پس از آنکه دیپلماتهای آمریکایی و مقامهای جمهوری اسلامی روز شنبه در عمان مذاکرات با هدف حل نگرانیهای غرب درباره برنامه هستهای ایران را آغاز کردند، واکنشها به این موضوع همچنان ادامه دارد. پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا روز یکشنبه گفتگوها میان ایران و آمریکا را «مولد» و «گامی خوب» توصیف کرد، با این حال از آمادگی کامل پنتاگون در صورت شکست دیپلماسی، خبر داد.
او به شبکه سیبیاس گفت: «دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، امیدوار است هرگز به گزینه نظامی متوسل نشود، با این حال تاکید میکنم که ما تواناییهایمان را برای اقدام علیه اهدافی در دوردست و حتی در عمیق زمین نشان دادهایم و از آمادگی کامل برخورداریم.»
هگست افزود: «تاکید میکنیم که ما نمیخواهیم این کار را انجام دهیم، اما اگر مجبور باشیم، با هر روشی از رسیدن ایران به سلاح هستهای جلوگیری خواهیم کرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، نیز روز چهارشنبه گفته بود که در صورت شکست مذاکرات در عمان، اقدام نظامی «کاملا» امکانپذیر است و احتمالا با کمک اسرائیل انجام خواهد شد.
این گفتههای ترامپ به دنبال هشدارهای صریح او در اواخر ماه مارس بود که تاکید کرد اگر تهران با واشینگتن به توافق نرسد، بمباران خواهد شد.
رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا شامگاه یکشنبه نیز در مسیر بازگشت از اقامتگاه شخصیاش در ایالت فلوریدا به پایتخت، در هواپیمای اختصاصی ریاستجمهوری با خبرنگاران همراه گفتگو و تاکید کرد که «بهزودی درباره ایران تصمیمگیری خواهیم کرد».
گمانهزنیها درباره رویکرد دولت آمریکا در قبال جمهوری اسلامی و سرنوشت مذاکرات مرتبط با برنامه هستهای، بار دیگر در صدر تحلیلها و توجه رسانهها قرار گرفته است.
رسانه اکسیوس به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که دور دوم مذاکرات بین ایالات متحده و جمهوری اسلامی قرار است روز شنبه در رم برگزار شود. بر اساس این گزارش، دولت ترامپ از دور اول مذاکرات که در عمان برگزار شد، رضایت داشت. به اعتقاد مقامهای آمریکایی، این مذاکرات طبق برنامه پیش رفت و هدف آن یعنی انتقال از گفتگوهای غیرمستقیم به مذاکرات مستقیم با گفتگوی رودررو بین مقامها محقق شد.
اکسیوس مینویسد که دولت ترامپ میخواهد این الگو در رم نیز ادامه پیدا کند؛ انتخاب رم بهعنوان محل مذاکرات را آمریکا پیشنهاد داده است. در حال حاضر بین آمریکا و ایتالیا به نخستوزیری جورجا ملونی روابط خوبی برقرار است.
در همین حال کریس رایت، وزیر انرژی آمریکا، روز یکشنبه در مصاحبه با العربیه، گفت که ایالات متحده هرگز جمهوری اسلامی مجهز به سلاح هستهای را نخواهد پذیرفت.
رایت گفت: «ما یک ایران مجهز به سلاح هستهای را تحمل نمیکنیم، زیرا آن را فقط برای خاورمیانه، بلکه برای جهان مخرب میدانیم.» او در عین حال تاکید کرد: «هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا تعامل دیپلماتیک جدید به یک توافق تازه منجر میشود یا خیر.»
رایت که به عربستان سعودی رفته است، بر نیاز به رهبری قوی در برخورد با تهران تاکید کرد. او گفت: «ما چهار سال سیاست تلاش برای راضی کردن ایران را داشتیم اما چه شد؟ صادرات نفت ایران افزایش یافت و دیدید که حماس و حزبالله و حوثیها تقویت شدند و برنامه هستهای ایران پیشرفت کرد. بنابراین دولت فعلی آمریکا رویکردی متفاوت در پیش خواهد گرفت. اکنون ما یک رهبری قوی و محکم در ایالات متحده داریم که طرفدار صلح و در عین حال سدی بسیار محکم مقابل ایران است.»
این اظهارات همزمان با آن است که مذاکرات میان مقامهای جمهوری اسلامی و ایالات متحده، مخالفان سرسختی در تهران دارد که بر لزوم دستیابی به سلاح هستهای تاکید میکنند. از جمله روزنامه کیهان به مدیرمسئولی حسین شریعتمداری که روز دوشنبه در یادداشتی با عنوان «ملاحظات چندبعدی در ارزیابی مذاکرات عمان»، توصیه کرد برای جلوگیری از تکرار تجربه «برجام» و برای اینکه در مقابل «بدعهدی» طرف مقابل دستخالی نباشند، «یک یا چند بمب اتمی» ساخته شود.
نویسنده این یادداشت با یادآوری شکست برجام و ضرورت دست بالا داشتن در مذاکرات با دولت ترامپ، نوشت: «حتی اگر ایران بتواند یک یا چند بمب اتمی هم تولید کند، در برابر چند ۱۰ هزار بمب اتمی آمریکا و متحدانش، تهدیدی محسوب نمیشود.»
برخی نمایندگان مجلس هم از برگزاری مذاکرات ایران و آمریکا پشت درهای بسته اظهار نارضایتی کردند. با توجه به موج مخالفتها و ابراز نگرانیهای شماری از چهرههای ارشد جمهوری اسلامی و نزدیکان علی خامنهای در مورد مذاکرات اخیر، این احتمال وجود دارد که تیم مذاکرهکننده ایران در دستیابی به توافق با آمریکا با چالشهای جدی مواجه شود.
رهبر جمهوری اسلامی که پیشتر مذاکره با ترامپ را «بیشرافتی» و «بیعقلی» خوانده بود، اکنون با شرایط جدیدی روبرو است. بر اساس برخی گزارشها، مقامهای ارشد جمهوری اسلامی در جلساتی به او هشدار دادهاند که نپذیرفتن مذاکرات ممکن است به حمله نظامی گسترده ایالات متحده و سرنگونی نظام منجر شود و به همین دلیل او با مذاکرات هستهای با آمریکا موافقت کرده است.