بر اساس پژوهشی جدید، سگ‌سانان گاهی تشخیص می‌دهند که چه موقع آدم‌ها دارند به آن‌ها دروغ می‌گویند.

این حاکی از وجود سازوکارهایی است که نشان می‌دهد حساسیت به باورهای دیگران شاید فقط مختص تبار نخستی‌سانان نیست.

در این تحقیق، پژوهشگران از جمله پژوهشگران دانشگاه وین، ۲۶۰ سگ از نژادهای گوناگون را بررسی کردند. به این سگ‌سانان آموزش داده شد تا در انتخاب یکی از دو کاسه‌ که حاوی جایزه‌ای پنهان بود، به توصیه فردی ناشناس عمل کنند.

در ابتدا، سگ‌ها وقتی به توصیه فرد عمل کردند جایزه گرفتند. دانشمندان سپس در ادامه، روال را به هم زدند و به یکی از مدل‌های آزمایشی فرد دیگری را اضافه کردند.

فرد دوم در حالی که سگ و فرد اول نگاه می‌کردند، جایزه را از یک کاسه به کاسه دیگر منتقل کرد.

در برخی موارد، فرد دوم هنگام جابه‌جایی حضور نداشت، اما بعد سر می‌رسید تا به سگ‌ها توصیه کند سمت کدام کاسه بروند. پژوهشگران سپس تحقیق کردند که آیا رفتار سگ‌ها تغییر کرد یا خیر.

بر اساس یافته‌های این پژوهش که در نشریه گزارش‌های انجمن سلطنتی بی (Proceedings of the Royal Society B) منتشر شد، نیمی از سگ‌های مورد بررسی توصیه انسان را وقتی دیدند به کاسه اشتباه اشاره می‌کند، نادیده گرفتند که نشان می‌دهد می‌دانستند کی به آن‌ها دروغ گفته می‌شود. 

وقتی فرد دوم هنگام جابه‌جایی کاسه‌ها حضور نداشت، سگ‌ها توصیه اشتباهی را که در ادامه می‌شنیدند به‌سادگی نادیده می‌گرفتند.

به گفته دانشمندان، در گذشته، هنگامی که همان آزمایش‌ها با انسان‌های زیر پنج سال، میمون‌های ماکاک و شامپانزه‌ها انجام شد، احتمال اینکه بچه‌ها و سایر جانوران به توصیه فرد دروغگو عمل کنند بیشتر از سگ‌ها بود.

به نوشته دانشمندان، «در خاتمه، پژوهش ما اولین شواهد تجربی را فراهم می‌کند که نشان می‌دهد سگ‌ها در موقعیت تغییر مکان، اعتماد درست و غلط را تشخیص می‌دهند.»

به عقیده دانشمندان، در نبودِ آموزش، سگ‌های خانگی ممکن است نه تنها در اطلاعات گوناگونی که می‌خواهند بگیرند، بلکه در خواسته‌ها و باورهایشان نیز به انسان‌ها استناد کنند.

اما پژوهشگران خواستار انجام تحقیق‌های بیشتری شدند که در آن شرح ذهنی موقعیت از دیدگاه فرد شرکت‌کننده با نظارت‌های بهتر ثبت و مستند شود. این امر شناخت بهتری از روند فکری سگ‌ها هنگام تصمیم‌گیری به دست خواهد داد.

دانشمندان همچنین بر این باورند که بررسی‌های آتی می‌تواند به فهم منشا تکاملی توانایی سگ‌ها در تشخیص راست و دروغ کمک کند.