حدود دو سال پیش ۱۱ هزار دانشمند از ۱۵۳ کشور دنیا کنار هم گرد آمدند تا اعلام کنند جهان با وضعیت اضطراری اقلیمی مواجه است. امروز، آن تیم تحقیقاتی هشدار می‌دهد که «نشانه‌های حیاتی» زمین رو به زوال و افول گذاشته است.

دانشمندان در ارزیابی جدید خود گفتند: «از سال ۲۰۱۹ شاهد افزایش بی‌سابقه‌ای در زمینه فجایع مرتبط با تغییرات اقلیمی بوده‌ایم که شامل امواج گرمای بی‌سابقه و آتش‌سوزی در استرالیا و غرب ایالات متحده، توفان‌های خارق‌العاده، و گرباد‌های ویرانگر است.»

در همین حال، سطوح دی‌اکسید کربن در جو زمین به میزان بی‌سابقه جدیدی رسیده است و تعداد دام‌های موجود در زمین از ۴ میلیارد راس عبور کرده است که بیش از مجموع کل آدمیان و پستانداران وحشی است.

دکتر ویلیام ریپل، نویسنده ارشد این پژوهش و استاد برجسته بوم‌شناسی از دانشگاه ایالتی اورگن، «پیشرفت نکردن» دنیا از نوامبر ۲۰۱۹ به این سو را «خسته‌کننده و ترسناک» توصیف کرد.

او به ایندیپندنت گفت: «اکثر شاخص‌هایی که ردیابی می‌کنیم و آن‌ها را «نشانه‌های حیاتی سیاره» می‌نامیم، وخیم‌تر شده است. برای من نامنتظره است که تاثیر تغییرات اقلیمی اینقدر سریع در سراسر جهان در حال وقوع است. تنها طی دو هفته گذشته هر روز شاهد بروز فجایع مرتبط با اقلیم بوده‌ایم که آتش‌سوزی، سیلاب، و خشکی یا گرمای بی‌سابقه بوده‌اند.»

او ادامه داد: «خیلی به ستوه آمده‌ام که پیشرفت بیشتری در این زمینه، به ویژه در کشورهای ثروتمند و کشورهایی که بیشترین آلودگی را دارند، حاصل نشده است. این وضعیت خسته‌کننده و در عین حال ترسناک است.»

سایر نشانه‌های حیاتی که طی دو سال گذشته وخیم‌تر شده‌اند، شامل جنگل‌زدایی آمازون است که به گفته محققان با نابودی ۱.۱۱ میلیون هکتار در سال ۲۰۲۰، به بیشترین میزان طی ۱۲ سال گذشته رسیده است.

بنا به این پژوهش که در نشریه بایوساینس منتشر شد، گرینلند و جنوبگان هم طی دو سال گذشته شاهد کاهش سطوح یخ‌های خود بودند.

با این حال، دکتر رپیل گفت به‌رغم چشم‌انداز وحشتناک این وضعیت، هنوز «بارقه‌هایی از امید» وجود دارد.

این ارزیابی می‌گوید که طی دو سال گذشته، ۱۹۹۰ حوزه در ۳۴ کشور رسما وضعیت اضطراری زیست‌محیطی اعلام کرده‌اند. از این گذشته، میزان اختصاص یارانه‌ سوخت‌های فسیلی در سطح جهان نیز کاهش یافته است.

بنا به این پژوهش، همه‌گیری کووید-۱۹ نیز تاثیری بر برخی از شاخص‌ها، مانند حمل و نقل هوایی، داشته است، اما تاثیر آن «کوتاه‌مدت» بوده است.

محققان گفتند: «درسی اساسی که باید از کووید-۱۹ فرا بگیریم، این است که حتی کاهش شدید حمل و نقل و مصرف نیز به اندازه لازم برای کاهش آثار منفی کافی نیست، و به جای آن به تغییراتی بنیادین در نظام‌های حمل و نقل نیاز است.»

بر اساس این پژوهش، این تغییرات شامل حذف سوخت‌های فسیلی، پذیرش و انتخاب رژیم‌های غذایی بیشتر گیاه محور، و احیا و محافظت دایمی از زیست‌بوم‌های طبیعی زمین است.

دکتر ریپل گفت، نشست جهانی آینده محیط زیست در گلاسکو که در ماه نوامبر برگزار می‌شود و کوپ۲۶ نام دارد، لحظه‌ای کلیدی برای سران جهان خواهد بود تا تغییرات مورد نیاز برای تغییر سرنوشت زمین را ارائه دهند.

او گفت: «مایلم ببینم رهبران جهان و مذاکره‌کنندگان محیط زیستی، روی برنامه‌ای کار کنند تا سوخت‌های فسیلی را به تدریج حذف و ممنوع کنند و مالیاتی جهانی بر استفاده از کربن وضع کنند که راهی برای کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی است. سومین پیشنهاد ما این است که «ذخایر زیست‌محیطی» بین‌المللی تشکیل شود که راهکار ما برای حفاظت از زیست‌بوم‌های طبیعی است و به‌ ویژه برای جذب کربن، مهم خواهند بود.»