جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق در دولت دونالد ترامپ میگوید در حالی که دولت بایدن به دنبال بازگشت به برجام است، او در «صداقت» تهران بر تعهدش مبنی بر دنبال نکردن برنامههای هستهای تسلیحاتی دچار تردید است.
بولتون گفت: «فکر نمیکنم که رژیم ایران هیچگاه تصمیم استراتژیک حرکت در مسیر تولید سلاح هستهای را کنار گذاشته باشد.»
پرونده هستهای ایران از آغاز به یک موضوع مورد تردید برای جامعه بینالمللی تبدیل شد. برنامههای هستهای ایران که به اطلاع آژانس بینالمللی انرژی اتمی نرسیده بود در اوایل دهه ۸۰ شمسی از سوی مجاهدین خلق افشا شد. همین پنهانکاری نخستین جرقههای عدم اطمینان به ماهیت صلحآمیز فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی را روشن کرد. پس از آن بود که ابعاد بیشتری از اهداف این برنامهها روشن شد و آرشیو به سرقت رفته هستهای ایران که متعلق به همان سالها است نیز اسناد غیرقابل انکاری از حرکت در مسیر تولید سلاح هستهای ارایه میکند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با این حال مقامات جمهوری اسلامی همواره بر ماهیت صلحآمیز برنامههای هستهای تاکید دارند.
مقامات در تهران برای اثبات پایبندی به این تعهد به فتوای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اشاره میکنند که سلاح هستهای را حرام اعلام کرده است. اما از نگاه بسیاری از ناظران این فتوا قابل تغییر است و حتی این امکان وجود دارد که در ایران مرجع تقلید دیگری به قدرت برسد و فتوای متفاوتی داشته باشد.
از سوی دیگر محمد علوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در مورد فتوای خامنهای گفته بود که در صورتی که ایران تحت فشار در مسیر سلاح هستهای حرکت کند، تقصیر با دیگران است.
بولتون در عین حال گفت باوجود اینکه از ایده تغییر رژیم در ایران با مداخله نظامی خارجی استقبال نمیکند، باور دارد که مخالفان داخلی رژیم را سرنگون خواهند کرد. به گفته او مقبولیت رژیم در بین ایرانیان به پایینترین سطح خود رسیده و شکاف بین نیروهای نظامی و حتی سپاه قابل پیشبینی است. روندی که به گفته بولتون به سقوط جمهوری اسلامی میانجامد و نیازی به مداخله نظامی خارجی نخواهد بود.
او همچنین در گفتوگو با عربنیوز پیشنهاد مشارکت کشورهای عربی در مذاکره با تهران را نیز یک «ایده مثبت» توصیف کرد. پیشنهادی که هم از سوی برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و هم فرانسه مطرح شده است.