نام ابراهیم رئیسی امروز بهعنوان پیروز سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری ایران اعلام شد. اما آنچه بیش از هر چیز دیگری برای مقامهای جمهوری اسلامی نگرانکننده است، چهره ابراهیم رئیسی در خارج از ایران است. در حالی که جمهوری اسلامی به موفقیت در مذاکرات وین نیازمند است و مسائل اقتصادی ایران نیز با نتیجه آن مذاکرات پیوند خورده، نام ابراهیم رئیسی زیر فهرستی از تحریمهای بینالمللی قرار دارد. موضوعی که برای رئیسجمهور یک کشور در مذاکرات بینالمللی و دیدار با سران سایر کشورها، مشکلات فراوانی ایجاد میکند.
ابراهیم رئیسی به دلایل گوناگون از سوی اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا تحریم شده است.
او که سابقه حضور در کمیته چهار نفره اعدامهای سال ۶۷ را دارد، در کشتار آبان ۹۸ نیز عضو شورای عالی هماهنگی اقتصادی بود که تصمیم افزایش قیمت و بعد سرکوب را صادر کرد. فارغ از اینها ابراهیم رئیسی طی چهار دهه گذشته، همواره در قوه قضائیه ایران فعال بوده و در نهایت نیز به ریاست این قوه رسید. این موضوع نیز مزید بر علت شده تا شرایط برای ابراهیم رئیسی سخت شود. قوه قضائیه ایران به دلیل صدور احکام متعدد و اعدامهای زیاد، بارها مورد انتقاد نهادهای حقوق بشری بینالمللی و حتی سازمان ملل متحد قرار گرفته است.
در همین راستا، در ماه مارس سال ۲۰۱۱ ، ابراهیم رئیسی همراه با ۷۹ مقام دیگر جمهوری اسلامی، به دلایل حقوق بشری توسط اتحادیه اروپا تحریم شد.
همچنین، در آبان ۱۳۹۸، وزارت خزانهداری ایالت متحده آمریکا، ۹ نفر از چهرههای مطرح جمهوری اسلامی را که در سرکوب خونین اعتراضات آبان نقش داشتند را تحریم کرد که در میان آنها نام سید ابراهیم رئیسی به چشم میخورد.
در رابطه با امکان سفر رئیسی به خارج، امید نوری پور، سخنگوی کمیته خارجی حزب سبزهای آلمان و عضو کمیسیون سیاست خارجی پارلمان آلمان در گفتگو با ایندیپندنت فارسی گفت: «سفر به سازمان ملل شرایط ویژهای دارد. اما رئیسی نمیتواند به اروپا و ایالات متحده سفر کند.»
او در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است لغو تحریمهای رئیسی نیز به مذاکرات وین افزوده شود گفت: «درصورتیکه ایران چنین چیزی را از ما بخواهد، ما هم میتوانیم در مورد حقوق بشر در ایران، اسرائیل، سوریه و عراق باب گفتگو را باز کنیم.»
در چنین شرایطی و با توجه به اینکه ابراهیم رئیسی قرار است رئیس جمهور بعدی جمهوری اسلامی باشد، برخی از کارشناسان معتقدند که ممکن است لغو تحریمها علیه او ممکن است به دستور کار مذاکرات وین اضافه شود. به عبارت دیگر حضور رئیسی در پاستور، بار جدیدی را بر مذاکرات تحمیل میکند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
برخی نهادهای حقوقبشری و ناظران سیاسی اخیراً در واکنش به سخنان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده که از لغو احتمالی تحریمهای غیرهستهای ایران در صورت بازگشت به توافق سال ۲۰۱۵ سخن گفته بود، خواستار ادامه تحریم «ابراهیم رئیسی» در دولت جو بایدن شدند. آنها با تأکید بر عملکرد رئیسی در قوه قضائیه و سرکوب و حذف مخالفان سیاسی در دوران او، با اشاره به گزارش وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۱۹ از دولت بایدن خواستند تا تحریمها علیه رئیسی را حفظ کنند.
به هر روی حتی اگر بایدن بپذیرد که پرونده رئیسی را به مذاکرات وین اضافه کند، مشخص نیست که رئیسجمهور بعدی جمهوری اسلامی چطور باید با موج مخالفتها و فشارهای بینالمللی مواجه شود. بدون شک گروههای حقوق بشری، ایرانیان خارج از کشور، بازماندگان افراد اعدام شده به دست رئیسی و سازمانهای بینالمللی، فشارهای گستردهای را علیه حضور او در مجامع بینالمللی تدارک خواهند دید. این موضوع هم ابزار چانهزنی ایران در دیپلماسی را کاهش میدهد، هم امکان حل منازعات در کوتاهمدت را دور از دسترس قرار میدهد
نتیجه انتخابات ریاستجمهوری ایران، نقطه عطفی برای روابط ایران و غرب است. زیرا رئیسجمهور جدید دیدگاه مشخصی در مورد روابط ایران با عربستان سعودی، امارات، اتحادیه اروپا و ایالات متحده ندارد. رئیسجمهور جدید در حالی باید برای لغو تحریمها تلاش کند که خودش در لیست تحریم است.