سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز جمعه گفت دستیار وزیر و مدیرکل اورآسیای این وزارتخانه در اعتراض به شعرخوانی رییس جمهوری ترکیه در مورد رود مرزی ارس، سفیر آن کشور در تهران را احضار کرد.

به گزارش خبرگزاری ایرنا به نقل از سعید خطیب زاده، در جریان این احضار به سفیر ترکیه در ایران ابلاغ شد که «دوران ادعاهای ارضی و امپراطوری‌های جنگ‌افروز و توسعه طلب» سال‌هاست که سپری شده است.

رجب طیب اردوغان که برای یک سفر دو روزه به جمهوری آذربایجان رفته است، روز پنجشنبه در جریان یک رژه نظامی در باکو به مناسبت پیروزی بر ارمنستان در جنگ قره‌باغ، شعری را درباره رود ارس بازگو کرد.

شعری که رییس جمهوری ترکیه آن را بازگو کرد، به زبان ترکی و از نماد‌های جدایی‌طلبی پان‌ترکیست‌ها است که می‌گوید «ارس را جدا کردند و آن را با میله و سنگ پر کردند / من از تو جدا نمی‌شدم، به زور جدایمان کردند»

به گفته خطیب‌زاده، به سفیر ترکیه تاکید شد که «ایران به هیچ کس اجازه مداخله در مورد تمامیت ارضی خود را نمی‌دهد و همان طور که تاریخ پرافتخارش گواه است، در خصوص امنیت ملی خود حتی ذره‌ای کوتاه نمی‌آید.»

وزیر امور خارجه ایران نیز روز جمعه در واکنش به این موضوع در توییتر نوشت، «به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند، مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است!»

محمدجواد ظریف در ادامه این توییت خود اضافه کرد، «آیا او نفهمید که علیه حاکمیت جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچکس نمی‌تواند در باره آذربایجان عزیز ما صحبت کند.»

رود ارس در عهدنامه ترکمنچای در سال ۱۲۰۶ به عنوان مرز ایران و روسیه انتخاب و مناطق شمالی آن از ایران جدا شد.

ارمنی‌ها به آن آراکس و آذربایجانی‌ها آراز می‌گویند، و از مرز ایران با ارمنستان و آذربایجان می‌گذرد.

سفیر پیشین ایران در باکو معتقد است اظهارات اردوغان و شعری که انتخاب کرده «کاملا هدفمند» بوده و هدف اصلی رییس جمهوری ترکیه از این کار ایجاد اختلال در روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان است.

محسن پاک‌نیت گفت: اردوغان در اظهارات خود از سهند و سبلان صحبت می‌کند، چه ربطی به قره‌باغ و جمهوری آذربایجان و حتی ترکیه دارد؟ وی می‌خواهد ایران را علیه جمهوری آذربایجان تحریک کند.

حسام‌الدین آشنا مشاور حسن روحانی رییس جمهوری ایران نیز در توییتی نوشت «تاریخ همسایگی از یاد نخواهد برد: در همان روز که روسای جمهور ایران و افغانستان راه آهن خواف-هرات را برای پیوند بیشتر دو کشور افتتاح کردند، روسای جمهور ترکیه و آذربایجان در رژه مشترک به مناسبت فتح قره باغ شرکت کردند.»

ترکیه در درگیری اخیر جمهوری آذربایجان و ارمنستان در منطقه ناگورو قره‌باغ، که از ششم مهر آغاز شد و ۴۵ روز طول کشید، از طرف آذربایجانی حمایت کرد. این درگیری یک ماه پیش با میانجیگری روسیه پایان یافت.

ایران با وجود تایید حاکمیت جمهوری آذربایجان بر این منطقه مورد مناقشه، از حمایت مستقیم از یکی از طرف‌های درگیری خودداری کرد و خواستار توافق جنگ و گفت‌وگو برای حل و فصل این اختلاف دیرینه شد.

دو جمهوری استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی سابق، از سال ۱۹۸۸ بر سر کنترل منطقه در نزاع بوده و چند بار با هم درگیر شدند. ارمنی‌های ناگورنو قره‌باغ در سال ۱۹۹۱ و پس از فروپاشی شوروی اعلام استقلال کردند.