دانشمندان راهی کشف کردهاند تا با استفاده از یک باکتری که دستکاری ژنتیکی شده است، بطریهای پلاستیکی مصرفشده را به وانیل تبدیل کنند.
به گفته پژوهشگران، برای اولین بار از زباله پلاستیکی بیکاربرد یک ماده شیمیایی سودآور «بازآفرینی» شده است و میتواند راهی ارزشمند برای مبارزه با بحران جهانی زبالههای پلاستیکی باشد.
از آنجا که در حال حاضر پلاستیک پس از یک بار مصرف، ۹۵ درصد ارزش مادهاش را از دست میدهد، توانایی ساخت مواد ارزشمندتر از زباله میتواند به مقابله با آلودگی پلاستیکی و حرکت به سمت اقتصادی چرخشیتر [نظامی اقتصادی با هدف کاهش ضایعات و افزایش استفاده از منابع] کمک کند.
پژوهشگران دانشگاه ادینبورو از یک ریزسازواره (میکروارگانیسم) مهندسیشده، اشریکیا کولای، استفاده کردند تا به زیستتجزیه پلاستیکهای پلیاتیلن ترفتالات پلیمر (PET) به وانیلین کمک کند، مادهای که در صنایع بسیاری کاربرد گسترده دارد.
این ماده در مواد غذایی و آرایشی، و همچنین در ترکیب علفکشها، ضدکفها و محصولات پاککننده یافت میشود.
وانیلین را معمولا از عصاره دانههای وانیل میگیرند و عامل طعم و بوی خاص وانیل است. وانیلین مادهای گران و تقاضا برای آن بهسرعت رو به رشد است، با بازاری که پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۵، حدود ۷۲۴.۵ میلیون دلار (۵۱۴ میلیون پوند) ارزش داشته باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وانیلین را بهصورت مصنوعی و شیمیایی هم میسازند، ۸۵ درصد از وانیلین جهان در فرایندی دومرحلهای از مواد پتروشیمی ترکیب و تولید میشود.
آنزیمهای جهشیافتهای ایجاد شدهاند تا بطریهای پلاستیکی را به واحدهای اولیه سادهتر تجزیه کنند و سپس، دانشمندان آنها را به وانیلین تبدیل میکنند.
بر اساس یافتههای این پژوهش، که در نشریه شیمی سبز (Green Chemistry) منتشر شده است، فرایند تبدیل پلاستیک به وانیلین فعل و انفعال خفیفی ایجاد میکند و زباله خطرناکی تولید نمیکند.
جوانا سدلر، پژوهشگر این تحقیق، گفت: «این اولین نمونه استفاده از سامانه زیستشناختی برای گردش زباله پلاستیکی به یک ماده شیمیایی صنعتی ارزشمند است و برای اقتصاد چرخشی پیامدهای هیجانانگیزی دارد.»
استیون والاس، که در انجام این پژوهش مشارکت داشته است، در ادامه افزود: «کار ما این تلقی را که پلاستیک زبالهای مشکلساز است به چالش میکشد و در عوض، کاربرد آن بهعنوان یک منبع کربنی جدید برای فراهمسازی محصولات پرارزش را نشان میدهد.»
بحران پلاستیک جهان آثار اقتصادی و زیستمحیطی جدی در پی داشته است، و بر اساس برآوردها، سالانه حدود ۵۰ میلیون تن زباله پلاستیکی پلیاتیلن ترفتالات پلیمر تولید میشود.
© The Independent