به محض پایان یافتن نشست سه‌جانبه وزرای خارجه فلسطین، اردن و مصر در قاهره، گروهی از مهندسان و نظامیان مصر وارد تل‌آویو شدند تا پرونده تعیین مرز میان سرزمین‌های فلسطینی و اسرائیل را بررسی کنند، سپس، اعضای تیم مزبور برای ملاقات با مسئولین وزارت کشور فلسطین در نوار غزه که تحت کنترل جنبش حماس است، عازم غزه شدند.

هیئت مصری که اخیرا وارد نوار غزه شد در مورد تعیین مرزها بحث خواهد کرد و مسئولیت این گروه با هیئت اطلاعات و امنیت مصر که از مدتی بدین سو پرونده آتش‌بس میان حماس و اسرائيل را دنبال می‌کند متفاوت است. این هیئت پیش از آن که برای نخستین بار وارد غزه شود پنج روز را در اسرائيل سپری کرد و اکنون قصد دارد برای مدت مشابهی در نوار غزه به‌سر برد.

در این دیدار، مسئله تعیین مرزهای فلسطین با اسرائیل و مصر مورد بررسی قرار می‌گیرد تا زمینه آغاز اکتشاف گاز در شرق دریای مدیترانه فراهم شود. به نظر می‌رسد که این موضوع در نشست اخیر میان محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر و ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن که در اول ماه دسامبر جاری در قاهره منعقد شد نیز در کنار تحولات منطقه و مسئله فلسطین مورد بحث و بررسی قرار گرفته باشد. البته جلسه سه‌جانبه وزرای خارجه فلسطین، مصر و اردن که در ۲۰ ماه جاری در قاهره برگزار شد، مراحل عملی آغاز طرح تعیین مرزهای فلسطین با اسرائیل و مصر را مطرح کرده و مسئولان سه کشور در این زمینه بحث و تبادل نظر کردند و بلافاصله، سفر گروه کارشناسان مصری به نوار غزه آغاز شد.

همچنان، دعوتی را که قرار است عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائيل برای گفت‌وگو در مورد بازگشت به مذاکرات، ارسال کند، بر اساس تعیین مرزهای فلسطین خواهد بود.

در همین حال، محمد مصطفی، رئیس هیئت مدیره صندوق سرمایه‌گذاری فلسطین، گفت که مصر و اسرائیل با درنظرداشت تحولات روزافزون در خاورمیانه، تصمیم گرفته اند که مرزهای زمینی و دریایی فلسطین را مشخص کنند تا فلسطین از میدان‌های گازی مارین در آب‌های ساحلی غزه در دریای مدیترانه بهره‌مند شود.

فلسطین از نظر جغرافیایی با اسرائيل و مصر، مرزهای زمینی و دریایی مشترک دارد؛ اما مشكل این‌جا است كه فلسطین به عنوان "یك كشور غیر حاكم" در شرایط کنونی نمی‌تواند از میدان گازی مارین که در آب‌های فلسطین و در سواحل نوار غزه کشف شده است، بهره‌برداری کند.

به گفته منابعی در دفتر رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، بحث در مورد پرونده تعیین مرزها از زمانی آغاز شد که محمود عباس، تماس‌های متعددی را از سوی مقامات دولت جدید ایالات متحده، نمایندگان اروپا، روسیه و رهبران عرب در مورد بازگشت به گفت‌وگوهای صلح با برداشتن نخستین گام‌ برای تعیین مرزها و اکتشاف گاز در شرق مدیترانه دریافت کرد. در واقع، اسرائیل پیش از بازدید هیئت مصری از نوار غزه و گفت‌وگو با حماس برای تعیین مرزهای آبی، آمادگی‌های لازم به منظور تثبیت مرزهای زمینی‌اش با غزه را آغاز کرد.

