نتایج اولیه در انتخابات ژاپن نشان می‌دهد که ائتلاف حاکم با کسب اکثریت کرسی‌های مجلس همچنان بر سر کار خواهد ماند، اما با کاهش چشمگیر اکثریت خود مواجه می‌شود. 

طبق تخمین تلویزیون ملی ژاپن (ان اچ کی)، ائتلاف حزب لیبرال‌دموکرات ژاپن و حزب بودایی کومیتو، به حداقل ۲۳۹ و حداکثر ۲۸۸ کرسی خواهد رسید. با توجه به این‌که مجلس نمایندگان ۴۶۵ کرسی دارد، هر ائتلافی که بخواهد اکثریت داشته باشد، به ۲۳۳ کرسی نیاز خواهد داشت.

اما هنوز معلوم نیست که آیا حزب لیبرال‌دموکراتِ فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر کنونی، بدون اتکا بر حزب بودایی کومیتو دارای کرسی‌های کافی برای تشکیل اکثریت خواهد بود یا نه. اما با قطعیت می‌توان گفت که اکثریت ۳۰۵ کرسی‌ای لیبرال‌دموکرات‌ها و کومیتو در مجلس قبلی، از میان خواهد رفت. 

از سال ۱۹۵۵ تا کنون، جز چند وقفه چند ساله، حزب لیبرال‌دموکرات همیشه سر کار بوده است. این حزب متعلق به راست میانه است و رقبای آن در چپ و چپ میانه، در طول سال‌ها نتوانسته‌اند هژمونی آن‌را به چالش بکشند. کیشیدای ۶۴ ساله چند هفته پیش به رهبری حزبش رسید تا جای یوشیهیده سوگا را بگیرد که حدود یک سال نخست‌وزیر بود. پیش از او، شینزو آبه هشت سال مستقیم سر کار بود تا دیرپاترین نخست‌وزیر تاریخ ژاپن باشد. پس از کنار رفتن آقای آبه (که مشکلات جدی سلامتی داشت) لیبرال دموکرات‌ها نتوانسته‌اند چهره‌ای پیدا کنند که از جاذبه و کارایی او برخوردار  باشد. 

دنیاگیری ویروس کرونا در ژاپن نیز مثل خیلی کشورهای دیگر باعث تزلزل در ثبات سیاسی شده است و به نظر می‌رسد حزب لیبرال‌دموکرات بهای عملکرد ضعیفش را در برخورد با این دنیاگیری می‌پردازد. کاهش محبوبیت حزب در نظرسنجی‌ها، از دلایل اصلی کناره‌گیری آقای سوگا در ماه سپتامبر بود. دولت او بود که به‌رغم کرونا، بر برگزاری المپیک در توکیو اصرار ورزید؛ تصمیمی که باعث ناخشنودی بسیاری ژاپنی‌ها شد.

کیشیدا از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ در دولت آبه وزیر خارجه بود و مدت‌ها است که به نخست‌وزیر شدن تمایل داشته است. در انتخابات درونی حزب لیبرال‌دموکرات، او در مقابل چهره‌هایی که به نظر می‌رسید بیشتر جوان‌گرا و خواهان تغییر باشند، پیروز شد. کیشیدا در روز ۴ اکتبر به رهبری حزبش انتخاب شد و تنها ۱۰ روز سر کار بود که مجلس را منحل کرد و فراخوان به انتخابات جدید داد. 

تا پیش از انتخابات، حزب لیبرال‌دموکرات صاحب ۲۷۶ از ۴۶۵ کرسی در انتخابات بود. اما طبق آمار اولیه تلویزیون ملی ژاپن، احتمال می‌رود که کرسی‌های این حزب به ۲۱۲ کاهش یابد. طبق این پیش‌بینی، کومیتو که پیش از انتخابات ۲۹ کرسی داشت، بین ۲۷ تا ۳۵ کرسی خواهد گرفت.

