تصاویر گرفته شده توسط خبرنگار روزنامه کانادایی «گلوب اند میل» در ارمنستان نشان می‌دهد که سلاح‌های ساخت کانادا در حملات هوایی علیه غیرنظامیان در منطقه ناگورنو قره‌باغ مورد استفاده قرار می‌گیرد، به گفته این روزنامه، این‌ها همان تجهیزاتی هستند که کانادا آنها را به ترکیه فروخته است.

روزنامه «گلوب اند میل» در گزارشی اعلام کرد که یک عکاس را به ارمنستان فرستاده است تا به منظور دستیابی به مدرکی از این ادعا، از پهپاد سرنگون شده عکس بگیرد.

نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان هفته گذشته اعلام کرد که دولت وی در میان قطعات پهپادهای سقوط داده شده در ناگورنو قره‌باغ، ترکش یک پهپاد ترکی بیرقدار را بدست آورده است. وی در حساب کاربری‌اش در فیس بوک نوشته است که این شامل "واحد نوری فوق مدرن" ساخت کانادا است.

تجهیزات استفاده شده در درگیری‌های اخیر میان آذربایجان و ارمنستان که در طول یک ماه گذشته منجر به کشته شدن صدها تن از غیرنظامیان در منطقه ناگورنو قره‌باغ شده است، این ادعا را مطرح کرده است که باکو از فناوری‌های نظامی ساخت کانادا که فروش آنها به ترکیه تحت محدودیت‌های شدیدی به تصویب رسیده است و آنکارا متعاقباً آنها را به آذربایجان داده است، استفاده می‌کند.

کلسی گالاگر، کارشناس کانادایی در زمینه سلاح و صادرات سامانه‌های هدف گیری، اظهار داشت که تجهیزات نشان داده شده در عکس‌ها در واقع یک دوربین و دستگاه هدف‌گیری "MX-15D" است که توسط شرکت "L3 HARRIS WISCAM" مستقر در شهر برلینگتون در استان انتاریو، کانادا تولید شده است. وی افزود در حالی که با اولین نگاه به این عکس می‌توان گفت که این حسگر “WISCAM” است، اما وجود علامت “CMX-15D” به صراحت ثابت می‌کند که این دستگاه ساخت کانادا است. کلسی گالاگر، خاطرنشان کرد که صفحه اصلی دستگاه دارای علامت "Bikar"، تولید کننده ترکی پهپادهای بیرقدار نوع"TB2" است و البته این شرکت برای مدتی از تجهیزات (وسکام) در پهپادهای "TB2" خود برای نظارت و انجام حملات هوایی استفاده می‌کرد.

طرفداران کنترل تسلیحات می‌گویند عکس‌های روزنامه کانادایی «گلوب اند میل» گواه دیگری است که نشان می‌دهد تجهیزات نظامی تصویب شده برای صادرات به ترکیه، به آذربایجان فرستاده شده است. آنها از دولت کانادا خواستند تمامی مجوزهای صادراتی که اجازه فروش تجهیزات هدف‌گیری و تصویربرداری (L3 Harris) را به ترکیه می‌دهد لغو کند. اما به گفته روزنامه، دولت کاندا از پذیرش این پیشنهاد امتناع ورزیده است.

البته طبق قوانین داخلی و معاهده تجارت جهانی تسلیحات، کانادا موظف به جلوگیری از انتقال تجهیزات نظامی فروخته شده به مشتریان، به طرف‌های دیگر است و باید در صورت اطلاع از چنین واقعه، آن را به سرعت مورد پیگیری قرار دهد و مانع انتقال تجهیزات نظامی به کاربران غیر از مشتریان مورد نظر شود. این کشور همچنان مکلف است صادرات این گونه تجهیزات نظامی را که برای آسیب رساندن به غیرنظامیان استفاده می‌شود، متوقف کند.

