تعویض قطعات خودروهای در انتظار ترخیص در گمرک ایران موجب شده که سازمان ملی استاندارد ایران نتواند اطمینان حاصل کند که آیا این خودروها استانداردهای ۸۵ گانه اتحادیه اروپا را می‌گذرانند و ترخیص آنها به ارائه مدارکی مبنی بر تعویض نشدن قطعات اصلی خودرو مشروط شده است.
بر اساس اعلام مقامات سازمان ملی استاندارد ایران، از بیش از ۱۳ هزار خودروی دپو شده، حدود یک هزار و ۴۰۰ دستگاه در گمرک‌ها باقی مانده و نتوانسته با الزامات طراحی شده و راهکارهای پیش‌بینی شده از سوی این سازمان منطبق شود.
سازمان ملی استاندارد طی نامه‌ای در پاسخ به مقامات قضایی اعلام کرده که چند مدل خودرو از جمله بنز، بی‌ام‌و، پورشه و تویوتا مورد تایید نیست و با استاندارد ملی مطابقت ندارند.
به گفته مقامات این سازمان، کالاهایی که مجوز ورود به کشور را دریافت نکرده‌اند یا ثبت سفارش ندارند، یا حجم موتورشان بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی است یا اینکه از سازمان ملی استاندارد تایید نوع ندارند.
تقی تقی‌پور، مدیر کل دفتر ارزیابی کالاهای صادراتی و وارداتی سازمان ملی استاندارد، در گفتگو با ایسنا تصریح کرد: «به سازمان ملی استاندارد حق بدهید؛ چراکه نمی‌تواند برای کالایی که هیچ شناسایی از آن نداریم و فقط نام برندهای معروف دنیا را دارد گواهی صادر کند.»
این مقام سازمان ملی استاندارد با تاکید بر این که معلوم نیست که آیا این خودروها استانداردهای ۸۵ گانه اتحادیه اروپا را می‌گذرانند، ادامه داد: «در مواردی بخشی از الزامات فنی یا قطعات خودروها در کشورهای مختلف جابه‌جا می‌شود، بنابراین قطعاتی که کارخانه روی خودرو نصب کرده و بر مبنای آن استاندارد گرفته تعویض می‌شود که باید مدارکی دال بر این که چنین روندی اتفاق نیفتاده وجود داشته باشد.»
او با اشاره به این که در حال حاضر یک هزار و ۴۰۰ خودروی باقی‌مانده در گمرک‌ها به سازمان اموال تملیکی تحویل داده شده گفت: «اما قبل از این، سازمان ملی استاندارد همه راه‌های پیش‌بینی شده برای حل مشکل آنها را بررسی کرد که خودروها حائز هیچ کدام از شرایط نبودند. به طور کلی هیچ مستند قانونی یا دستاویز دیگری وجود ندارد که بر مبنای آن بتوان خودروها را ترخیص کرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
افزود: «اگر این خودروها پلاک Whole Vehicle که به عنوان امکان تردد خودرو در اتحادیه اروپا است را داشتند، امکان اعلام نظر برای ترخیص آنها وجود داشت، اما این خودرو ها فاقد پلاک مذکور، چه به صورت یکپارچه و چه به صورت مجزا بودند.»
استفاده از رانت‌های مختلف برای واردات خودروهای لوکس به ایران در سال‌های اخیر خبرساز شده است. به همین دلیل ترخیص این خودروها با حساسیت بیشتری انجام می‌شود. تعویض قطعات خودروها پدیده‌ای است که در نتیجه دپوی طولانی‌مدت خودروها در گمرکات به وجود آمده است.
در سال‌های اخیر حدود ۱۳ هزار دستگاه خودروی لوکس که به تدریج وارد ایران شده، به دلایل مختلف دپو شده‌اند.
در نیمه دوم سال گذشته و با مصوبه هیئت دولت، هفت هزار و ۱۵۳ دستگاه از هزاران خودروی لوکس دپو شده در گمرک ترخیص شد و ترخیص پنج هزار و ۱۰۸ دستگاه دیگر به دلایل «پایان مهلت تعیین شده» و «عدم حل و فصل مشکلات مربوطه» در گمرک‌ها باقی ماند.
اسفندماه ۱۳۹۸ مدیر کل گمرک ایران بخشنامه‌ای به گمرکات سراسر کشور صادر کرد که بر اساس آن دست‌کم یک هزار خودرو ترخیص شد. آن زمان رسانه‌های داخلی اعلام کردند که حدود پنج هزار خودروی خارجی در گمرکات دپو شده است.