محمد مصطفی افزود که مراحل عملیاتی تعیین مرزها که با میانجی‌گری آمریکا و نظارت سازمان ملل متحد صورت می‌گیرد توسط یک هیئت ارشد پیگیری و دنبال می‌شود.‍ وی خاطرنشان کرد که این امر به دولت فلسطین مشروعیت می‌بخشد، زیرا این نخستین باری است که اسرائیل در مورد به رسیمت شناختن مرزهای فلسطین موافقت نشان می‌دهد.

البته آخرین گام‌های برداشته شده برای تعیین مرزهای فلسطین، تهیه پرونده قانونی و نقشه‌هایی با مختصات مرزهای زمینی و دریایی سرزمین‌های فلسطین مطابق با قطعنامه‌های سازمان ملل متحد بود که در سال ۲۰۱۵، به سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب تحویل داده شد.

ریاض المالکی، وزیر امور خارجه فلسطین می‌گوید که آنها سعی دارند جایگاه قانونی و وضعیت حقوقی فلسطین را که در سال ۲۰۱۲ به عنوان عضو ناظر به سازمان ملل متحد پیوست را تقویت کنند، افزون بر این‌که فلسطین توانست در سال ۱۹۸۲ به کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها و سازمان مدیترانه شرقی بپیوندد.

در صورت مشخص شدن مرزهای غزه، فلسطین دارای ساحلی به طول ۴۱ کیلومتر و ۲۰۰ مایل دریایی (۳۶۰ کیلومتر) در آب‌های سواحل غزه خواهد شد. یک منبعی از دفتر رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین گفت که محمود عباس از مأموریت نمایندگان مصر در نوار غزه مطلع بوده و با این اقدامات موافقت دارد.

از سوی دیگر، به‌نظر می‌رسد که حماس به طور غیرمستقیم در گفت‌وگوهای تعیین مرز حضور دارد، با این حال، حماد الرقب، یکی از رهبران حماس می‌گوید که"آنها در این‌باره اطلاعاتی ندارند و این موضوع در محدوده اختیارات و وظایف دولت است."

قابل ذکر است که در سال ۱۹۸۸، تشکیلات خودگردان فلسطین، قراردادی را به شرکت‌های "بریتیش‌گاز" بریتانیا و "شرکت CCC فلسطین" برای اکتشاف گاز در سواحل غزه اعطا کرد و در نتیجه، دو میدان گازی در ۳۶ کیلومتری سواحل غزه به نام "غزه مارین‌۱" و "غزه مارین‌۲" با ظرفیت تقریبی ۱.۴ تریلیون فوت مکعب گاز کشف شد.

در همین حال، محمد عورتانی، مدیر واحد منابع طبیعی و میادین گازی در صندوق سرمایه‌گذاری فلسطین (یک نهاد شبه دولتی)، اظهار داشت که تعیین مرزها به ما امکان بهره‌برداری از منابع طبیعی و کار در عرصه اکتشاف گاز را می‌دهد و این امر زمینه سرمایه‌گذاری در سرزمین‌های فلسطین، به ویژه در میدان‌های گازی کشف شده در نزدیکی سواحل فلسطین را فراهم می‌کند، افزون برآن‌که فلسطینی‌ها می‌توانند به یک منبع انرژی درازمدت دستیابی پیدا ‌کنند.

بنابراین، در صورت مشخص شدن مرزها، یک خط لوله گاز از اسرائيل به نوار غزه کشیده خواهد شد و این خط لوله در هر سال حدود یک میلیارد متر مکعب گاز را به غزه منتقل خواهد کرد، تحولی که می‌تواند انرژی مورد نیاز برای تأمین برق را فراهم کند و نوار غزه دیگر نیازی به خرید گاز از اسرائیل نداشته باشد. البته در حال حاضر، نوار غزه ۵۵ درصد گاز مورد نیاز خود را با همکاری صندوق سرمایه‌گذاری فلسطین از اسرائيل تأمین می‌کند.