قبل از سقوط کابل مسئله فقط زمان بود. دولات، رئیس سابق سازمان جاسوسی هند، در این باره می‌گوید که تنها غافلگیری، سرعت پیشروی طالبان بود. از سوی دیگر، اسد دورانی، رئیس سابق سازمان اطلاعات داخلی پاکستان یا ISI که از اسلام‌آباد صحبت می‌کرد نیز با او هم نظر است. دو جنگجوی قدیمی با هم سر تکان می‌دهند و تأیید می‌کنند.
علی‌رغم تمام زمانی که در سایه جنگ بین هند و پاکستان سپری شده است، به نظر می‌رسد دشمنان سابق از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان خوشحال شده‌اند. اما آنچه آنها به مصاحبه کننده هندی خود نمی‌گویند این است که پیامدهای این تغییر برای هر یک از رقبای آسیای جنوبی چقدر متفاوت است.
به نوشته اکونومیست، برای هند، فروپاشی کارت دموکراسی ۲۰ ساله افغانستان نشان دهنده یک شکست استراتژیک و یک تحقیر بزرگ است. از سال ۲۰۰۱ هند حدود ۳ میلیارد دلار برای تقویت حکومت مستقر مورد حمایت آمریکا هزینه کرده است. جاده‌ها، سدها، خطوط برق، درمانگاه‌ها و مدارس را در سراسر این کشور احداث کرد. افسران افغانستانی از جمله زنان را در آکادمی‌های نظامی خود آموزش داد. به هزاران نفر بورسیه داد. هند حتی یک پارلمان جدید شیک، با چشمه‌ها و گنبد برنزی غول‌پیکر برای افغانستان ساخت که نارندرا مودی، نخست وزیر هند در سال ۲۰۱۵ ، خودش آن را افتتاح کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هند علاوه بر از دست دادن تمام سرمایه گذاری خود در یک افغانستان دموکراتیک سکولار، اهرم استراتژیک خود را نیز از دست داده است. هیچ‌گاه سرباز هندی در افغانستان حضور نداشت، اما پروژه‌های کمک‌رسانی و چهار کنسولگری آن مطمئناً پاکستان را به وحشت انداخت. روابط تنگاتنگ هند با دولت افغانستان به نیروهای امنیتی این کشور نفوذی «فراتر از مرزهای هند» داد که مناسب یک ابرقدرت نوظهور بود.
هنگامی که اسلام‌گرایان تحت حمایت پاکستان حملات تروریستی به هند انجام دادند و خشونت را در منطقه آرام کشمیر به راه انداختند، هند می‌تواند از نفوذ خود در افغانستان برای ایجاد مشکل در منطقه آرام بلوچستان پاکستان استفاده کند. اکنون، در حالی که دولت هندو-ناسیونالیست آقای مودی با مشکلاتی در کشمیر مواجه است، باید با چشم‌انداز نسل جدیدی از مسلمانان کشمیری که از تعصب طالبان الهام گرفته‌اند، روبرو شود.
شاید به دلیل اینکه جاسوسان این کشور نوشته‌های روی دیوار را خوانده‌اند، یا شاید به این دلیل که معلمان و مهندسان آن به طور فزاینده‌ای در معرض ربوده شدن قرار داشته‌اند، هند در سال‌های اخیر حضور خود در افغانستان را کاهش داده است. با این حال، فقط در ماه ژوئن بود که نمایندگان هند اولین گام‌های آزمایشی را برای تعامل با طالبان برداشتند. محاسبه اینکه خروج ناگهانی آمریکا از حیاط خلوت هند به چه معناست نیز به‌کندی انجام شده است.
روزنامه تایمز ایندیا، پرتیراژترین روزنامه انگلیسی این کشور، در ۱۶ اوت در سرمقاله خود چنین نوشت: «در زمانی که هند در اقدامی استراتژیک واگن خود را به ایالات متحده رسانده است، وضعیت افغانستان باید دهلی نو را وادار کند تا در سیاست قرار دادن همه تخم‌مرغ‌هایش در سبد واشنگتن بازنگری کند.»
با این نتیجه‌گیری، پاکستان به‌عنوان دوست نزدیک چین، از هند خوشحال خواهند شد. همسایه مسلح به سلاح هسته‌ای هند با اقتصادی راکد و سیاست‌های متزلزل، در این اواخر چیز زیادی برای تشویق طالبان نداشت. به این ترتیب اگرچه پاکستانی‌ها ارتباط چندانی با طالبان ندارند، اما بسیاری از آنها به دنبال موفقیت اسلام‌گرایان هستند. عمران خان، نخست وزیر پاکستان، تا آنجا پیش رفت که اعلام کرد افغانستانی‌ها «زنجیر بردگی» را با غرب شکسته‌اند.
دورانی می‌گوید که پاکستان به‌تنهایی سزاوار هیچ‌گونه اعتباری برای پیروزی طالبان نیست، مگر اینکه در برابر فشارهای آمریکا و متحدانش برای سرکوب این گروه مقاومت کرده باشد. طالبان اصلی، یا طلبه‌های دهه ۱۹۹۰ ، دانش‌آموزان مدارس پاکستان بودند. مطمئناً پس از حمله آمریکا در سال ۲۰۰۱ ، طالبان هرگز نمی‌توانستند سال‌های متمادی در بیابان و بدون پناهگاه پاکستان سپری کنند.
با این حال باید منتظر ماند و دید که دو کشور چه طور مناسبات خود را در قبال طالبان پی می‌گیرند.
