یک فیلم مستند تحقیقی لبنانی فاش کرد شرکتی که محموله عظیم نیترات آمونیوم عامل انفجار مهیب ماه اوت سال گذشته را در بندر بیروت انبار کرده بود، با سه تاجر بانفوذ حامی رییس جمهوری سوریه، بشار اسد، مرتبط بوده است.
به‌گزارش روزنامه بریتانیایی گاردین، تحقیقات درباره شرکتی به اسم ساوارو که دفتر آن در لندن است و برای مدت طولانی فعالیتی نداشته است، این سوءظن را تقویت می‌کند که مقصد نهایی مورد نظر برای محموله نه موزامبیک، بلکه خود بیروت بوده است.
پیش‌تر در روند تحقیقات درمورد عامل انفجار مهیب بندر بیروت، مشخص شده بود که سند رسمی محموله نیترات آمونیوم نشان می‌دهد خریدار و صاحب مواد منفجره یک بانک موزامبیکی است که برای شرکت تولید مواد منفجره موزامبیکی Fabrica de Explosivos کار می‌کند.
تحقیقات جدید همچنین برای نخستین‌بار این احتمال را مطرح می‌كند كه انفجار دوهزار و ۷۵۰ تن نیترات آمونیوم در بیروت محصول جانبی تلاش مقام‌های سوری برای تهیه نیترات به‌منظور استفاده از آن در اسلحه‌سازی بوده است.
بررسی‌های فراس حاطوم (Firas Hatoum)، مستندساز لبنانی که مستندش همین هفته از شبکه تلویزیونی الجدید لبنان پخش شد، ارتباط‌هایی را آشکار کرد میان شرکت ساوارو و سه شخصیتی که از نخستین ماه‌های جنگ سوریه در تلاش برای حفظ و تقویت اسد نقش مهمی داشته‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جورج حسوانی، مدلل خوری و برادرش عماد، شهروندان دوتابعیتی روسی-سوری، هر سه به‌علت پشتیبانی رهبر سوریه در جنگ داخلی آن کشور پیش از این در فهرست تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار گرفته‌اند. آدرس شرکت‌هایی مرتبط با حسوانی و عماد خوری در لندن، با آدرس ثبت‌شده برای شرکت ساوارو یکسان است. ساوارو همان شرکتی است که محموله نیترات آمونیوم را در سال ۲۰۱۳ خریداری کرده بود. اعلام شده بود که مقصد رسمی محموله موزامبیک بوده، اما به بیروت تغییر مسیر داد و در آن‌جا تخلیه و به‌صورت ناایمن انبار شد، تا زمانی که آن انفجار فاجعه‌بار اتفاق افتاد.
وزارت خزانه‌داری آمریكا ماه‌ها پیش از رسیدن کشتی روسوس (Rhosus) و محموله‌اش به بیروت، مدلل خوری را به اتهام تلاش برای تأمین نیترات آمونیوم تحریم كرده بود. از سوی دیگر، تغییر مسیر کشتی، مالکیت غیرشفاف آن و منشأ مرموز تأمین‌کنندگان بار کشتی، این سوءظن را ایجاد کرده بود که شاید بیروت از همان ابتدا مقصد مورد نظر برای این عملیات قاچاق پیچیده بوده است.
حسوانی نیز از سال ۲۰۱۵ در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته است، به این اتهام که از طرف دولت سوریه از گروه تروریستی داعش نفت خریداری کرده است.
در روز چهارم اوت ۲۰۲۰، انفجار ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم در یک انبار در بندر بیروت، این شهر را لرزاند و بیش از ۲۰۰ نفر کشته، هزاران نفر زخمی و نزدیک به ۳۰۰هزار نفر آواره برجای گذاشت. تحقیقات درمورد این انفجار و عوامل اصلی آن هنوز به پایان نرسیده است.
