زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا در روند صلح افغانستان، به‌تازگی گفته است که اگر طالبان به روند صلح در افغانستان تن ندهند، دولت آمریکا در کنار کسانی خواهد ایستاد که از جمهوریت دفاع می‌کنند. خلیل‌زاد، در یک رشته توییت نوشته است که اگر طالبان به صلح به عنوان یک اجماع کلی و روندی برای سازش‌ نگاه نکند، دولت آمریکا طرف کسانی خواهد بود که از «جمهوری» دفاع می‌کنند. او گفته است که در جمهوری هم باید صداها یکدست باشد و همه در این وضعیت، در کنار جمهوری‌خواهان قرار بگیرند.

سخنان خلیل‌زاد دقیقا زمانی مطرح می‌شود که در محافل سیاسی، در مورد بی‌علاقگی طالبان به روند صلح زمزمه‌های متعددی شنیده می‌شود. گفته می‌شود گروه طالبان مصمم است تا پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، ظرف چند ماه دولت افغانستان را ساقط و این کشور را تصرف کند. حتی گفته می‌شود طالبان در کمترین حالت سعی دارد نیمی از استان‌های افغانستان را در اختیار بگیرد. با وجود این، اگرچه طالبان در چند هفته گذشته فشار جنگ را به نهایت رسانده‌، نتوانسته است در این رابطه هیچ توفیقی داشته باشد. در حال حاضر، گروه طالبان فقط توانسته است یکی دو شهرستان دورافتاده را به تصرف خود در‌آورند. درحالی که در بیشتر از هفت استان افغانستان، در همین لحظه، جنگ به‌شدت در جریان است.

به نظر می‌رسد سخنان خلیل‌زاد در مورد احتمال حمایت آمریکا از جمهوری‌خواهان افغانستان ناشی از تغییر رویکرد گروه طالبان به روند صلح باشد. گروه طالبان کاملا آگاهانه پیش‌شرط‌هایی را مطرح کرده‌ است که عملی نیستند. آن‌ها برای حضور در روند صلح، حذف نام تمامی فرماندهان این گروه از فهرست سیاه سازمان ملل متحد و آزاد سازی بقیه جنگجویان این گروه (حدود ۷ هزار نفر) از زندان‌های دولت افغانستان را خواستار شده‌اند.

دولت افغانستان هرچند در مورد حذف نام فرماندهان طالبان از فهرست سیاه سازمان ملل متحد، واکنش خاصی نشان نداده اما بارها تاکید کرده است که به‌هیچ‌وجه ‌زندانی از گروه طالبان را آزاد نخواهد کرد زیرا بر اساس گزارش‌های رسیده، بخش عمده‌ای از ۵۰۰۰ طالبی که دولت افغانستان رها کرد، دوباره به سنگرهای جنگ علیه دولت افغانستان شتافته‌اند‌.

با شناخت این وضعیت، به نظر نمی‌رسد که دولت آمریکا حداقل یکی از این دو شرط را بپذیرد؛ دست‌کم پیش‌شرط آزاد سازی ۷۰۰۰ طالب حتی برای دولت آمریکا هم پذیرفتنی نیست. به همین دلیل دولت آمریکا خواسته است در مقابل پیش‌شرط طالبان، شرط دیگری مطرح کند. حمایت آمریکا از دولت جمهوریت‌خواه در صورت شکست گفت‌وگوها، برای گروه طالبان دردسرساز خواهد بود.

در همین لحظه هم فشارها بر گروه طالبان در عرصه جنگ بیش از حد شده است. حملات هوایی ناتو و نیروهای دولت افغانستان گروه طالبان را تا حد زیادی زمین‌گیر کرده است. به نقل از منابع داخلی ارتش افغانستان، صدها جنگجوی طالبان ظرف دو هفته گذشته و تنها در جنوب و جنوب غرب افغانستان، کشته شده‌اند.

از سوی دیگر، جامعه جهانی نیز به‌صورت مشترک اعلام کرده‌اند که به‌هیچ‌وجه دولتی را که در افغانستان به‌زور روی کار بیاید نخواهند پذیرفت. این کشورها گفته‌اند که هرچند با حذف نام بخشی از فرماندهان طالب از فهرست سازمان ملل متحد موافق‌اند، گروه طالبان مسئول بخش عمده‌ای از تداوم جنگ در افغانستان است. در این اعلامیه همچنین آمده است که برای کاهش درگیری‌ها در افغانستان، از همه طرف‌های درگیر خواسته می‌شود تا تدابیر لازم برای کاهش خشونت‌ها، به‌خصوص حملات انتحاری در شهرها، را مدنظر قرار دهند.

حمایت تلویحی دولت آمریکا از جمهوریت، گروه طالبان را مجبور خواهد کرد تا در موضع‌گیری خود تجدیدنظر کند. طالبان می‌کوشد تا نشست استانبول را دور بزند ولی به نظر می‌رسد که این هشدارها طالبان را به بازگشت به مسیر مذاکرات وادار خواهد کرد.