دبیر انجمن برنج ایران با بیان اینکه برنج هندی از نظر کیفیت در درجه ۲ و ۳ قرار میگیرد، افزایش نجومی قیمت آن را «عجیب» خواند. این در حالی است که به گفته جمیل علیزاده شایق، برنج هندی قیمت جهانی دارد و نرخ آن مشخص است اما هیچ نهاد و سازمانی جواب نمیدهد که دلیل گرانی برنج وارداتی چیست.
قیمت کالاهای اساسی در نیمسال اول ۱۴۰۰، بین ۳۰ تا ۹۰ درصد افزایش یافته است. برنج نیز که یکی از اقلام غذایی پرمصرف ایرانیان است، نسبت به زمان مشابه در سال قبل افزایش قیمت داشت که برنج ایرانی و برنج وارداتی را شامل میشد.
گزارش خبرگزاری ایسنا در نیمه اول شهریور ۱۴۰۰ نشان میدهد که قیمت برنج ایرانی در بازار به بیش از کیلویی ۴۶ هزار تومان رسیده است. در حالی که سال قبل در زمان مشابه سال، میانگین قیمت هر کیلوگرم برنج ایرانی حدود ۲۷ هزار تومان بود. این رقم نشان میدهد که بهای برنج ایرانی حدود ۴۲ درصد در سال جاری رشد داشته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
قیمت هر کیلوگرم برنج وارداتی در مرداد ۱۳۹۹ بهطور میانگین ۱۸ هزار تومان بود اما در ماههای مرداد و شهریور ۱۴۰۰، از مرز کیلویی ۳۰ هزار تومان فراتر رفت و این در حالی است که سیر صعودی افزایش قیمت برنج ایرانی و برنج وارداتی همچنان ادامه دارد.
علاوه بر تورم فزاینده که افزایش قیمت همه کالاها را به دنبال داشته است، عوامل دیگری مثل کاهش تولید، در گران شدن قیمت برنج ایرانی تاثیرگذار است و این اتفاقی است که بهدلیل کاهش بارندگی و خشکسالیهای، برای بسیاری از محصولات کشاورزی رخ داد.
با این حال، به گفته دبیر انجمن برنج ایران، مشکلی در تولید داخلی برنج وجود ندارد و ذخیرهسازی بهخوبی انجام شده است اما میزان مصرف سرانه کاهش یافته است. جمیل علیزاده «تغییر الگوی تغذیه افراد» و «کاهش قدرت خرید» را از عوامل کاهش مصرف سرانه برنج دانست و گفت میزان مصرف سرانه کنونی ۳۶ تا ۳۶.۵ کیلوگرم برای هر نفر است.
پیشتر، کاوه زرگران، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران، در گزارشی اعلام کرده بود که سرانه مصرف برنج که در سال ۱۳۹۰ برای هر نفر ۴۴ کیلوگرم بود، در سال ۱۴۰۰ به ۳۳ کیلوگرم کاهش یافت و این رقم افت مصرف سرانه ۲۵ درصدی را نشان میدهد.
علاوه بر افت مصرف سرانه ۲۵ درصدی، نکته قابلتوجه این است که در سالهای اخیر، همزمان با افزایش قیمت برنج ایرانی، بسیاری از مردم به مصرف برنجهای وارداتی و بهخصوص برنج هندی روی آوردند. با این حال، برنجهای وارداتی نیز از افزایش قیمتها بینصیب نماندند.
علیزاده شایق با بیان اینکه قیمت برنج وارداتی هر روز در حال افزایش است، به خبرگزاری ایلنا گفت: «افزایش نجومی قیمت برنج وارداتی عجیب است، چون برنج هندی قیمت جهانی دارد و نرخ آن کاملا مشخص است.» به گفته دبیر انجمن برنج ایران، برنج وارداتی از هند درجه ۱ نیست و در حالی که واردات آن نه کم و نه زیاد شده، قیمت آن افزایش یافته است.
علیزاده شایق با انتقاد از اینکه یک «حلقه مفقوده» به نام نظارت و بازرسی وجود دارد، از مسئولان خواست پاسخگو باشند و توضیح بدهند که به چه دلیلی برنج وارداتی گران شده است.
بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، استان گیلان با ۲۲۰ هکتار اراضی، مازندران با ۲۱۴ هزار هکتار، گلستان با ۱۰۰ هزار هکتار و خوزستان با ۱۸۰ هزار هکتار، عمدهترین تولیدکنندگان برنج در کشورند. علاوه بر این، در ۱۵ استان دیگر نیز در مجموع ۹۰ هزار هکتار اراضی کشت برنج وجود دارد. با وجود این، بسیاری از مردم ایران بهدلیل افزایش سرسامآور قیمتها، توانایی خرید برنج ایرانی را ندارند و به مصرف برنج بیکیفیت هندی روی آوردهاند و برای آن نیز مبالغ گزاف پرداخت میکنند.