پارلمان در ژاپن مانند آمریکا و بسیاری از دیگر کشورها، دو بخش دارد: «مجلس نمایندگان» که بخش پایینی و مجلس اصلی قانونگذاری است، و «مجلس مشاوران» که بخش بالایی است و نقش ثانویه دارد. انتخابات روز یکشنبه برای تعیین اعضای «مجلس نمایندگان» بود. انتخابات «مجلس مشاوران» سال آینده برگزار می‌شود. در این مجلس، حزب لیبرال‌دموکرات و نمایندگان مستقل موتلف با آن در حال حاضر ۱۰۹ از ۲۴۵ کرسی را در اختیار دارند که با افزوده شده ۲۸ کرسی حزب کومیتو، به اکثریت با ۱۳۷ کرسی می‌رسد. 

کومیتو هم از نظر سیاسی و هم از نظر اجتماعی، حزبی محافظه‌کار است که در سال ۱۹۶۴ توسط جریان بودایی «سوکا گاکای» بنیان نهاده شد و از سال ۲۰۱۲ بخشی از ائتلاف حاکم بر ژاپن بوده است.

نتایج اولیه نشان می‌دهد که شاهد غافلگیری چندانی نبوده‌ایم و نتایج تقریبا همان‌طور پیش رفته است که کارشناسان انتظار داشتند. نتایج رسمی تا صبح دوشنبه به وقت توکیو منتشر می‌شود و آن هنگام مشخص خواهد شد که حزب لیبرال‌دموکرات مستقلا به اکثریت رسیده است، یا برای کسب اکثریت نیاز به کومیتو یا سایر احزاب خواهد داشت. 

اپوزیسیون ژاپن می‌گوید ۹ سال زمامداری آبه و سوگا باعث رواج فساد اقتصادی و فاصله فقیر و غنی در کشور شده است و خواهان تغییر است. کیشیدا اما گفته است که به انتقادهای مردم گوش می‌دهد و تغییر رویه خواهد داد. معضل کرونا و مشکلات اقتصادی، موضوعات اصلی کارزار انتخاباتی بودند.

مسائل سیاست خارجه هم البته نقش داشتند. حزب حاکم خواهان تقویت ارتش ژاپن بود تا توکیو بتواند با قدرت روزافزون چین و تهدیدهای موشکی و هسته‌ای از سوی کره شمالی مقابله کند. چنین موضعی در ژاپن معمولا جنجالی است، چون این کشور طبق سنت تاریخی در پی پایان جنگ جهانی دوم، ارتشی محدود داشته است.

احزاب اپوزیسیون بر لزوم تنوع جنسیتی و بهبود حقوق زنان در ژاپنِ محافظه‌کار نیز تاکید می‌کردند. ژاپن در فهرست سال جاری «مجمع اقتصادی جهان» در مورد نابرابری جنسیتی، در میان ۱۵۶ کشور در رتبه ۱۲۰ قرار گرفت (ایران در رتبه ۱۵۰ قرار داشت.) 

اپوزیسیون اما مثل همیشه برای ارائه بدیلی جدی در مقابل حزب حاکم با مشکل مواجه بوده است. آخرین باری که احزاب چپ میانه در قدرت بودند، دوره ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ بود که حزب دموکرات ژاپن، دولت تشکیل داد. آن حزب اکنون منحل شده است. در دوران جنگ سرد، حزب سوسیالیست ژاپن از نیروهای چپ‌گرای قدرتمند در منطقه شرق آسیا بود و در دورانی کوتاه قدرت را نیز تجربه کرد، اما در سال ۱۹۹۶، همگام با زوال جهانی چپ، منحل شد. 

