دانشمندان امپریال کالج لندن و آسترازنکا برای توسعه یک فناوری واکسن - در اصل برای هدف قرار دادن کووید-۱۹ در نظر گرفته شده بود - همکاری می‌کنند که هدف آن درمان سرطان، بیماری‌های قلبی و دیگر بیماری‌های غیرمسری خواهد بود.

زمینه فعالیت واکسن‌ بر اساس انتقال مواد ژنتیکی به نام آران‌ای خودتقویت‌کننده به داخل سلول‌های انسان است که سپس برای تشخیص و واکنش به عفونت آموزش می‌بینند.

پروفسور رابین شتاک، ایمونولوژیستی از امپریال، در اوایل همه‌گیری از این فناوری برای طراحی روشی برای مقابله با کووید-۱۹ استفاده کرد. با این حال، به دلیل موفقیت برنامه گسترده واکسیناسیون در بریتانیا، هیچ‌گاه از مرحله دوم آزمایش بالینی فراتر نرفت.

حالا آسترازنکا با تیم پرفسور شتاک یک همکاری «بلندمدت» را آغاز کرده و بر آن است تا از این فناوری برای درمان بیماری‌هایی پیشرفته‌تر از کووید-۱۹ استفاده کند.

پرفسور شتاک به ایندیپندنت گفت: «داده‌های بالینی ما برای این فناوری خوب است اما باید بهبود یابد. آسترازنکا می‌خواهد نظریه ما را درپیش بگیرد و آن را توسعه دهد. آن‌ها قابلیت‌های این طرح را دریافته‌اند.»

واکسن‌ امپریال کووید-۱۹ در اصل برای ساختار پروتئینی شاخک سطح ویروس سارس-کوو-۲ کدگذاری می‌کند. وقتی تزریق شد، سیستم ایمنی برای تولید آنتی‌بادی‌های لازم و سلول‌های تی پدید می‌آورد و یک لایه حفاظتی قوی مقابل کووید- ۱۹ بر جای می‌گذارد.

با این حال از آنجا که این روش از آرآن‌ای خودتقویت‌کننده استفاده می‌کند که نه تنها شاخک پروتئینی سارس- کوو-۲ را کدگشایی می‌کند بلکه پس از تزریق به انسان، خود را بازتولید می‌کند و پیام‌های اصلی بیشتری تولید می‌کند، منحصربه‌فرد است.

پرفسور شتاک می گوید: «کمی شبیه داشتن یک دستگاه فتوکپی است. پس از تقویت آن، شما هزاران طرح از این دست دارید که می‌توانید به همه‌جا بفرستید.»

این امیدواری وجود دارد که بتوان از همین زنجیره رویدادها برای آموزش بدن در تشخیص سایر تهدید‌های خارجی یا عملکرد نادرست داخلی مانند سرطان و سپس خنثی کردن آن‌ها از طریق سلول‌های ایمونولوژیکی آموزش دیده، استفاده کرد. 

پروفسور شتاک می‌گوید تیم او در کنار متخصصان آسترازنکا برای استفاده از آرآن‌ای خودتقویت‌کننده در درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها، کار خواهند کرد.

او گفت: «فراتر از بیماری‌های عفونی، احتمال جایگزینی درمان پروتئینی برای سرطان‌شناسی و بیماری‌های قلبی هم وجود دارد؛ این طیف گسترده‌ای خواهد بود.»

«ما اهداف مختلفی را دنبال خواهیم کرد. برخی از آن‌ها ممکن است مانند میوه‌های روی شاخه پایین در دسترس‌تر باشند که با شدت بیشتری مورد استفاده بالینی قرار خواهند گرفت، در حالی که برخی دیگر نیازمند کار بیشتر خواهد بود. مشکل می‌توان پیش‌بینی کرد که کدام اهداف به موفقیت چشمگیر دست می‌یابند.»

او گفت که در این مرحله برنامه‌ای برای آزمایش انسانی وجود ندارد و تمرکز فوری کارشناسان بر بهینه سازی بستر واکسن در آزمایشگاه و تعیین این است که آیا این دارو در درمان مواردی مانند سرطان یا بیماری‌های قلبی موفق خواهد بود یا خیر. پرفسور شتاک می‌گوید :«ما هنوز برنامه‌ای زمانی برای آزمایش‌های کلینیکی درنظر نگرفته‌ایم.»

توافق با آسترازنکا از پژوهش‌های تیم امپریال برای تحقیق و توسعه تا ۲۶ هدف مختلف دارویی، حمایت مالی می‌کند.

پرفسور شتاک می‌گوید: «همه ما شاهد بودیم که چگونه فناوری‌های مبتنی بر آران‌ای در پیشگیری از بیماری‌های شدید و مرگ در همه‌گیری‌های بزرگ جهانی اساسی بودند. چشم‌انداز کاربرد درمانی بر پتانسیل بالای این فناوری می‌افزاید.»  

پروفسور آلیس گَست، رئیس امپریال کالج لندن گفت: «به کار همکارانم که در فناوری ‌آران‌ای خودتقویت‌کننده پیشگام‌اند، عمیقا افتخار می‌کنم.»

«این همکاری کمک خواهد کرد آرمان‌های ما برای به وجود آوردن میراثی پایدار از پیشرفت‌های علمی امپریال در این همه‌گیری محقق شود.»