون صحبت درباره اسرائیل و نقشی که در آن بازی میکند.
هنگامی که تونی بلر به راه حل نیاز به دو کشور (عبارتی که مقامات دولت ترامپ از آن استفاده نکردند) اشاره کرد و بحران انسانی در غزه را به دلیل محاصره شرح داد، کوشنر با پریدن وسط حرف او فلسطینیان را سرزنش کرد. او گفت که این وضعیت وخیم به دلیل «رهبری نامناسب و تحریمهایی که به دلیل آن وضع شدند» بوده است.
به نظر میرسد از کلمه «اسرائیل» هم، در این کنفرانس کم استفاده شده است.
با دستگیری یکی از چند تاجر فلسطینی شرکت کننده در کنفرانس بحرین در راه بازگشت به کرانه غربی، ظاهرا بحث اصلی که معتقد است فلسطینیها بدترین دشمن خودشان هستند، بیشتر تقویت شد.
گفته شد نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین «صلاح ابو میالا»(تاجر دستگیر شده) را مورد بازجویی قرار دادهاند.
آقای گرینبلات که تصادفاً کمی بعد از کنفرانس به اورشلیم برگشته بود، یکشنبه صبح توئیت کرد که این فرد آزاد شده است.
یکی از اولین فعالیتهای پس از کنفرانس صلح، شرکت گرینبلات در دومین مراسم آغاز به کار پروژه شهرک نشینان اسرائیلی در شرق اورشلیم در روز یکشنبه بود. او در پاسخ به انتقادات یک سازمان غیر انتفاعی اسرائیلی توییت کرد «صلح فقط بر روی حقیقت میتواند بنا شود».
© The Independent