حزب «دموکرات مشروطه‌خواه» امروز نیروی اصلی اپوزیسیون ژاپن است که پیش از انتخابات به همراه متحدانش ۱۱۳ کرسی داشت (حزب سوسیال دموکرات که بازمانده حزب سوسیالیست است، متحد این حزب محسوب می‌شود، اما در مجلس پیشین تنها یک کرسی داشت.) طبق تخمین‌ها، این حزب در مجلس جدید با کاهش شدید آرا روبه‌رو می‌شود و تنها ۶۲ کرسی خواهد داشت، و حزب سوسیال دموکرات نیز همان تک کرسی خود را هم از دست خواهد داد. 

حزب کمونیست ژاپن هم در مجلس قبلی ۱۲ کرسی داشت تا چهارمین حزب بزرگ کشور و دومین حزب بزرگ اپوزیسیون محسوب شود. طبق نتایج اولیه، به نظر می‌رسد که کرسی‌های این حزب به هشت کرسی کاهش یافته است. کمونیست‌ها با وعده‌هایی همچون رفع نابرابری دستمزد بین زن و مرد، قانونی کردن ازدواج هم‌جنس‌گرایان، آزمایش رایگان کرونا برای همگان، و حمایت مالی از بیمارستان‌ها و نهادهای پزشکی وارد انتخابات شده بودند. کاهش پنج درصدی مالیات و نهایتا لغو آن، افزایش حداقل دستمزد به ۱۵۰۰ ین در ساعت، و لغو معاهده امنیتی آمریکا و ژاپن و جایگزینی آن با معاهده دوستی بر اساس روابط برابر، از دیگر خواست‌‌های این حزب بود که همچنان از موفق‌ترین احزاب کمونیست در انتخابات‌های دموکراتیک جهان محسوب می‌شود. این حزب به‌شدت مخالف حزب هم‌نام خود در چین است و گفته است که حزب حاکم آن‌ کشور را نباید «کمونیست» نامید. کمونیست‌های ژاپنی از جنبش دموکراسی‌خواهی در هنگ کنگ حمایت می‌کنند.

آقای کیشیدا در مقابل خواست اپوزیسیون برای توزیع بهتر ثروت و کمک مالی به خانواده‌های کم‌درآمد که از دنیاگیری ویروس کرونا ضربه خورده‌اند، گفت با رقم زدن رشد اقتصادی، کل دستمزدها را بالا می‌برد. 

نخست‌وزیر در سخنرانی نهایی خود در توکیو وعده داد که رشدی را رقم خواهد زد تا «حاصلش توزیع شود»، و افزود:‌ «شما باید تصمیم بگیرید که این کار را چه کسی می‌تواند مسئولانه انجام دهد.»

حزب حاکم مخالف لوایحی است که برابری برای اقلیت‌های جنسی را تامین می‌کنند. دیگر موضوعی که احزاب اپوزیسیون بر سر آن کارزار برگزار کرده‌اند، اجازه دادن به زوج‌ها برای حفظ نام خانوادگی شخصی خود پس از ازدواج است. حزب لیبرال دموکرات مخالف تحقق این خواست است، اما حتی حزب کومیتو و «حزب ابتکار ژاپن»، دیگر نیروی راست‌گرای پوپولیست، نیز از آن پشتیبانی می‌کنند. دو حزب دموکرات‌مشروطه‌خواه و  کمونیست نیز هم از این لایحه پشتیبانی می‌کنند و هم از قانونی کردن ازدواج هم‌جنس‌گرایان. 

از ۱۰۵۱ نامزد انتخابات، تنها ۱۷ درصد زن بودند. این وضعیت به‌‌رغم تصویب قانونی در سال ۲۰۱۸ است که برابری جنسیتی در انتخابات‌ها را تشویق می‌کرد. اما چون راهکاری برای تضمین افزایش حضور زنان در انتخابات‌ها نبود، نتیجه‌ای هم نداشته است. احزاب ژاپن هنوز رویکردی مردسالار دارند. از میان رهبران احزاب، تنها میژوئو فوکوشیما، رهبر حزب سوسیال‌دموکرات، زن بود. زنان در حال حاضر تنها حدود ۱۰ درصد کرسی‌های مجلس ژاپن را در اختیار دارند.