در میانه تنش لفظی میان حکومت تاجیکستان و سران طالبان، ارتش تاجیکستان در حال تقویت استحکامات نظامی در سرحد با افغانستان است، و طالبان نیز با استفاده از تروریستهای تاجیکستانی و گردانهای انتحاری، به اقدامات دولت تاجیکستان پاسخ میدهد. «جماعت انصارالله» یکی از ابزارهایی است که طالبان در تنش و تعامل با تاجیکستان از آن استفاده میکند.
جماعت انصارالله یک گروه جهادی متشکل از تروریستهای تاجیکستان است که در سال ۲۰۱۰ ایجاد شده است و رهبر آن فردی به نام دوستمحمد محمدُف (مشهور به مهدی ارسلان) است. اعضای این گروه که از سالها پیش در افغانستان حضور داشتهاند، در زمینه آموزش مهارتهای نظامی و عملیات چریکی به نیروهای طالبان کمک کردهاند و در جبهه داعش در عراق و سوریه نیز جنگیدهاند. از این گروه به عنوان متحد القاعده نیز یاد میشود.
جمشید پیکار، از افسران ارشد اداره امنیت ملی حکومت پیشین افغانستان، میگوید که پس از فروپاشی دولت افغانستان و روی کار آمدن طالبان، موقعیت جماعت انصارالله به عنوان گروه جهادی متحد با طالبان تقویت شده است. پیکار که در یک واحد ویژه رصد فعالیت تروریستهای خارجی کار میکرده است، میگوید در حالی که اعضای «حرکت اسلامی ترکستان شرقی» که متشکل از اویغورهای ایالت سنکیانگ چین است، از پایگاه نظامیشان در دره خستک ولایت بدخشان متواری شدهاند، تروریستهای تاجیکستانی موقعیت بهتری بهدست آوردهاند. به گفته پیکار، نفوذ عمیق چین در میان طالبان و تبانی سازمانهای امنیتی آن کشور با شبکه حقانی، باعث شده است که اعضای «حرکت اسلامی ترکستان شرقی» از پایگاههاشان متواری شوند.
براساس اطلاعات پیکار، اعضای «حرکت اسلامی ترکستان شرقی» به استانهای مختلف، از جمله ننگرهار، سمنگان، سرپل، و جوزجان رفتهاند که گفته میشود بهتازگی هستههای محلی گروه داعش در آنها شکل گرفته است.
برخلاف آنچه برای حرکت اسلامی ترکستان شرقی رخ داده است، اعضای «جماعت انصارالله» مورد حمایت بیسابقه طالبان قرار گرفتهاند و محدویتها بر فعالیت نظامیشان که پس از امضای توافقنامه میان طالبان آمریکا در فوریه ۲۰۲۰ وضع شده بود، برداشته شده است.
پیکار میگوید که این گروه حدود دویست جنگجوی باتجربه و رزمدیده دارد و پس از افزایش تنش میان طالبان و تاجیکستان، در امتداد مرز تاجیکستان و افغانستان، در ولایات بدخشان و قندوز مستقر شدهاند.
این افسر پیشین امنیت ملی افغانستان میگوید که مسئولیت تجهیز، هماهنگی، و حمایت از جماعت انصارالله را قاری فصیحالدین بدخشانی به عهده دارد. قاری فصیحالدین، حدود ده سال والی طالبان در بدخشان بود و فرماندهی لشکر جنگجویان آن گروه را برای تصرف پنجشیر بر عهده داشت. پس از سقوط پنجشیر، قاری فصیحالدین به عنوان رئیس ستاد ارتش در تشکیلات دولت طالبان معرفی شد.
تاجیکستان بیش از هزار و چهارصد کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و به گفته جمشید پیکار، بخشی از جنگجویان جماعت انصارالله در شهرستان امامصاحب استان قندوز، و بخشی دیگر در نواحی مرزی استان بدخشان، از جمله در شهرستان درواز، مستقر شدهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین حال، مولوی نثاراحمد احمدی، معاون والی طالبان در بدخشان، گفته است که لشکر منصوری که همه اعضای آن افراد انتحاریاند، مسئول حفاظت از مرزهای افغانستان است. معاون والی طالبان به رادیو آزادی گفته است که اعضای گردان انتحاری «در تلاش این هستند که برایشان جایی پیدا شود تا «حملات استشهادی» خود را انجام دهند.»
عبدالباسط بدر، فرمانده گردان انتحاری طالبان در بدخشان، گفته است که اعضای این گروه مجهز به سلاحهای پیشرفته آمریکایی و روسی هستند و قرار است بهزودی در سرحد میان افغانستان و تاجیکستان در شهرستان اشکاشم در استان بدخشان مستقر شوند.
شهرستانهای مایمی، کوفآب، خواهان، وردوج، جرم، درواز، و نسی از جمله شهرستانهایی هستند که از آنها به عنوان محل فعالیت تروریستهای خارجی، از جمله اعضای «جماعت انصارالله» نام برده میشود. یکی از پایگاههای مهم «جماعت انصارالله» در شهرستان درواز در استان بدخشان است که دویست کیلومتر مرز مشترک با تاجیکستان دارد. هفته گذشته ارتش تاجیکستان یک رژه نظامی با حضور دو هزار سرباز در مرکز ناحیه درواز تاجیکستان با حضور امامعلی رحمان، رئیس جمهوری آن کشور، برگزار کرد.
انتخاب مرکز ناحیه درواز تاجیکستان که هممرز با درواز افغانستان است، به عنوان محل برگزاری رژه نظامی با حضور رئیس جمهوری آن کشور، نشان میدهد که در بیش از هزار و چهارصد کیلومتر مرز مشترک بین دو کشور، ناحیه درواز بیش از بقیه نواحی در خطر تهاجم قرار دارد.
محل دیگری که بهتازگی شماری از جنگجویان «جماعت انصارالله» به آنجا اعزام شدهاند، شهرستان امامصاحب در استان قندوز است. در سرحد میان این شهرستان و تاجیکستان، رود آمو واقع شده است و در امتداد آن رود، جنگل وسیعی قرار دارد که از سالها پیش بدین سو محل فعالیت تروریستهای تاجیکستانی، محل اختفای فرماندهان طالبان، و پناهگاه قاچاقچیان مواد مخدر بوده است.
جمشید پیکار میگوید که براساس دریافتهای امنیت ملی افغانستان در دوران حکومت پیشین، شخصی به نام مصطفی تاجیکستانی که فرماندهی ۲۵ تن از جنگجویان تاجیکستانی را بر عهده دارد، از چند سال پیش در شهرستان امامصاحب فعالیت داشته است و ضمن حضور در جنگهای چریکی، پول هنگفتی از طریق قاچاق مواد مخدر میان تاجیکستان و افغانستان به دست میآورد. تاجیکستان یکی از مسیرهای مهم ارسال مواد مخدر از افغانستان به روسیه و کشورهای آسیای میانه است.
حضور برخی از سران جبهه مقاومت ملی افغانستان در تاجیکستان و موضعگیری امامعلی رحمان مبنی بر اینکه کابینه طالبان نمیتواند نماینده افغانستان باشد، باعث خشم و نارضایتی سران طالبان شده است. با آن که روسیه از تاجیکستان و افغانستان خواسته است که هرگونه تنش را با گفتوگو و مسالمتآمیز حل کنند، اما به نظر میرسد که حکومت طالبان اعتقادی به گفتوگو و حل مسالمتآمیز این گونه مسائل ندارد.