چه کسی برنده جایزه بوکر خواهد شد؟ حال که فهرست نامزدهای نهایی جایزه بوکر اعلام شده، شرط بندی‌ها شروع شده است.
جایزه بوکر یکی از پیروزی‌های عمده برای نویسندگان کتاب‌های داستانی است. برندگان پیشین، مارگرت اَتوود و سلمان رشدی، بازهم در میان نامزدهای دریافت جایزه ۵۰ هزار پوندی امسال هستند.
این جایزه سالیانه به بهترین کتاب داستانی داده می‌شود که به زبان انگلیسی در بریتانیا یا ایرلند در فاصله زمانی اول ماه اکتبر ۲۰۱۸ تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۹ منتشر شده باشد.
بوکر سال گذشته به آنا بِرنز، نویسنده کتاب داستانی «میلک من» (شیرفروش) از ایرلند شمالی اعطا شد. داستان درباره یک نوجوان است که مورد ارعاب جنسی یک مرد میانسال متاهل قرار می‌گیرد. برنده امسال بوکر روز ۱۴ ام اکتبر اعلام خواهد شد.
با توجه به این که قضات بوکر باید از میان ۱۵۱ کتاب، تنها شش کتاب را در مرحله انتخاب نهایی قرار بدهند، رسیدن به مرحله فینال بوکر آسان نیست. امسال با چهار زن نویسنده در میان شش فینالیست بوکر، زنان در راس قرار گرفته‌اند. این نویسندگان زن عبارتند از: مارگرت اَتوود، لوسی اِلمَن، برناردین اِواریستوُ و اِلیف شفق که با دو فینالیست مرد، سلمان رشدی و چیگوزی اوبیاما رقابت می‌کنند. اوبیاما دومین بار است که با رمان «ارکستری از اقلیت‌ها» در فهرست نامزدهای نهایی قرار می‌گیرد.
در میان کتاب‌های برجسته‌ای که در لیست نامزدهای نهایی بوکر قرار نگرفتند، باید از «فرانکیس استاین» نوشته جَنِت وینتِرسون، «مردی که همه چیز را دید»، نوشته دبورا لِوی و «قایق شب به طنجه» اثر کِوین بَری نام برد.
به گفته موسسه شرط‌بندی «ویلیام هیل»، جایزه بوکر که می‌تواند نقطه عطفی در زندگی یک نویسنده بوده و او را یکشبه به یک ستاره ادبی تبدیل کند – اگر هم اکنون هم یک ستاره نباشد – سلمان رشدی در حال حاضر بالاترین شرط بندی‌ها را روی خود دارد.
شش نامزد نهایی جایزه بوکر عبارتند از:
مارگرت اَتوود - «عهدنامه‌ها» (ناشر: وینتِج، چاتو و ویندوس)
شانس برد: ۴ بر ۱
بسیاری سخت در انتظار دنباله رمان «داستان ندیمه‌ها» هستند که تا روز ۱۰ سپتامبر منتشر نخواهد شد. این یکی از مهمترین کتاب‌های سال است که ۳۳ سال پس از آن نوشته شده که کتاب اول آن در فهرست نامزدهای نهایی بوکر قرار گرفت. این رمان نویس کانادایی، همچنین، جایزه بوکر را در سال ۲۰۰۰ به خاطر رمان «قاتل کور» دریافت کرد. رمان‌های «چشم گربه» درسال۱۹۸۹، «نام مستعار گریس» درسال۱۹۹۶، و «اُریکس و کرِیک» در سال۲۰۰۳، در فهرست نامزدهای نهایی جایزه بوکر قرار گرفتند. رمان «عهدنامه‌ها» پانزده سال پس از کتاب «داستان ندیمه‌ها» درباره زندگی سه زن در «گیلیاد» (ناحیه‌ای افسانه‌ای در رمان داستان ندیمه‌ها) است. این در دورانی تلخ رخ می‌دهد که آینده تاریک آن بیشتر و بیشتر به واقعیت نزدیک می‌شود. رمان جدید اَتوود در تاریخی منتشر می‌شود که با به پایان رسیدن نمایش سری سوم «داستان ندیمه‌ها» در کانال چهار تلویزیون بریتانیا، هواداران اتوود را در یک خلا می‌گذارد.
