بر اساس تحقیقات جدید، استفاده درازمدت از داروهای ضدافسردگی به کاهش خطر عود آن در افرادی که دچار افسردگی مداوم‌اند، کمک می‌کند.

در اولین مطالعه در نوع خود، دانشمندان کالج دانشگاهی لندن نشان دادند که ۵۶ درصد از افرادی که پس از سال‌ها استفاده از داروهای ضد‌افسردگی مصرف آن را قطع کردند، پس از ۱۲ ماه دوباره گرفتار افسردگی شدند.

در مقایسه با آن تنها ۳۹ درصد از افرادی که در همان مدت‌زمان یک ساله به مصرف داروهای خود ادامه دادند، شاهد عود افسردگی بودند.

تعداد داروهای ضدافسردگی که پزشکان عمومی در انگلستان تجویز می‌کنند، در سال‌های اخیر افزایش یافته است و از ۳۰ میلیون در سال ۲۰۰۵ به ۶۱ میلیون در سال ۲۰۱۵ و ۷۶ میلیون در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است.

آنچه این روند را تقویت کرده است افزایش مدت‌زمانی است که مردم داروهای خود را مصرف می‌کنند. بیش از ۱.۵ میلیون نفر در انگلستان به مدت دو سال یا بیشتر از داروهای ضدافسردگی استفاده کرده‌اند.

شواهد درباره مزایای بلند مدت داروهای ضد‌افسردگی در سال‌های اخیر محدود بوده است. دکتر جما لوئیس، مدرس مطالعات بهداشت روانی در کالج دانشگاهی لندن و نویسنده اصلی این مطالعه، می‌گوید: «ما تاکنون نمی‌دانستیم که آیا درمان ضد افسردگی برای کسی که سال‌ها از این داروها استفاده می‌کند، همچنان موثر است یا خیر.»

او افزود: «اینک دریافتیم که استفاده درازمدت از داروهای ضدافسردگی به طور موثری خطر عود بیماری را کاهش می‌دهد.»

این تحقیق که در نیوانگلند ژورنال آو مدیسین (New England Journal of Medicine) منتشر شد، شامل ۴۷۸ بیمار بود که از داروهای ضدافسردگی برای درازمدت استفاده می‌کردند و دست‌کم دو یا چند برهه افسردگی را تجربه کرده بودند. حدود ۷۰ درصد آن‌ها بیش از سه سال بود که داروی ضدافسردگی استفاده می‌کردند.

در آزمایشی تصادفی و کنترل‌شده دوسوکور، نیمی از شرکت‌کنندگان در مطالعه مصرف داروهای خود را متوقف کردند و نیمی از آن‌ها به مصرف داروهای خود ادامه دادند. به آن‌هایی که داروهای ضدافسردگی خود را قطع کردند تا دو ماه دوزهای کاهش‌یافته و بعد از آن دارونما داده شد.

در سال بعد، افسردگی در ۵۶ درصد از شرکت‌کنندگانی که مصرف داروهای ضدافسردگی خود را متوقف کردند‌، عود کرد. در حالی که ۳۹ درصد از شرکت‌کنندگانی که به طور مرتب از این داروها استفاده می‌کردند، دچار عود افسردگی شدند.

از آن ۵۶ درصدی که پس از قطع مصرف دارو شاهد عود بیماری بودند، تنها نیمی تصمیم گرفتند مصرف داروی ضد افسردگی را که پزشک معالج تجویز کرده بود از سر گیرند. محققان می‌گویند که برخی از عودها و علائم احتمالی ترک دارو ممکن است آنقدر شدید نباشند که فرد بتواند تصمیم بگیرد که باید مصرف داروهای خود را از سر گیرد یا خیر.

به گفته محققان، افرادی که داروهای ضدافسردگی خود را قطع کردند بیشتر شاهد علائم ترک دارو بودند. با وجود این، در پایان مطالعه، ۵۹ درصد از گروهی که مصرف دارو را قطع کرده بود همچنان داروی ضد‌افسردگی را مصرف نمی‌کرد.

دکتر لوئیس گفت بسیاری از مردم می‌توانند داروهای خود را بدون عود دوباره افسردگی متوقف کنند، «اگرچه در حال حاضر قادر نیستیم آن‌ها را شناسایی کنیم.

این مطالعه نشان داد که ۴۴ درصد از گروهی که مصرف دارو را قطع کرده بود در مدت دوره آزمایش شاهد عود بیماری نبود، در حالی که ۶۱ درصد از افرادی که همچنان دارو مصرف می‌کردند، شاهد عود دوباره نبودند.

گلین لوئیس، استاد روانپزشکی اپیدمیولوژیک در کالج دانشگاهی لندن، می‌گوید: «سوال تحقیق در اینجا این است که آیا واقعا می‌توانیم دریابیم که دارو برای چه افرادی سودمند است و برای چه کسانی سودمند نیست.»

او افزود: «اینجا با میانگین‌ها سروکار داریم. اما دوست داریم بتوانیم آن دسته از افراد را شناسایی کنیم، آن ۴۰ درصدی که می‌توانند داروهای ضدافسردگی خود را بدون عود دوباره افسردگی قطع کنند. اما در حال حاضر قادر نیستیم آن‌ها را شناسایی کنیم.»

دکتر لوئیس مارستون، از موسسه اپیدمیولوژی و مراقبت‌های بهداشتی در کالج دانشگاهی لندن و از دیگر نویسندگان اصلی این تحقیق، می‌گوید: «هنوز نمی‌دانیم که چرا برخی از افراد می‌توانند داروهای ضدافسردگی خود را کنار بگذارند و برخی نمی‌توانند. بنابراین تحقیقات بیشتر ممکن است به ما کمک کند تا پیش‌بینی کنیم چه کسی می‌تواند داروهای ضد افسردگی را با خیال راحت قطع کند.»

این دانشمندان گفتند که برخی از افراد از رویکرد دوگانه به درمان شامل ترکیب داروهای ضدافسردگی با درمان‌های شناختی رفتاری و درمان‌های مبتنی بر مدیتیشن (نوعی روش تمرکز که هدف آن به دست آوردن آرامش و اصلاح کیفیات روانی است.) سود بیشتری خواهند برد.

پروفسور لوئیس با یادآوری این‌که افسردگی در ۳۹ درصد از افرادی که به درمان خود ادامه دادند، عود کرده است، افزود: «داروهای ضدافسردگی موثر هستند، اما مانند بسیاری از داروها، برای همه ایده‌آل نیستند.» همکاران او هشدار دادند که این داروها «سلامت [روانی] را تضمین نمی‌کند.»

با این همه پروفسور لوئیس گفت: «این نگرانی وجود داشته است که افراد سال‌ها و حتی دهه‌ها از داروهای ضدافسردگی استفاده می‌کنند و ما هنوز نمی‌دانیم که آیا این کار مزایایی برای آن‌ها دارد یا خیر اما آنچه این مطالعه به طور قانع‌کننده‌ای نشان می‌دهد این است که بله، استفاده از داروهای ضدافسردگی در درازمدت فایده‌ دارد.»

دکتر سمیر جواهر، مدرس بالینی اختلالات عاطفی و روان‌پریشی در کینگز کالج لندن که در این تحقیق شرکت نداشته است، گفت که این یک «مطالعه مهم» است که «شکاف شواهد» را درباره استفاده درازمدت از داروهای ضدافسردگی پر می‌کند و به پزشکانی که آن‌ها را تجویز می‌کنند اطمینان خاطر می‌دهد.