پس از حمله مرگبار یک عامل انتحاری به نام «محمد الایغوری» در روز هشتم اکتبر بر مسجد شیعیان در مرکز شهر قندوز، نشانههای حضور فعال اعضای این گروه در شهرهای مختلف در شمال افغانستان افزایش یافته است.
یکی از ساکنان شهرستان آقچه در استان جوزجان، به ایندیپندنت فارسی میگوید که از یک هفته پیش بدین سو، فعالیت اعضای گروه داعش در آن شهرستان آغاز شده است و دو شب قبل، پرچم آن گروه بر سردر یک قرارگاه نظامی که فعلاً از سوی طالبان تخلیه شده است، نصب شد.
این منبع که نمیخواهد از او نام برده شود، میگوید که مسئولان محلی طالبان پرچم داعش را از آن قرارگاه نظامی که در محله بالاحصار قرار دارد، پایین کشیدند و به سربازانشان دستور دادهاند که تنها از قرارگاههای خود بیرون نروند، چون احتمال حملات چریکی علیه آنان زیاد است. به نقل از این منبع، قاری فاروق، فرمانده انتظامی، و مولوی نعمتالله، فرماندار آقچه، شماره تماسهای خود را بین ساکنان آن شهرستان پخش کردهاند و از مردم خواستهاند در صورت مشاهده افراد داعش، بلافاصله به آنان اطلاع دهند.
در همین حال، دکتر رسول فرهاد، پزشک شاغل در بیمارستان مرکزی شهرشبرغان، میگوید که پنجشنبه گذشته، چهاردهم اکتبر، اجساد سلاخی شده دو کودک وابسته به یکی از خانوادههای متنفذ در روستای آقسای شهرستان درزاب کشف شد و ساکنان محل گفتهاند که آن کودکان بهدست افراد داعش کشته شدهاند.
این پزشک میگوید که ساکنان درزاب از حضور افراد داعش در آن شهرستان خبر دادهاند و نگرانی از فعالیت این گروه، در میان مردم افزایش یافته است. درزاب از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸، یکی از مراکز مهم نظامی داعش در شمال افغانستان بود. در ماه اوت ۲۰۱۸، طالبان حملات گستردهای را برای مهار داعش در درزاب آغاز کرد که پس از بیست روز نبرد سخت و با کشته شدن دهها جنگجوی داعش، فرماندهان آن گروه با حدود چهارصد جنگجوی تحت امرشان به نیروهای دولت پیشین افغانستان پناه بردند. از ۲۰۱۸ که جبهههای داعش در شمال افغانستان درهم کوبیده شد، تا هشتم اکتبر که محمدالایغوری خود را در میان نمازگزاران شیعه در قندوز منفجر کرد، از تحرکات این گروه در شمال افغانستان خبری نبود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
همه این افراد، مشتمل بر صدها جنگجوی خارجی داعش که از استانهای شرقی افغانستان، از جمله ننگرهار، بازداشت شده بودند، در زندان امنیت ملی دولت پیشین بودند. با فروپاشی دولت پیشین افغانستان، همه زندانیان وابسته به داعش آزاد شدهاند. از میان صدها عضو داعش که در زندانهای افغانستان محبوس بودند، طالبان تنها ابوعمر خراسانی، رهبر پیشین شاخه خراسان گروه داعش، را تیرباران کرده است. یک منبع آگاه به ایندیپندنت فارسی میگوید که عبدالله اورکزی مشهور به اسلم فاروقی (از دیگر رهبران پیشین داعش در افغانستان و پاکستان) که در زندان امنیت ملی بهسر میبرد، همزمان با رسیدن طالبان به شهر کابل، از زندان آزاد شده و توسط اعضای داعش به محل امنی منتقل شده است. این منبع میگوید که عبدالله اورکزی فعلاً در صفوف داعش فعالیت میکند، اما رهبری آن گروه در افغانستان و پاکستان را «دکتر شهاب المهاجر» به عهده دارد. از شهاب المهاجر تاکنون اطلاعات زیادی منتشر نشده است و گفته میشود که او شهروند یکی از کشورهای عربزبان خاورمیانه است.
