رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: «کارمندان باید از دولت بابت پرداخت به موقع حقوق تشکر کنند.»

محمد باقر نوبخت در جواب کنایه مجری که که خطاب به محمدباقر نوبخت گفت: «از شما باید تشکر کنیم که حقوق کارمندان را سر ماه می‌دهید؟» گفت: «حتما باید تشکر کنید که در این شرایط چیزی را که حق شما است سروقت می‌پردازیم.»

اظهارات امروز آقای نوبخت، واکنش‌های بسیاری در پی داشت.

گروهی از کاربران شبکه مجازی با اشاره به گفته‌های رئیس سازمان برنامه و بودجه نوشتند که این برخورد آقای نوبخت یادآور نگاه ارباب رعیتی است و می‌گویند که نظام جمهوری اسلامی با شعارهایی در ذم این نوع نگاه به قدرت رسیده است.

سمیه باغی، خبرنگار اقتصادی رکنا در توییتی در همین خصوص نوشت: «آقای نوبخت به تازگی گفته یارانه‌بگیران و کارمندان باید بابت دریافت سر موعد حقوق و یارانه از ما تشکر کنند! آقای نوبخت! رابطه ارباب رعیتی که برای امثال شما مذموم بود.»

کاربری به نام دکتر مجید سجادی‌پناه نیز نوشت: «جناب نوبخت؛ ما کارمندان از شما بابت پرداخت به موقع حقوق‌مان تشکر می‌کنیم. در صورتی که شما هم از بابت ۷ سال صبوری کارمندان در مقابل ناکارآمدی‌های انباشته و سیاست‌های غلط دولت‌تان که هرروز سفره‌های ما را کوچک و کوچک‌تر می‌کرد، تشکر کنید. حال قضاوت کنید چه کسی باید بیشتر قدردان باشد؟!»

میزان حقوق کارمندان در ایران با توجه به افزایش تورم ماهانه و سرعت رشد قیمت‌ها در کشور و میزان خط فقر می‌تواند از جمله مسائل چالش‌برانگیز دولت باشد.

تابستان امسال سازمان برنامه و بودجه میانگین حقوق کارمندان دولت را بیش از شش میلیون تومان عنوان کرد. این در حالی بود که وضعیت حقوق‌بگیران بخش خصوصی، پس از تحمیل تورم‌های پیاپی در ماه‌های گذشته و به ویژه در دوران شیوع کرونا، هم‌پای افزایش قیمت کالاهای اساسی که گفته می‌شود ناشی از کسری بودجه دولت در سال‌های گذشته است، اخیرا صورت پیچیده‌تری به خود گرفته است. ولی تنها چهار میلیون نفر اعم از شاغل رسمی و قراردادی و بازنشستگان در سال‌های اخیر حقوق‌بگیر دولت بوده‌اند و باقی در مشاغل خصوصی مشغولند.

در عین حال براساس آمار منتشر شده در خبرگزاری تسنیم، از حدود ۲۳ میلیون نفر شاغل در اقتصاد ایران نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در بخش خصوصی فعال هستند.

یعنی بار زیادی برای پرداخت حقوق روی دوش دولت نبوده است که همان را هم با تاخیر پرداخت می‌کند و رئیس سازمان برنامه و بودجه می‌گوید اگر پرداخت‌ها به موقع صورت گیرد کارمندان باید از دولت تشکر کنند.

پرداخت حقوق شش میلیونی هم که دولت از آن به عنوان دستاورد خود حرف می‌زند در شرایطی است که در ابتدای مه ماه امسال بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران کشور گفت: «خط فقر در جامعه برای خانوار چهار نفره ده میلیون تومان است.» حمیدرضا امام‌قلی با اشاره به حقوق سه میلیون تومانی کارگران در ایران اضافه کرده بود: «به راحتی می‌توان اثبات کرد که کارگران (بیش از نیمی از جمعیت کشورمان) در فقر مطلق به‌سر می‌برند.»

با نگاهی کوتاه به وضعیت اقتصادی کشور در ماه‌های اخیر و هفته‌های گذشته می‌توان تصویری هرچند نیمه‌کامل ولی تا حدی واقعی از شرایط معیشتی بخش بزرگی از جامعه در دست داشت که با حقوق شش میلیون تومانی و سه میلیون تومانی زندگی می‌کنند.

هزینه تحصیل فرزندان، هزینه اجاره مسکن، هزینه آب و برق و تلفن و گاز، هزینه پوشاک، هزینه درمان به خصوص در دوران کرونا، هزینه مواد شوینده که به دلیل شرایط خاص دوران شیوع کرونا به سبد خانوار تحمیل شده است، هزینه اقلام اساسی خوراکی و در نهایت هزینه حمل و نقل با وسایل نقلیه عمومی یا شخصی، برای خانواده چهار نفره، به طور قطع عدد شش میلیون تومان را در ماه رد خواهد کرد.

با احتساب افزایش ماهانه تورم در کشور ارزش حقوق دریافتی کارمندان و کارگران در ایران کمتر از ماه قبل‌ خود می‌شود.

براساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه آذر ماه ۱۳۹۹ برای خانوارهای کشور به ۳۰.۵ درصد رسیده که نسبت به همین گزارش در ماه قبل، ۱.۵ واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد.

به گزارش همین مرکز، در ماه گذشته، تورم ۱۲ ماه منتهی به پایان آبان‌ماه سال جاری با ۸/۱ درصد افزایش به ۲۹ درصد و تورم نقطه به نقطه با ۵ واحد درصد افزایش به ۴/۴۶ درصد رسید. تورم ماهانه کل کشور نیز در آبان‌ماه سال جاری معادل ۷ درصد اعلام شد. اما مساله مهم تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در آبان‌ماه بود که با ۵/۲ درصد رشد به ۲۵ درصد و تورم اقلام غیرخوراکی با ۴/۱ درصد رشد به ۹/۳۰ درصد رسید. در آبان ماه قیمت مرغ ۲/۲۶ درصد، گوشت گوسفندی ۷/۱۳ درصد، چای خارجی ۵/۹ درصد و برنج درجه یک ایرانی ۲/۹ درصد نسبت به ماه مهر افزایش پیدا کرده بود.

افزایش قیمت مرغ و گوشت و تخم مرغ و کره و صیفی‌جات و میوه در ماه‌های اخیر به کرات در گزارش‌های خبرگزاری‌های منتشر شد. امروز هم خبرآنلاین در خبری از افزایش قیمت هر کیلوگرم موز در بازار مصرف خبر داد که براساس مشاهدات میدانی به ۳۷ هزار تومان تا ۴۰ هزار تومان در تهران افزایش یافته است.

در این گزارش قید شده است: «علی‌رغم این که واردات موز از اردیبشهت ماه ممنوع شده است، مشخص نیست که موزها با نام و نشان خارجی و گران‌قیمت از کجا در بازار عرضه می‎شود.» در خبر دیگری نیز گران‌ترین میوه‌های بازار با قیمت منتشر شد. در این فهرست آناناس با قیمت ۱۶۰ تا ۱۸۰ هزار تومان صدرنشین بود.

بعد از آناناس نارگیل با قیمت ۳۵ تا ۴۴، موز ۳۸ تا ۴۳ هزارتومان، گلابی «درجه یک» ۲۸ تا ۳۸ هزار تومان، انار کوهستان ۲۷ تا ۳۵ هزارتومان و خرمالو ۲۵ تا ۳۴هزار تومان به ترتیب جزو گران‌ترین میوه‌های بازار معرفی شدند. در روزهای گذشته و درست یک روز قبل از شب یلدا، روزنامه آفتاب یزد نیز در گزارشی تفصیلی در خصوص قیمت اقلام خوراکی شب یلدا نوشت که برای یک خانواده چهار نفره در صورت خرید حداقلی برای شب یلدا شیرینی و میوه و آجیل ۵۰۰ هزار تومان آب می‌خورد. نارنگی در فهرست قیمت‌های این روزنامه کیلویی ۲۶ هزار تومان عنوان شده بود.

هرچند مجلس در آبان ماه برای اقشار پایین جامعه طرح پرداخت کمک هزینه معیشتی را تصویب کرد که طبق این طرح به سه دهک پایین جامعه که عمدتاً مورد حمایت نهادهای حمایتی از جمله بهزیستی و کمیته امداد هستند، به ازای هر نفر ۱۲۰ هزار تومان در ماه پرداخت می‌شود اما این سؤال مطرح است که این رقم چه بخشی از هزینه‌های مردم را پوشش خواهد داد.

امروز هم سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام کرد، با توجه به مصوبه ستاد ملی کرونا و همچنین مصوبه مجلس شورای اسلامی و به دنبال تفاهم حاصل مبنی بر حمایت از معیشت اقشار کم‌درآمد که در شرایط ناشی از شیوع بیماری کرونا کسب درآمد آن‌ها مختل شده است، مقرر شد تا امشب به افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی هر نفر ماهیانه ۱۲۰ هزار تومان پرداخت شود. مساله‌ای که طی یک ماه گذشته مورد اختلاف نظر کارشناسان امور اقتصادی در ایران بود، چرا که محل تامین این پول برای دولت روشن نیست. دولتی که برای کسری درآمد بزرگ‌ترین نهاد مقروض به بانک مرکزی است.

هرچند بخشی از بحران‌های اقتصادی به دلیل اثرگذاری کرونا بر اقتصاد دنیا و به ویژه کشورهای با اقتصاد ضعیف‌تر است ولی اقتصاد ایران طی سال‌های گذشته و در پی تحریم‌ها و ساختار ناکارآمد مدیریتی، بیشترین آسیب را متحمل شده است و سبد معیشتی بی‌جان کارگران و کارمندان خالی شده است و با سبک‌تر شدن هفتگی سبد، تنها اقلام خیلی ضروی در آن جای می‌گیرد.