دادگاهی در مصر روز پنجشنبه، ۲۴ نفر از اعضای سازمان اخوان المسلمین را در دو پرونده مجزا به اعدام محکوم کرد. خبرگزاری فرانسه ضمن اعلام این خبر به نقل از منبعی قضایی گفت که اتهامی که به این افراد وارد شده، قتل ماموران پلیس است.

دادگاه جنایی دمنهور در شمال قاهره، پایتخت مصر، این گروه را در چند جرم مقصر دانسته است؛ از جمله بمب‌گذاری در اتوبوس حامل ماموران پلیس در استان ساحلی بحیره در سال ۲۰۱۵. در آن حمله سه مامور پلیس کشته و شماری دیگر زخمی شدند. دیگر پرونده مطروحه در همین دادگاه مربوط به کشتن یک مامور پلیس در سال ۲۰۱۴ بود که در آن مورد نیز دادگاه دمنهور شماری از اعضای اخوان المسلمین را مقصر دانست و به اعدام محکوم کرد.

از ۲۴ عضو این سازمان‌ اسلام‌گرا، هشت نفر به‌طور غیابی محاکمه شدند.

در مصر مجازات مرگ برای موارد غیر جنگی، دار زدن است.

یک منبع قضایی به خبرگزاری فرانسه گفته است که متهمان حق تقاضای تجدیدنظر در این حکم را دارند.

عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور کنونی مصر، در سال ۲۰۱۳ در پی کودتا علیه محمد مرسی، رئیس‌جمهور وابسته به اخوان المسلمین، به قدرت رسید و از آن پس، سرکوب گسترده این گروه اسلام‌گرای باسابقه را شاهد بوده‌ایم. حکومت سیسی پس از روی کار آمدن بلافاصله این گروه را ممنوع و مدتی بعد یک سازمان تروریستی اعلام کرد. در کشورهای منطقه نیز حرکت‌هایی علیه این گروه انجام شد و دولت‌های مختلف با گرایش‌های متفاوت آن را تروریستی اعلام کردند؛ از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، سوریه (حکومت بشار اسد) و روسیه. ترکیه و قطر همچنان دو حامی اصلی اخوان المسلمین در منطقه‌اند؛ گرچه ترکیه در پی بهبود روابط با مصر محدودیت‌هایی برای اعضای آن و شبکه‌های تلویزیونی‌اش که از خاک ترکیه اداره می‌شوند، اعمال کرده است.

احزابی که از نظر تاریخی به تفکرات اخوان مسلمین نزدیک‌اند، در برخی مجالس کشورهای جهان عرب حضور دارند؛ از جمله در تونس، مراکش، اردن و اسرائیل. گروه حماس در فلسطین و حزب حاکم ترکیه، عدالت و توسعه، نیز تفکرات مشابهی دارند گرچه با رهبری اخوان در مصر اختلاف‌هایی نیز داشته‌اند.

در مصر هزاران نفر از اعضای اخوان المسلمین در سالیان گذشته زندانی شده‌اند. سازمان حقوق بشری «عفو بین‌الملل» چند ماه پیش از مصر به دلیل «افزایش چشمگیر» اعدام‌ها انتقاد کرده بود. در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ اعدام‌های مصر با افزایش سه برابری از ۳۲ مورد به ۱۰۷ مورد رسیده است.

یکشنبه هفته گذشته دادگاه امنیت دولتی مصر از دولت خواست در همکاری با پلیس بین‌الملل (اینترپل) سه شهروند مصری مقیم خارج را به دلیل عضویت در اخوان المسلمین دستگیر کند. محمدعلی، تامر جلال و عبدالله سالم سه نفر از ۱۵ متهم پرونده موسوم به «جوکر»ند که در سال ۲۰۱۹ متهم شدند که با استفاده از صورتک‌هایی مثل جوکر در همکاری با اخوان قصد اجرای عملیات تروریستی و سازماندهی اعتراض‌ها در شهر سوئز را داشته‌اند.

مصر سخت در تلاش است از طریق رابطه با دولت‌های خارجی، اعضای اخوان را از این کشورها تحویل بگیرد اما ترکیه حتی پس از بهبود روابط اعلام کرده است که بسیاری از این چهره‌ها شهروندی ترکیه گرفته‌اند و تحویل آن‌ها به قاهره ممکن نیست. کشورهای اروپایی همچون اسپانیا (که آقای علی در آن زندگی می‌کند) هم احتمالا به دلایل حقوق بشری حاضر به چنین کاری نخواهند بود. مصر این خواسته را از قطر (که در حال گفت‌وگو با آن برای بهبود روابط است) نیز دارد.

اخوان المسلمین را حسن البنا، چهره مذهبی مصری، در ۱۹۲۸ بنیان گذاشت اما جنجالی‌ترین چهره آن در تاریخ شاید سید قطب باشد؛ متفکری که در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به عنوان رهبر جناحی رادیکال از این سازمان ظهور کرد و به جرم تلاش برای ترور رئیس‌جمهور وقت مصر، جمال عبدالناصر، محاکمه و اعدام شد. آقای قطب را بنیان‌گذار «جهادگرایی سلفی» می‌دانند؛ همان خوانش بنیادگرایانه از اسلام که گروه‌هایی چون القاعده و داعش در آن ریشه دارند. تفکرات قطب بر برخی ایرانیان نیز تاثیر گذاشت و علی خامنه‌ای در جوانی از مترجمان اصلی آثار او به زبان فارسی بود.