سلمان رشدی - «کیشوت» (ناشر: وینتِج، جاناتان کِیپ)
شانس برد: ۱۱ بر ۱۲
سلمان رشدی هم در میان فینالیست‌های جایزه بوکر امسال است. رمان «کودکان نیمه شب» او بوکر سال ۱۹۸۱ را از آن خود کرد. این رمان در سال ۱۹۹۳ و به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد جوایز بوکر، جایزه «بوکرِ بوکر»، و در سال ۲۰۰۸، «بهترین‌های بوکر» را در بزرگداشت چهلمین سال بوکر برد. «کیشوت» که داستان مدرن شده «دون کیشوت» سروانتِس است، قصه یک بازاریاب دارویی است که رشدی سفرهای او را در سراسر آمریکا دنبال می‌کند. «کیشوت» که هفته گذشته منتشر شد، نقدهای متفاوتی گرفته است. ایندیپندنت به آن سه ستاره داده و گفته است رمان «در چرخه فزاینده و خسته کننده مثال‌ها و توضیحات» گرفتار شده است. رشدی، همچنین، در سال ۱۹۸۳ برای رمان «شرم»، در سال ۱۹۸۸ برای «آیه های شیطانی» - که برای آن فتوای قتل او صادر شد – و درسال ۱۹۹۵ «آخرین آه مور»، در فهرست نامزدهای نهایی بوکر قرار گرفت. سلمان رشدی برای رمان‌های «شالیمار دلقک» در سال ۲۰۰۵ و «جادوگر فلورانس» در سال ۲۰۰۸ وارد فهرست نیمه نهایی بوکر شد.
چیگوزی اوبیاما - «ارکستری از اقلیت‌ها» (ناشر: هَچِت، لیتِل براون)
شانس برد: ۷ بر ۴
نخستین رمان چیگوزی اوبیاما، «ماهیگیر» - یک ماجرای دوران کودکی در نیجریه در سالهای ۱۹۹۰ - در فهرست فینالیست‌های جوایز بوکر سال ۲۰۱۵ قرار گرفت. قرار است این هفته، تئاتر آن در لندن به معرض نمایش گذاشته شود. دومین رمان این نویسنده نیجریه‌ای، یک کمدی تراژدی است که وقایع سریع آن توسط یک روح محافظ در اسطوره «ایگبوُ» (گروه‌هایی در نیجریه معتقدند اشیاء مقدس دارای ارواحی هستند که در مراسم مذهبی قدرت ماورای طبیعی اعمال می‌کنند) گفته می‌شود. این رمان داستان دلخراش صاحب یک مرغداری به نام «چینونسو» در نیجریه امروز است که برای ربودن قلب زنی که دوستش دارد، همه چیز را فدا می‌کند. چینونسو در راه تحت تاثیر قرار دادن خانواده دختر با ثروت و موقعیت، قربانی یک برنامه آموزشی تقلبی در قبرس می‌شود. ناشر این رمان آن را « روایت مدرن سفرهای اودیسه» توصیف کرده است، اما خروش خشم در چینونسو او را بیشتر به اتللو شبیه می‌کند تا اودیسه.
