روزی که تصمیم گرفتم تغییر شغل دهم، روز مواجهه با بزرگترین و دشوارترین تصمیم زندگیام بود. با سابقه ۲۰ سال کار در بیبیسی فارسی، شغلی را کنار میگذاشتم که روی کاغذ بهترین بود؛ شغل ثابت در رسانهای معتبر با مزایای یک کارمند پرسابقه و کاری که در آن جا افتاده بودم، در ازای قراردادی موقت با چالشهای کاری جدید در یک «تاک شو» ( برنامه گفتگو).
امبیسی پرشیا برای برنامه «چندشنبه با سینا» به یک تهیهکننده احتیاج داشت که به سینا ولیالله در مدیریت پشت صحنه کمک کند. سینا هم به یک «ساید کیک» نیاز داشت که روی صحنه با او همکاری کند، و من هم تشنه هر دو کار. شاید بهترین کلمه معادل فارسی برای ساید کیک (Sidekick) در این زمینه خاص، «همگو» باشد؛ کسی که با مجری اصلی و تماشاچیها و اعضای گروه موسیقی بگومگو میکند، گاهی مجری را دست میاندازد و با شوخیهایش کاری میکند تا مهمانهای برنامه راحتی بیشتری احساس کنند. ساید کیکها معمولا خواننده و لیدرِ بَند (گروه موسیقی) هم هستند و گاهی اوقات هم قسمتهای کوتاه کمدی خودشان را در برنامه اجرا میکنند.
اما اولین همگو زن حتی در برنامه گفتگو غربی هم نوبر است و بر مبنای سنت، شغلی مردانه تلقی میشود، چه برسد برای فارسیزبانان و مخاطبان ایرانی. اگر هم از طرفداران پروپاقرص سینا ولیالله باشند که دیگر هیچ. تهیهکنندگی هم که تعاریف زیادی دارد؛ کسی که از اول تا پایان کار درگیر است. از دعوت از مهمانها و هماهنگی آنها گرفته تا کیفیت تداوم و محتوای کار که البته آن را دو نفری انجام میدهیم.
میدانستم پوستم کنده میشود تا مخاطب من را بپذیرد.
بعد از سالها مجریگری، تهیهکنندگی و روزنامهنگاری در تمام بخشهای رادیو تلویزیون و آنلاین بیبیسی فارسی، باز این حس در من وجود داشت که باید خودم را ثابت کنم. آیا این به دلیل زن بودنم است؟ آیا من بهعنوان یک زن، همیشه احساس ناکافی بودن داشتم؟ نه، فکر نمیکنم؛ چون من به توانایی خودم در رویارویی با چالشهای جدید و یادگیری زیر و زبر پروژههای تازه شکی ندارم. سینا هم با اعتماد تمام، راه را برای من باز گذاشت تا بهعنوان اولین همگو زن، او را همراهی کنم. پس شاید زنان موفق، کمالگرا، خستگیناپذیر و جستوجوگر هستند.
از ابتدا هدفمان این بود که بیشتر از زنان تاثیرگذار دعوت کنیم. شاید به این دلیل که این زنان در رقابتی نابرابر که همیشه سهم مردان بیشتر بوده است، باید به مراتب بیشتر از مردان تلاش میکردند. در طول این دو سال با زنان الهامبخش و قدرتمند زیادی آشنا شدهام و نکتهای که بیشتر از هر چیز برای من قابلتوجه بوده، این است که آنها با آن چیزی که در رسانهها و شبکههای اجتماعی از آنان ترسیم میشود، متفاوتند.
آنها بیعیب و نقص نیستند، اما با پیشفرضهایی که ممکن است درباره آنها داشته باشیم، فاصله زیادی دارند. برنامه ما جایی بود که میتوانستند خودشان باشند؛ با همه احساسات و عواطف یک زن. عواطفی که با مسیری که در زندگی حرفهایشان انتخاب کردهاند، هیچ تناقضی ندارد.
زر امیرابراهیمی (بازیگر)، سوگند (موزیسین)، بشری دستورنژاد (بازیگر و داستانگو)، سارا حمیدی (خواننده)، مسیح علینژاد (فعال حقوق بشر و خبرنگار)، آریانا سعید (خواننده)، شالی زمردی (مجری فاکس نیوز)، حنا شهنواز (نقاش) و دهها زن تاثیرگذار دیگر که یا حریم خصوصی آنان پایمال شده یا از فعالیت منع شدهاند یا در اثر قضاوتهای نادرست مورد حمله و انتقاد قرار گرفتهاند و هزاران مانع بر سر راهشان چیده شده، هیچیک بیعیب و نقص نیستند، اما از نظر من همه آنها نقاط قوت مشترکی دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنم:
- زنان قدرتمند کامل نیستند و سعی نمیکنند کامل باشند
آنها فقط آن بخشی را که میخواهند در خود تغییر دهند، انتخاب میکنند و آگاهانه تصمیم میگیرند که در خود تحول ایجاد کنند. به آینده خوشبین هستند، بهانهگیر نیستند، و با اطمینان و برنامهریزی دقیق، در مسیر پیشرفت خود قدم میگذارند.
- زنان قدرتمند بیرحم نیستند، اما خستگیناپذیرند
موفقترین زنانی که دیدهام، مدام در حال یادگیری هستند. وقتی فرصتی برای پیشرفت خود یا بهبود محیط کار یا خانه میبینند، از آن استفاده، و در آن تحول ایجاد میکنند. با آن که بیوقفه در تلاشند، با اطرافیان خود بیرحم نیستند. پا روی دیگران نمیگذارند و به کسانی که سر راهشان قرار میگیرند، آسیب نمیرسانند.
- زنان قدرتمند متکبر نیستند، در عوض اعتماد به نفس دارند
الهامبخشترین زنانی که با آنها آشنا شدم، عقاید و دیدگاههای محکمی دارند، اما میدانند که عقاید آنها لزوما تنها نظر و برترین عقیده نیست. فروتن و باهوشند، از دیگران پند میپذیرند، و از اعتراف به اشتباهات خود واهمهای ندارند. گوش میدهند و میآموزند. آنها لاف نمیزنند، چون استعدادشان خود گویای آن امر است.
- زنان قدرتمند بین کار و زندگی شخصی توازن ایجاد میکنند
آنها فعالیتهای خارج از کار را نیز با همان جدیت به دوش میکشند. در حالی که سخت کار میکنند و بیشتر آنها ساعتهای زیادی را صرف کار میکنند، برای دوستان، خانواده و سرگرمی هم وقت میگذارند. میدانند که زندگی تکبعدی، کسلکننده است و یک زندگی کامل به آنها انرژی بیشتری میدهد.
- زنان قدرتمند دیگران را پایین نمیکشند
یکی از بزرگترین خصوصیات زنان با نفوذ این است که نیازی به محافظت از حیطه قدرت خود نمیبینند. آنها ارتباط برقرار میکنند، راهنمایی و مشاوره میدهند، و آموزههای خود را با دیگران سهیم میشوند.
- زنان قدرتمند از ابراز شادی نمیترسند
یکی از نقاط قوت زنان بانفوذ این است که از رقصیدن و خندیدن نمیترسند و از داوری شدن واهمهای ندارند، چون میدانند که روحیه پرشور و نشاط آنها با سطح تحصیلات و جدیتشان در کار، مغایرتی ندارد.
خلاصه آن که زنان قدرتمند از شکست نمیترسند، بلکه از اشتباهات خود یاد میگیرند. آنان مقاوم هستند و برای اهداف طولانیمدت خود برنامهریزی میکنند و با پشتکار و ممارست برنامههای خود را پیش میبرند، اما با تمام این اوصاف، هنوز موانع بزرگی پیش رو دارند. شاید برای افرادی که صرفا فعالیتهای مدنی یا هنری آنان را در بخش های مختلف عمومی دنبال میکنند، به نظر نیاید که چه بخشی از انرژی و توان آنان صرف رفع این موانع میشود.
به نظر میرسد با آن که طی چند دهه گذشته زنان در عرصههای مختلف، پیشرفتهای مطلوبی داشتهاند، سرعت رشد فرهنگ و رویکرد جامعه نسبت به آنها کند بوده است.