برای همه ما پیش آمده بعد از نشستن طولانی سعی کنیم بایستیم و ناگهان متوجه شویم که یکی از پاها کار نمی‌کند! اصطلاحا پای ما جدا از خودمان خوابش برده است.

عضو خواب رفته را ابتدا نمی‌توانیم حرکت دهیم، سپس احساس می‌کنیم که هزاران سوزن در سراسر پای ما فرو می‌رود. برای یک یا دو دقیقه احساس ناراحتی عجیبی می‌کنیم، اما خیلی زود می‌توانیم دوباره روی پای خود بایستیم و انگارنه‌انگار که برای چند دقیقه کنترل یک عضومان را از دست داده بودیم.

هدف بسیاری از تحقیقات فیزیولوژیست‌های ورزشی این بوده که متوجه شوند مغز چگونه با قسمت‌های مختلف بدن ما صحبت می‌کند و آن را کنترل می‌کند. وقتی پای شما به خواب می‌رود، یعنی مشکلی در ارتباط بین مغز و ماهیچه‌های آن ناحیه وجود دارد.

مغز مرکز فرماندهی بدن

زاخاری گیلان از دانشگاه می‌سی‌سی‌پی که تحقیقاتی در این زمینه انجام داده می‌گوید مغز مرکز فرماندهی بدن است. او خواب‌رفتگی اندام را این‌گونه توضیح می‌دهد: «هر بار که تصمیم می‌گیرید که بدن خود را حرکت دهید، چه این حرکت ایستادن باشد یا راه رفتن و یا ورزش کردن، مغز پیام‌هایی را به ماهیچه‌های شما ارسال می‌کند تا از حرکت صحیح آن‌ها مطمئن شود. وقتی مغز نتواند با یک عضله یا گروهی از عضلات صحبت کند، ممکن است اتفاقات عجیبی رخ دهد؛ از جمله این که قسمتی از بدن احساس عجیب خواب رفتن می‌کند.»

خواب رفتن معمولا با احساس بی‌حسی یا گزگز در آن ناحیه شروع می‌شود. این احساس که مردم اغلب آن را «سوزن سوزن شدن» نیز می‌نامند، از نظر فنی به عنوان «پارستزی» شناخته می‌شود.

برخی افراد به اشتباه فکر می‌کنند کمبود جریان خون موجب به وجود آمدن این احساس می‌شود. آن‌ها تصور می‌کنند که احساس «خواب‌رفتگی» زمانی رخ می‌دهد که خون شما که مواد مغذی را در سراسر بدن شما حمل می‌کند، نتواند به‌عنوان‌مثال به پای شما برسد، اما این درست نیست.

وقتی پای شما به خواب می‌رود در واقع به این دلیل است که اعصابی که مغز را به پا ارتباط می‌دهند، به لطف مدل نشستنتان، فشرده می‌شوند. به یاد داشته باشید، این اعصاب هستند که پیام‌ها را ردوبدل تا مغز و پای می‌کنند تا مغز و اندام‌های شما با هم ارتباط برقرار کنند. اگر عصب‌ها برای مدتی فشرده شده باشند، حس چندانی در پای خود نخواهید داشت زیرا عصب‌ها نمی‌توانند پیام‌های عادی خود را در مورد اینکه پا چه حسی دارد یا چگونه حرکت می‌کند را به مغزتان برسانند.

هنگامی‌که دوباره شروع به حرکت می‌کنید، فشار روی عصب‌ها برداشته می‌شود. آن‌ها «بیدار می‌شوند» و شما احساس «سوزن و سوزن» شدن در پایتان می‌کنید. نگران نباشید، این احساس تنها برای چند دقیقه ادامه خواهد داشت و سپس همه چیز دوباره عادی خواهد شد.

آیا خواب رفتن برای عضلات خطرناک است؟

زمانی که پای شما یا هر عضو دیگری از بدن شما به خواب می‌رود، این حالت موقتی است و جای نگرانی نیست.

البته احتمالا نمی‌توانید ۱۰۰٪ از خوابیدن پای خود جلوگیری کنید، اما چند نکته وجود دارد که ممکن است برای پیشگیری خواب‌رفتگی مفید باشد:

مرتباً وضعیت نشستن خود را تغییر دهید.

برای مدت طولانی پاهای خود را روی هم قرار ندهید.

اگر شغل شما به‌گونه‌ای است که برای مدت طولانی در یک حالت باقی می‌مانید فراموش نکنید هر چند وقت یک‌بار چند حرکت نرمشی ساده انجام دهید. اگر آن‌قدر در کار غرق می‌شوید که ممکن است فراموش کنید، می‌توانید برای یادآوری ساعت خود را کوک کنید تا هر ساعت به شما بگوید وقت حرکت کردن است.