این منبع میافزاید که جنگ داعش در این مرحله، متمرکز بر روش « حمله و گریز» است و این گروه قصد ندارد در مکان مشخصی سنگر بسازد.
در همین حال، مطالب منتشر شده در آخرین نسخه مجله هفتگی داعش که به نام «النباء» و به صورت الکرونیک منتشر میشود، نیز بیانگر افزایش فعالیت داعش در افغانستان است.
آخرین نسخه «النباء» به تاریخ پانزدهم اکتبر منتشر شده و ۴ صفحه از این مجله ۱۲ صفحهای به فعالیت اعضای آن گروه در شهرهای افغانستان اختصاص یافته است. این مجله آماری از فعالیت اعضای داعش در افغانستان را منتشر کرده است که نشان میدهد که با احتساب دو حمله مرگبار در قندوز و قندهار، بیشترین حملات مینگذاری و چریکی این گروه در شهرهای شرق افغانستان، از جمله ننگرهار رخ داده است.
نکته دیگری که در هفتهنامه داعش برجسته است، تاکید بر تهدید شیعیان و ادامه حمله بر تجمعات آنان است. در مجله «النباء» شهرها و مناطق شیعهنشین افغانستان مشخص شده و گفته شده است که افراد آن گروه، «شیعیان دوازده امامی و پیروان مذهب اسماعیلیه» را هدف میگیرند.
عامل حمله به مسجد شیعیان در قندوز شخصی به نام « محمدالایغوری»، و عاملان حمله به مسجد شیعیان در قندهار نیز دوتن به نامهای « انسالخراسانی» و « ابوعلیالبلوشی» معرفی شدهاند.
دقت در انتخاب عاملان انتحاری و محل حملات، نشان میدهد که داعش به صورت دقیق و برنامهریزی شده، در حال گسترش حملات خود در افغانستان است. انتخاب یک اویغوری برای حمله به تجمع شیعیان در قندوز، در حالی که از سالها پیش، صدها تروریست اویغوری در شهرهای مختلف شمال افغانستان در صفوف طالبان فعالیت میکردند، این پیام را میرساند که اویغوریها از طالبان بریدهاند و به داعش پیوستهاند. همچنین، انتخاب دوتن به نامهای خراسانی و بلوچی برای حمله بر تجمع شیعیان در قندهار، نشان میدهد که دیگر طالبان مالک همه تروریستها در افغانستان نیست و برخلاف طالبان که جنگ را تمام شده میداند، تروریستهای خارجی همچنان برای جنگیدن بهانه دارند.
از سوی دیگر، بیشتر شیعیان قندهار از قوم بلوچ هستند و حضور یک تروریست انتحاری بلوچ در میان آنان، به سادگی قابل تشخیص نیست.
سران طالبان میکوشند که فعالیت نیروهای مخالف خود را در افغانستان نادیده بگیرند. امیرخان متقی، وزیر خارجه دولت طالبان، در آخرین مصاحبه خود با خبرگزاری آناتولی ترکیه گفت که داعش تهدیدی جدی نیست، چون در افغانستان قرارگاه نظامی ندارد. او در مورد چگونگی حملات داعش در قندوز و قندهارگفته است که تامین امنیت در آن مناطق دشوار است و مسئولان طالبان میکوشند از تکرار این رویدادها جلوگیری کنند.
متقی همچنین افزوده است که جنگ در افغانستان تمام شده و هیچ نیروی دیگری نمیتواند برای طالبان چالش خلق کند. در همین حال، دو روز قبل ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، در یک نشست در مسکو گفت که تروریستهای القاعده و داعش در شمال افغانستان تجمع کردهاند و این امر ممکن است امنیت کشورهای آسیای میانه را که با افغانستان هممرز هستند، به خطر اندازد.