لوسی اِلمَن - «اردک‌ها، بندر نیوبری» (ناشر: گالری بِگار پرس)
شانس برد: ۱۰ بر ۱
اگر رمان لوسی المن برنده جایزه بوکر بشود، این طولانی‌ترین کتاب در تاریخ بوکر خواهد بود. این کتاب با ۹۹۸ صفحه از رمان «پر فروغ‌ها» نوشته النور کاتن در ۸۳۲ صفحه که جایزه سال ۲۰۱۳ بوکر را ربود، پیشی گرفته است. رمان المن، همانند کتاب «فلیبَگ» فیبی والر بریج، پیرامون روایت تک نفره یک زن دور می‌زند، اما به اندازه آن کمدی نیست. این رمان، داستان یک زن خانه دار اهل اوهایو (آمریکا) است که در جملاتی بسیار طولانی و بدون پاراگراف بندی، با حرارت درباره زندگی گذشته‌اش از جمله از عشق‌ها و شکست‌هایش، اوضاع مملکت، والدین متوفی‌اش و فیل‌های آفریقایی با موشکافی حرف می‌زند. برخی از بخش‌های کتاب از دید یک شیر کوهستان روایت می‌شود، اما ارتباط میان دو راوی هرگز روشن نمی‌شود. هشتمین رمان این نویسنده آمریکایی بریتانیایی محتاج تعهد به خواندن و تمام کردنش است اما در پایان ارزشش را دارد.
برناردین اِواریستو - «دختر، زن، دیگری» (ناشر: پنگوئن جنرال، هِیمیش همیلتون)
شانس برد: ۵ بر ۱
رمان هوشیارانه این نویسنده بریتانیایی نیجریه‌ای روایت ۱۲ شخصیت است که عمدتا زنان سیاهپوست بریتانیایی در مراحل مختلف زنانگی هستند که به نوعی به یکدیگر مرتبطند. ناشر کتاب آن را «تصویر روشنی از بریتانیا پس از برگزیت توصیف می‌کند که به میراث تاریخ استعمار آفریقا و کارائیب توسط بریتانیا نگاه می‌کند». در میان شخصیت‌های داستان یک نمایشنامه نویس موفق است که کارهایش هویتش را به‌عنوان یک زن سیاهپوست همجنس گرا تحلیل می‌کند، یک زن بی جنسیتی و بانفوذ در جامعه، زن ۹۳ سالهای که در یک مزرعه در شمال بریتانیا زندگی می‌کند و زنی که با پنهان کردن یک راز جنسی و خیانت، دوران بازنشستگی را در باربادوس می‌گذراند. خود نویسنده در مورد کتابش می‌گوید:«یکی از اهداف من به‌عنوان یک نویسنده، کشف روایت‌های پنهان مهاجران آفریقایی، بازی با ایده‌ها، ترکیب افسانه‌ها و اشکال اصیل و نو، و واژگون کردن انتظارات و فرضیات است». اواریستو در سال ۱۹۵۹ در لندن متولد شده و استاد نگارش خلاق در دانشگاه برونِل لندن و عضو انجمن سلطنتی نویسندگان است.
الیف شفق - «ده دقیقه و ۳۸ ثانیه در این دنیای عجیب» - (ناشر: پنگوئن جنرال، وایکینگ)
شانس برد: ۱۵ بر ۲
این نویسنده بریتانیایی ترک تبار مقیم لندن است و به هردو زبان انگلیسی و ترکی می‌نویسد. او محبوب‌ترین نویسنده زن در ترکیه است. یازدهمین رمان او داستانی تاریک از یک روسپی به نام تِکیلا لیلا است که به قتل می‌رسد و جسدش در یک سلطل بزرگ زباله در حومه استانبول انداخته می‌شود. او در ۱۰ دقیقه و ۳۸ ثانیه پایانی زندگیش و در حالی‌که هوشیاری‌اش را از دست می‌دهد، خاطراتش را به یاد می‌آورد. این کتاب تکان دهنده و حاوی خشونت جنسی اما در پایان دلسوزانه و طرفدار زندگی است. شفق که یک فعال جدی نیز هست، از طرف دولت ترکیه مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. او مولف کتاب‌های پرفروشی از جمله «حرامزاده استانبول» است که موضوع آن ترکیه امروز و اسلام و مقابله با افراط گرایی و زن ستیزی در خاورمیانه است.
این نوشته برگردان فارسی از مقالات منتشر شده دیگری است و منعکس کننده دیدگاه سردبیری روزنامه ایندیپندنت فارسی نمی باشد.
© The Independent
