شرکت آمازون روز سه‌شنبه، با اعلام خبر کناره‌گیری جف بزوس از سمت مدیرعاملی، دنیای تجارت را تکان داد. حالا «اندی جسی»، جانشین یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین مدیران جهان خواهد شد. جسی از زمان تاسیس شرکت مدیریت بخش رایانش ابری (Cloud computing)، یکی از بخش‌های مهم سود‌آور شرکت، را به عهده داشته است.

آقای بزوس در نامه‌ای به کارمندانش گفت: «من قصد دارم انرژی و تمرکزم را به محصولات جدید و طرح‌های اولیه معطوف کنم. اندی در شرکت کاملا شناخته شده و تقریبا به اندازه من در آمازون کار کرده است. او رهبر برجسته‌ای خواهد بود و من به او اعتماد کامل دارم.»

آقای جسی در سال ۱۹۹۷، یعنی سه سال پس از تاسیس شرکت آمازون، به این غول خرده‌فروشی پیوست. او با پیشنهاد‌های فنی‌ خود، به یکی از اعضای تیم مدیران اجرایی نزدیک به آقای بزوس، موسوم به «تیم اس»، ملحق شد.

مدیرعامل آینده، در اسکارسدیل در شمال نیویورک سیتی، بزرگ شده و فارغ التحصیل تقدیر شده دانشگاه هاروارد است؛ جایی که مدرک ام‌بی‌ای (کارشناسی ارشد مدیریت کسب‌و‌کار) خود را از آنجا دریافت کرده است.

آقای جسی، مالک بخشی از باشگاه حرفه‌ای هاکی کراکن در سیاتل، بخش عمده دوران کار حرفه‌ای خود را در شرکت آمازون گذرانده است. او قبلا به‌عنوان «سایه» آقای بزوس، در سمتی شبیه مدیر دفتر، فعالیت می‌کرد اما بعد عهده‌دار بخش رایانش ابری، موسوم به خدمات وب، شد که به شرکت‌ها امکان می‌دهد به جای سرور جدا، از فضای سروری ابر آمازون استفاده کنند.

روزنامه فایننشال تایمز، آقای جسی را «شخصیت سال ۲۰۱۶» معرفی کرد. او به روزنامه گفت که ایده‌های اولیه خدمات وب شرکت آمازون، زمانی مطرح شدند که این شرکت در حال توسعه فناوری گسترده برای تقویت عملیات خرده‌فروشی خود بود. مهندسان که از نیاز هر باره به ایجاد زیرساخت جدید خسته شده بودند، ترجیح می‌دادند یک سیستم‌عامل استاندارد داشته باشند. آقای جسی به یاد می‌آورد: «آن‌ها هر بار داشتند چرخ را دوباره اختراع می‌کردند و وقت پیدا نمی‌کردند تا چیزی فراتر از پروژه‌های خود بسازند.»

خدمات وب آمازون، از همان روز‌های نخست، نقشی قدرت‌بخش ایفا کرد و میزبان حدود یک‌سوم زیرساخت‌های ابری جهان، برای مشتریانی چون شرکت‌های بزرگ فناوری لیفت و پینترست و یا سازمان‌های دولتی مانند سازمان سیا، بوده است. با توجه به آمار جدید، این بخش ۱۲/۷ میلیارد دلار درآمد کسب کرده  است که بیش از نیمی از کل درامد شرکت آمازون را تشکیل می‌دهد.

آقای جسی از این به بعد با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهد شد. او ریاست شرکتی را به عهده خواهد گرفت که هر روز بیشتر شبیه یک کشور می‌شود؛ حالا آمازون بیش از یک میلیون کارمند دارد و فناوری آن در موارد حساسی چون دوربین‌های نظارتی منازل و نهاد‌های مجری قانون استفاده می‌شود.

آقای جسی سال گذشته، بابت اظهارات خود درباره آمازون و دفاع از آقای بزوس در فروش فناوری تشخیص چهره به مجریان قانون، با وجود نگرانی‌ها از تبعیض‌نژادی و سوء‌استفاده‌ها، در برنامه مستند شبکه رادیویی غیرانتفاعی پی‌بی‌اس، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. او گفته بود: «من فکر می‌کنم که فناوری تشخیص چهره از لحاظ اجتماعی بسیار مفید بوده است. حال باید دید از این فناوری سوء‌استفاده می‌کنند یا نه.»

این شرکت در ماه ژوئن، فروش نرم‌افزار خود به نیروی پلیس را، به مدت یک سال متوقف کرد.

او همچنین باید با شکل‌گیری غیر‌منتظره‌ یک اتحادیه صنفی در میان کارگران انبار‌ها، که بخش عمده‌ای از کل نیروی کار شرکت آمازون را تشکیل می‌دهند، روبه‌رو شود و تغییرات ویژه‌ای در مقررات کاری شرکت، ایجاد کند.

کارگران آمازون در گذشته گفته بودند که فشار‌های آنان برای داشتن شرایط کاری بهتر، با تلافی مواجه شده است. مجله اینترنتی «مادربُرد» مجله وایس، در ماه نوامبر گزارش داد که این شرکت برای جاسوسی کردن از کارگران انبار‌ها و زیر نظر گرفتن فعالان کار و محیط‌زیست، تعدادی کارآگاه استخدام کرده و در شبکه‌های اجتماعی حساب‌های جعلی ساخته است. همان روزی که خبر تغییر مدیرعامل اعلام شد، کمیسیون فدرال تجارت و شرکت آمازون، پس از اتهامات وارده بر این شرکت بابت پرداخت نکردن مبلغ کامل انعام‌های مشتریان به راننده‌ها، بر سر مبلغ ۶۱/۷ میلیون دلار به توافق رسیدند.

این شرکت در سطح کلان‌تر، از طرف مقامات ایالات‌متحده و اتحادیه اروپا با درخواست‌های فزاینده برای پیروی از قانون «ضد تراست» (ضد اعتماد) و همچنین رقابت سایر شرکت‌های دارنده ابر (cloud players) مانند اوراکل، گوگل و مایکروسافت مواجه است. ضمنا باید ثابت کند که می‌تواند در عین ادامه‌ همکاری با شرکت‌های تولید‌کننده سوخت فسیلی، به وعده‌های پایداری بزرگ چون تولید کربن صفر تا سال ۲۰۴۰، پایبند باشد.

از طرفی فعالیت این شرکت در شرایط همه‌گیری جهانی همچنان ادامه دارد و درآمد خالص آن نسبت به سال گذشته تقریبا دو برابر شده و به ۷.۲ میلیارد دلار رسیده است. طبق افشاگری‌های اخیر، این رقم خارج از انتظار وال‌استریت بوده است.