یک ماه پیش، اتاوا اعلام کرد که وزارت امور جهانی کانادا ادعاهای ارامنه این کشور و طرفداران کنترل تسلیحات مبنی بر این‌که تجهیزات نظامی صادرشده از کانادا به ترکیه، به آذربایجان فرستاده شده است را مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس در ۶ ماه اکتبر گذشته، فرانسوا فیلیپ شامپاین، وزیر امور خارجه کانادا اعلام کرد که کشورش تصمیم گرفته است تمام صادرات تسلیحات به ترکیه را تا پایان تحقیقات در مورد این‌که آیا ترکیه برخی از تجهیزات نظامی ساخت کانادار را به متحدش آذربایجان به هدف حمایت از نیروهای آن کشور  برای جنگ در قره‌باغ فرستاده است یا خیر، به حالت تعلیق درآورد. وی افزود: با توجه به لزوم كنترل شدید صادرات كانادا و ادامه جنگ میان آذربایجان و ارمنستان، دستور دادم تمام مجوزهای صادارت تجهیزات نظامی به ترکیه تا هنگام تکمیل شدن ارزیابی‌ها و روشن شدن اوضاع به حالت تعلیق درآورده شود. وزیر امور خارجه کانادا اظهار داشته است که به دنبال مطرح شدن اتهامات استفاده از فناوری‌های نظامی کانادا در درگیری‌های قره‌باغ، وی دستور به آغاز تحقیقات در این زمینه داده است.

البته سال گذشته و پس از تجاوز نظامی ترکیه به شمال سوریه برای حمله به گروه‌های کُرد، اتاوا صادارت خود به ترکیه، به ویژه تجهیزات نظامی را متوقف کرد، اما اتاوا در ماه مه گذشته، با صدور  مجوز هفت دستگاه MX-15D به ترکیه، صادرات خود را با این کشور از سرگرفت.

روزنامه «گلوب اند میل» پنج‌شنبه گذشته عکس‌های متعددی از تجهیزات نظامی استفاده شده در جنگ قره‌باغ را به دفتر نخست وزیر کانادا و وزیر امورخارجه این کشور فرستاده و این پرسش را مطرح کرده است که آیا مایل به لغو مجوزهای صادرات تجهیزات نظامی و صدور نتایج تحقیقات هستند؟ و آیا ترودو از رئیس جمهور ارمنستان عذرخواهی می‌کند؟ در پاسخ، دولت کانادا گفته است که تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.

در پاسخ به درخواست روزنامه«گلوب اند میل» برای اظهار نظر، سفارت آذربایجان در اتاوا بدون اشاره به ذکر منشاء پهپادها، گفت دلیل استفاده از پهپادها در جنگ تلاش برای کاهش تلفات غیرنظامیان است. سفارت آذربایجان در اتاوا خاطرنشان کرده است که پهپادها تنها برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های نظامی ارتش ارمنستان که به صورت غیرقانونی در خاک آذربایجان ایجاد شده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

از سوی دیگر، این روزنامه چندین عکس از تجهیزات نظامی استفاده شده در جنگ قره‌باغ را به سفارت ترکیه در اتاوا ارسال کرده، اما پاسخ سفارت ترکیه بدون اشاره به انتقال فناوری‌های نظامی کانادایی به باکو، این بوده است که "آذربایجان حق دفاع از تمامیت ارضی خود را دارد."

در همین حال، شرکت « ال‎ ۳ هاریس تکنولوژیز»، شرکت مادر آمریکایی «ال ۳ هاریس ویسکام»، تأکید کرد که این شرکت به تمام قوانین و مقررات صادرات تجهیزات نظامی متعهد است. در بیانه‌ای صادره شده از سوی این شرکت آمده است که «ال ۳ هاریس ویسکام»، تمام قوانین و مقررات صادرات دفاعی كه توسط دولت كانادا تصویب شده است را رعایت می‌کند و به همین دلیل، در صدد اتخاذ اقدامات فوری برای ایجاد هماهنگی با تعلیق صادرات تجهیزات نظامی کانادا به ترکیه، شده است.