یک هفته مانده به پایان ضرب‌الاجل جمهوری اسلامی ایران برای توقف اجرای پروتکل الحاقی، وزیر امور خارجه آمریکا از «باز بودن راه دیپلماسی با ایران» سخن گفت.

آنتونی بلینکن به رادیوی ملی آمریکا، «ان‌پی‌آر» گفت: «در حال حاضر راه دیپلماسی با ایران بر سر توافق هسته‌ای باز است. البته ایران تا بازگشت به تعهدات در برجام فاصله دارد و ما باید ببنیم چه می‌کند.»

بلینکن که بسیاری او را چهره‌ای حامی مذاکره و توافق با جمهوری اسلامی می‌دانند، بار دیگر تاکید کرد: «موضع شفاف جو بایدن این است که اگر ایران تعهداتش را از سربگیرد، آمریکا نیز چنین خواهد کرد.»

تاکید بر باز بودن پنجره دیپلماسی و بازگشت دوجانبه به برجام در حالی که مقامات تهران یکصدا از اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی برای اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کاهش نظارت‌ها حمایت می‌کنند، تردید‌ها نسبت به تهدید‌های «نمادین» ایران را افزایش می‌دهد.

بسیاری از ناظران بین‌المللی بر این باورند که گام‌های اخیر تهران در توسعه ظرفیت‌های هسته‌ای، روشی برای قانع کردن طرف‌های مقابل برای بازگشت به برجام و لغو تحریم‌ها است نه تیر خلاص به آن.

هرچند بلینکن در این مصاحبه از پاسخ روشن به پرسش درباره در جریان بودن رایزنی مستقیم دولت بایدن با تهران خودداری می‌کند، مجموع موضع‌گیری‌های اخیر واشینگتن در برابر تهدید‌های ایران، ملایم‌تر از رویه معمول کاخ سفید بوده است.

تهدید به اخراج بازرسان، توقف اجرای پروتکل الحاقی یا بازگشت به دوران قبل از برجام، در شرایط عادی یک نگرانی جدی و فوری برای آمریکا و متحدانش در اروپا و منطقه است. اما آرامش دولت بایدن که در مواضع متحدان اروپایی نیز مشاهده می‌شود، می‌تواند ناشی از رایزنی‌های پشت‌پرده و تضمین‌هایی درباره ابعاد تهدید‌هایی باشد که تهران احتمالا برای حفظ وجهه و آماده‌سازی افکار عمومی مطرح می‌کند.

در دو ماه گذشته و پس از قطعی شدن پایان دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، رهبر جمهوری اسلامی کوچکترین سخنی از مخالفت با مذاکره با آمریکا (بر خلاف دوران ترامپ) به میان نیاورده و در مقابل چهره‌های سیاسی نزدیک به او از لزوم لغو تحریم‌ها و مذاکره و توافق سخن گفته‌اند.

جمهوری اسلامی ایران به دلیل واضح وضعیت اقتصادی وخیم به لغو یا دست‌کم تعلیق تحریم‌ها نیاز دارد. هدفی که تنها از مسیر مذاکره و توافق  با آمریکا محقق می‌شود. اما ضعف دیپلماسی جمهوری اسلامی و نوع مناسبات ایران با آمریکا موجب می‌شود که تهران برای ترغیب طرف مقابل به معامله در مسیر تهدید و اقدامات تحریک‌آمیز حرکت کند.

در هفته‌های اخیر شدت حمله‌های گروه‌های نیابتی منتسب به سپاه پاسداران در منطقه افزایش یافته و روز دوشنبه حمله راکتی علیه محل استقرار نیروهای آمریکایی در اربیل عراق انجام شد. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نقش ایران در این حمله را تکذیب کرده است.

آخرین بار که یک شهروند غیرنظامی آمریکا در حمله‌های راکتی در عراق کشته شد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا دستور حذف قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس را صادر کرد.

بلینکن در واکنش به حمله روز دوشنبه بدون اشاره به نام کشور یا گروه خاصی گفت که از روند تحقیقات و پاسخگو کردن عاملان حمله حمایت می‌کند.

موضع‌گیری محافظه‌کارانه بلینکن درباره حمله راکتی در اربیل و تهدید‌هایی هسته‌ای ایران حاکی از آن است که دولت بایدن احتمالا آماده است برای دستیابی به توافق با ایران از برخی موضوعات چشم‌پوشی کند.