پس از گذشت حدود هفتاد سال از انقراض نسل یوزپلنگ یا همان چیتا در هند، سریعترین گربهسانان روی زمین، دوباره به خاک این کشور باز میگردند.
قرار است هشت یوزپلنگ آفریقایی (شامل پنج حیوان نر و سه ماده) در ماه نوامبر سال جاری از آفریقای جنوبی به پارک ملی در ایالت مادیا پرادش هند منتقل و پس از یک سفر طولانی به مسافت بیش از ۸۴۰۰ کیلومتر، در خانهای تازه مستقر شوند.
یوزپلنگ در زبان انگلیسی چیتا (Cheetah) خوانده میشود که در واقع همان نام هندی این حیوان است و ریشه در زبان سانسکریت دارد. این گونه از گربهسانان، دارای زیرگونههای آسیایی و آفریقایی است. از یوزپلنگهای آسیایی که زمانی در جنگلها و مراتع آسیا، از هندوستان تا ایران زندگی میکردند، اکنون تنها چند ده (بنابر بعضی برآوردها حدود ۵۰) حیوان در ایران باقی مانده است و این زیرگونه در خطر جدی انقراض قرار دارد. بنابر گزارشها نسل این گربهسانان از حدود ۷۰ سال پیش در هندوستان منقرض شده است، اما در بعضی منابع آمده که یوزپلنگ آسیایی، آخرینبار در سالهای ۸-۱۹۶۷ در این کشور دیده شده است.
اکثریت جمعیت یوزپلنگهای جهان در حال حاضر در آفریقا و در کشورهای نامیبیا، بوتسوانا و آفریقای جنوبی زندگی میکنند، اما تعداد آنها نیز چندان زیاد نیست و چیزی در حدود هفتهزار حیوان برآورد شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یادوندرادو چالا، رئیس موسسه حیات وحش هند و یکی از کارشناسانی که در این پروژه انتقال یوزپلنگها و معرفی دوباره آنها به طبیعت در این کشور همکاری میکند، میگوید این نخستینبار است که یک حیوان گوشتخوار بزرگجثه برای زندگی در حیات وحش، از یک قاره به قاره دیگر منتقل میشود. به گفته کارشناسان درصورتیکه شکار کافی در زیستگاههای جدید موجود باشد، یوزپلنگ حیوان بسیار انطباقپذیری است.
البته پروژههای معرفی دوباره یک حیوان به محیط طبیعی، همواره با مخاطراتی همراه است، اما امکان موفقیتآمیز بودن آنها وجود دارد. برای نمونه، نسل یوزپلنگ در اواخر دهه ۱۹۸۰ در کشور آفریقایی مالاوی منقرض شده بود؛ اما پس از معرفی دوباره چهار حیوان از این گونه گربهسانان به طبیعت آن کشور در سال ۲۰۱۷، حالا تعداد یوزپلنگهای مالاوی به ۲۴ حیوان رسیده است.
هند از چندین دهه پیش، تلاشهای بسیاری برای بازگرداندن و معرفی دوباره این گونه از گربهسانان به حیات وحش خود داشته است. یکی از این موارد به دهه ۱۹۷۰ (دهه ۵۰ شمسی) بازمیگردد که متخصصان حیات وحش هند درپی انتقال چند یوزپلنگ آسیایی از ایران به آن کشور بودند. براساس برآوردها در آن زمان، حدود ۳۰۰ یوزپلنگ در زیستگاههای ایران زندگی میکردند. دو کشور گفتوگوها را در این زمینه آغاز کرده بودند، اما با تغییر حکومت ایران در سال ۱۳۵۷، مذاکرات نیمهتمام ماند و طرح هندیها برای بازگرداندن یوزپلنگها به آن کشور، به نتیجه نرسید.