اسرائیل اعلام کرد یکشنبه این هفته در این کشور، روز عزاداری سراسری خواهد بود. این عزاداری، در پی وقوع حادثه‌ دلخراش روز جمعه اعلام شد که در آن، هنگام برگزاری یکی از جشن‌های مذهبی یهودیان در بامداد روز جمعه، حداقل ۴۵ نفر کشته و۱۰۳ نفر زخمی شدند. 

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در صحنه حادثه در کوه مرون (جبل الجرمق) که در منطقه جلیلِ شمال اسرائيل و در نزدیکی شهر مقدس صفد قرار دارد، حاضر شد. او در آنجا اظهار داشت: «یکشنبه، روز عزاداری ملی اعلام شده است. بیایید با خانواده‌های قربانیان همدردی کنیم و برای بهبودی و سلامت زخمی‌ها دعا کنیم.»

این سانحه، هنگام جشن «لاگ با اومر» که هر سال در روز هجدهم ماه آیار در تقویم عبری برگزار می‌شود، رخ داد. در سنت عرفان یهودی موسوم به «کابالا»، این روز را موسم بزرگداشت «شیمون بار یوخای» می‌دانند؛ خاخامی برجسته از قرن دوم میلادی که در یهودیه باستان فعال بود. می‌گویند او در این روز عمیق‌ترین رموز «کابالا» را دریافت کرده و آن‌ها را به کتاب «زوهار» که اصلی‌ترین متن سنت عرفان یهودی است، تبدیل کرده است. مقبره آقای بار یوخای در منطقه کوه مرون است و برای همین هر سال ده‌ها هزار نفر در این روز به زیارت آنجا می‌روند.

آقای نتانیاهو سانحه بامداد جمعه را «یکی از دردآورترین تراژدی‌های تاریخ کشور» خواند و با اندوه، از وجود قربانیان کودک در میان کشته‌شدگان سخن گفت. نخست‌وزیر در ضمن از نیروهای امنیتی برای نجات فوری بسیاری از افراد تقدیر کرد و گفت که این کار آن‌ها، جلوی وقوع یک «تراژدی خیلی بزرگتر» را گرفته است. او وعده داد که در این مورد، تحقیقات کامل انجام خواهد شد.

با وجود همه این‌ها، عملکرد دولت او بسیارمورد انتقاد قرار گرفته است و برخی حضار، هنگام حضور آقای نتانیاهو به او دشنام دادند. ابتسام مراعنه، نماینده مجلس از حزب کارگر اسرائيل، استعفای امیر اوهانا، وزیر امنیت عمومی و از نزدیک‌ترین چهره‌ها به نتانیاهو را خواستار شده است.

منتقدان می‌گویند که واقعه دلخراش جمعه، غیرقابل پیش‌بینی نبوده است. سال‌ها است که در مورد خطرات امنیتی ازدحام سالیانه ده‌ها هزار زائر یهودی در کوه مرون هشدار داده می‌شود. بازرس دولت در گزار‌ش‌ سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۱ خود، از خطرهای موجود خبر داده بود.

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی نوشته است که «حتی برای کشوری که به مصیبت جنگ و حملات تروریستی عادت دارد هم این یکی از بدترین فجایع تاریخ اسرائیل محسوب می‌شود.»

 در سال ۲۰۰۸، شلومو لوی، رئیس «شورای منطقه جلیل علیا»، به تعطیلی مقبره به دلیل نگرانی‌های امنیتی رای داده بود اما به گفته خود، زیر فشارهای سیاسی مجبور شد آن را لغو کند. آقای لوی در گفت‌وگو با «کان»، شبکه رادیو سراسری اسرائیل، گفت که وزیر امنیت داخلی وقت، آوی دیختر از حزب کادیما، گفته است که از انجام هر اقدامی در محدود کردن دسترسی به این مقبره، بیم دارد.

آنچه موضوع را پیچیده‌تر می‌کند، تنش بین بخش‌های مذهبی و سکولار جامعه اسرائيل است که در طول سال گذشته افزایش یافته است؛ به خصوص این که بسیاری از سکولارها، جامعه یهودیان فوق ارتدوکس (موسوم به هاردی) را به دلیل بی‌توجهی به مقررات مربوط به کرونا سرزنش می‌کنند. حمایت سیاسی احزاب مذهبی از آقای نتانیاهو نیز به تنش‌ها افزوده است. قدرت همین احزاب نماینده شهروندان فوق ارتدوکس، سبب اصلی همان ترسی است که آقای دیختر از آن صحبت کرده است.

با این حال، در روز جمعه وحدت ملی اسرائیل را  شاهد بودیم. مردم از اقشار مختلف برای اهدای خون صف کشیدند. جشن‌ها و رویدادهای فرهنگی به احترام حادثه لغو شدند و مردم فلسطینی و عرب‌تبار منطقه جلیل نیز به تلاش‌ها برای کمک به نجات‌یافتگان پیوستند.

یوسی الیتو، سردبیر مجله «میسپاخا»‌ که مخاطبش جامعه فوق ارتدوکس‌ها است، در توییتر نوشت که این جامعه «می‌باید درس‌هایی بیاموزد». او گفت اداره اماکنی مثل مقبره باید در اختیار مقامات دولت رسمی باشد، نه نهادهای خصوصی و مذهبی.

در مراسم پنجشنبه شب، حدود ۱۰۰ هزار نفر در منطقه کوه مرون حضور داشتند و بیشتر آن‌ها با اتوبوس‌های سازمان‌یافته به محل آمده بودند. فاجعه اما یک ساعت پس از نیمه‌شب رخ داد بود؛ وقتی که صدها نفر در راهرویی تنگ و باریکی گیر کردند و در ازدحامی که به وجود آمد، بسیاری زیر دست و پا ماندند؛ از جمله کودکانی مظلوم.

با وجود هشدارهایی که در مورد همه‌گیری کرونا داده شده بود (علی‌رغم این‌که بیشتر اسرائیلی‌ها واکسن زده‌اند) مقامات برای تعداد زوار هیچ محدودیتی تعیین نکرده بودند. بسیاری از حاضران، کودکان زیر ۱۶ سال بودند که هنوز واکسن نزده‌اند. این بزرگترین گردهمایی اسرائیل از زمان آغاز همه‌گیری ویروس کرونا بود.

خانواده‌های قربانیان می‌کوشند پیش از آغاز روز مقدس سبت از که غروب جمعه آغاز می‌شود، عزیزان‌ خود را به خاک بسپارند. به گزارش رسانه‌های اسرائیل، حداقل دو نفر از قربانیان از آمریکا و یک نفر از کانادا بودند. در میان قربانیان اسرائیلی خیلی‌ها برادر بودند؛ از جمله دو برادر ۹ ساله.

رهبران مختلف جهان به مردم اسرائیل تسلیت گفتند؛ از جمله جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین.