زد و خورد میان اعضای یک حزب تندرو اسلام‌گرا و نیروهای پلیس در ایالت پنجاب پاکستان، بین پنج تا هشت کشته بر جای گذاشت که حداقل سه نفرشان از نیروهای پلیس بودند. این درگیری زمانی پیش آمد که دولت عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، حاضر به عمل به دو خواست اصلی حزب «تحریک لبیک پاکستان» نشد: آزادی سعد حسین رضوی، رهبر حزب؛ و اخراج سفیر فرانسه به‌خاطر کاریکاتورهایی از حضرت محمد، پیامبر اسلام، که در آن کشور منتشر شده است.
«تحریک لبیک پاکستان» از نیروهای راست افراطی اسلام‌گرا در پاکستان است که خادم حسین رضوی، روحانی سنی، در سال ۲۰۱۵ بنیان نهاد. فعالیت اصلی این حزب مقابله با هرگونه تغییر در قوانین سفت و سخت پاکستان در زمینه توهین به مقدسات است. این قوانین در پاکستان باعث آزار گسترده دگراندیشان و اقلیت‌های مذهبی همچون مسیحیان و هندوها شده است. «تحریک لبیک» خواهان برقراری و رعایت کامل شریعت اسلامی در پاکستان است و در ضمن گرایش‌های شدیدی علیه هم‌جنس‌گرایان، شیعیان، هندوها، و احمدی‌ها دارد. این حزب علی‌رغم ممنوع بودن، اجازه شرکت در انتخابات را دارد، و سه نفر از اعضایش به مجلس ایالتی سِند راه یافته‌اند.
در چند روز گذشته، بیش از ده‌هزار نفر از طرفداران «تحریک لبیک» در جاده «گرند تراک» بین شهرهای مریدکی و گجران‌والا در پنجاب گرد آمده‌اند و تظاهرات می‌کنند. این جاده، که «سرک اعظم» نیز نامیده می‌شود، از مهم‌ترین شاهراه‌هایی است که شبه‌قاره هند را به آسیای میانه وصل می‌کند، و بسته شدن آن پیامدهای جدی برای اقتصاد پاکستان دارد. پس از آن که دولت آقای خان، که متعلق به حزب «تحریک انصاف» (به‌معنای «جنبش عدالت») است، اعلام کرد که «قادر به رسیدگی به خواست‌های تحریک لبیک برای اخراج سفیر فرانسوی نیست»، روز چهارشنبه، تظاهرکنندگان حرکت به سوی اسلام‌آباد را آغاز کردند.
آقای خان و حزبش گرایش اسلامی دارند، اما سازمان‌های بنیادگرا و افراطی اسلامی در پاکستان با این دولت مخالفت می‌کنند.
در پی اعتراض‌های گسترده نیروهای حزب تحریک لبیک علیه انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام در فرانسه، سعد رضوی، پسر خادم حسین و رهبر کنونی تحریک لبیک، از ماه آوریل سال گذشته توسط دولت ایالتی پنجاب به زندان افتاد. تظاهرکنندگان خواهان اخراج سفیر فرانسه و توقف هرگونه واردات از آن کشور شده بودند.
تحریک لبیک روز یکشنبه به دولت دو روز مهلت داده بود که اگر به خواست‌هایش عمل نکند، دست به تحصن در پایتخت می‌زند.
زد و خوردهای روز چهارشنبه در شهر سادهوکی در منطقه گجران‌والای پنجاب صورت گرفت که در حدود ۵۰ کیلومتر با لاهور فاصله دارد. تظاهرکنندگان به دستور رهبران خود حرکت به سوی اسلام‌آباد را آغاز کرده بودند که درگیری با نیروهای امنیتی شروع شد. از سادهوکی تا پایتخت پاکستان نزدیک به ۴۰۰ کیلومتر راه است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یکی از مسئولان ارشد پلیس به «پرس تراست ایندیا» (بزرگ‌ترین خبرگزاری هند) گفت: «نیروهای حزب تحریک لبیک که به سادهوکی رسیدند، پلیس سعی کرد به‌زور جلویشان را بگیرد. این منطقه صحنه درگیری شد. پلیس می‌خواست با گاز اشک‌آور معترضان را پراکنده کند. ده‌ها نفر از نیروهای تحریک لبیک و نیروهای پلیس زخمی شدند.»
به گفته این مسئول پلیس، خدمات تلفن‌های همراه و اینترنت در منطقه مریدکی تا گجران‌والا قطع شده است. ده‌هزار نیروی پلیس نیز از لاهور اعزام شده‌اند تا جلوی حرکت تظاهرکنندگان به سوی اسلام‌آباد را بگیرند.
ابن اسماعیل، از مسئولان تحریک لبیک، در گفت‌وگو با پرس تراست ایندیا و سایر رسانه‌ها مدعی شد که حداقل چهار نفر از نیروهای این حزب با آتش مستقیم پلیس از هلیکوپتر کشته شده‌اند. این ارقام هنوز مستقلا تایید نشده است.
وزارت کشور پاکستان می‌گوید که حداقل سه نیروی پلیس با گلوله کشته و بیش از ۷۰ نفر از این نیروها زخمی شده‌اند. شیخ رشید احمد، وزیر کشور پاکستان، در نشستی خبری گفت: «تظاهرکنندگان با کلاشنیکف بر نیروهای پلیس آتش گشودند. سه نیروی پلیس به شهادت رسیدند.»
آقای احمد در ضمن گفت که هشت نفر از زخمی‌ها در شرایط وخیم قرار دارند. رائو سردار علی خان، رئیس پلیس ایالت پنجاب، در نشست خبری جداگانه‌ای گفت که چهار نیروی پلیس در روز چهارشنبه کشته شده‌اند.
پلیس ایالت پنجاب می‌گوید که گزارش‌ها در مورد استفاده از گلوله لاستیکی و شلیک به سوی تظاهرکنندگان توسط پلیس حقیقت ندارد، اما ادعای تحریک لبیک در مورد کشته شدن هوادارانش را تایید یا تکذیب نمی‌کند. مزار حسین، سخن‌گوی پلیس، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما از چنین اسلحه‌ای علیه آن‌ها استفاده نکرده‌ایم.»
اما آقای اسماعیل مدعی شد که پلیس هم از هلیکوپتر به تظاهرکنندگان شلیک کرده و هم بر روی آن‌ها اسید پاشیده است؛ ادعایی که به نظر غیرواقعی می‌رسد. او هواداران تحریک لبیک را که به سوی اسلام‌آباد روانه بودند «عاشقان رسول» نامید و گفت که هزاران نفر از نیروهای این حزب حاضرند جان خود را فدا کنند.
دولت پاکستان چند روز پیش در حدود ۳۵۰ نفر از کنشگران تحریک لبیک را آزاد کرده بود تا این گروه آرام بگیرد، اما این اقدام ظاهرا اثری نداشته است. کمیته مرکزی این حزب اسلام‌گرا اعلام کرد که وزیر کشور در مورد اخراج سفیر فرانسه به این حزب وعده‌های دروغین داده است.
این در حالی است که آقای رشید روز سه‌شنبه گفته بود که دولت «ملاحظه‌ای» در مورد خواست‌های تحریک لبیک ندارد و در همه موارد، به‌جز مسئله اخراج سفیر فرانسوی، با این گروه توافق شده است. ولی فواد چودوری، وزیر اطلاع‌‌رسانی، روز چهارشنبه گفت که آقای خان و نیروهای امنیتی پاکستان تصمیم گرفته‌اند با تحریک لبیک به عنوان گروهی پیکارجو برخورد کنند.
تظاهرات قبلی این گروه اسلام‌گرا روز جمعه از شهر لاهور آغاز شد که قوی‌ترین پایگاه اجتماعی آن است. درگیری‌های روز جمعه در لاهور منجر به کشته شدن دو نیروی پلیس شد. در عین حال، تحریک لبیک روز شنبه گفت که پنج نفر از حامیانش کشته شده‌اند.
پلیس نقاط تقاطع مهم منتهی به پایتخت را مسدود کرده است. از جمله نقطه تقاطع فیض‌آباد که اسلام‌آباد را به شهر همسایه آن، راولپندی، وصل می‌کند.
تحریک لبیک اولین بار در سال ۲۰۱۷ به شهرت رسید؛ زمانی که تظاهرات وسیع آن در نقطه تقاطع فیض‌آباد سه هفته به طول انجامید و فقط زمانی متوقف شد که دولت وزیر قانون خود را اخراج کرد.
این حزب در سال جاری در واکنش به اظهارات امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، که از حق یک مجله طنز فرانسوی برای چاپ مجدد کاریکاتورهای حضرت محمد دفاع کرده بود، کارزاری علیه آن کشور به راه انداخت. در چند ماه گذشته، چندین نفر از نیروهای پلیس در درگیری با تحریک لبیک کشته شده‌اند.
