یکی از مسائل مورد تاکید قانونگذاران در مصوبه جنجالی «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت»، افزایش زایمان طبیعی در برابر سزارین است، در حالی که متخصصان معتقدند قانونگذار نباید در حریم خصوصی افراد وارد شود.

رئیس انجمن متخصصان زنان و زایمان درباره هدف‌گذاری افزایش پنج درصدی زایمان طبیعی در سال بر اساس این قانون، معتقد است: «این اصلا عددی علمی نیست، بر چه اساس عدد پنج درصد را انتخاب کرده‌اند؟ نه کار کارشناسی انجام شده و نه کار علمی.»

دکتر اعظم‌السادات موسوی در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به محدود کردن بیمه سزارین در قانون جوانی جمعیت، اظهار کرد: «ما در نامه‌هایی که برای شورای نگهبان و مجلس فرستادیم، اشاره کرده‌ایم که اصلا آمار سزارین ربطی به افزایش جمعیت ندارد. یعنی خانمی به خاطر سزارین تصمیم نمی‌گیرد بچه‌دار بشود یا خیر. در حال حاضر ترس از زایمان ممکن است محدودیت بارداری ایجاد کند و نه بالعکس آن، بنابراین قانون جوانی جمعیت نباید به نحوه زایمان ورود کند.»

او با انتقاد از دخالت قانونگذار در زمینه‌های تخصصی، گفت:‌ «پرداختن به چنین مواردی باید در قالب آیین‌نامه‌ها صورت بگیرد و در وزارتخانه بر اساس نظرات کارشناسان طراحی شود، نه این که قانونی که در مجلس تصویب می‌شود، به چنین مسائلی ورود کند.»

سازمان بهداشت جهانی کشورها را به راهکارهایی برای افزایش زایمان طبیعی توصیه کرده است، اما بر خلاف توصیه‌های این سازمان، در سه دهه گذشته عمل سزارین در دنیا روند افزایشی داشته است. ایران نیز جزو کشورهایی است که آمار سزارین بالایی دارد و در کنار نگاه فرهنگی، یکی از مهمترین دلایل آن، آماده نبودن بیمارستان‌ها عنوان می‌شود.

رئیس انجمن متخصصان زنان و زایمان با اشاره به این که در بخش‌های دولتی ایران عوامل متعدد خوشایندسازی زایمان طبیعی اصلا وجود ندارد، تاکید کرد: «از سال ۱۳۹۴ وزارت بهداشت تصمیمی ملی گرفت که آمار سزارین کنترل، و زایمان طبیعی بیشتر شود، اما باید دید چرا این اقدام موفق نبوده است. زیرساخت‌های زایمان طبیعی اصلا درست نشده و حتی مانیتورینگ دقیق جنین در بسیاری از بخش‌های دولتی وجود ندارد.»

او تاکید کرد: «زنان باید آزادانه برای نحوه زایمانشان تصمیم بگیرند. با اجبار نمی‌توان زایمان طبیعی را افزایش داد. باید کار فرهنگی و آموزشی صورت بگیرد و آموزش‌های دوران بارداری به خوبی انجام شود که خانم باردار احساس نکند اجباری برای انتخاب دارد. باید آزادانه بر اساس اطلاعات علمی روش زایمانش را انتخاب کند، مانند کشورهایی که موفق بوده‌اند آمار سزارین خود را کنترل کنند.»

نتایج پژوهش «تاثیر برنامه ترویج زایمان طبیعی طرح تحول نظام سلامت بر میزان سزارین در ایران» نشان داده است که اجرای برنامه ترویج زایمان طبیعی تا حدی در کاهش سزارین در ایران در سال‌های اخیر موثر بوده است، ولی آمار آن هنوز با میزان ۱۰ تا ۱۵ درصدی پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی فاصله زیادی دارد.

بر اساس این مطالعه که سال گذشته منتشر شد، برای افزایش زایمان طبیعی در مقابل آمار بالای سزارین، به تدوین و اجرای یک برنامه راهبردی جامع نیاز است که در آن به علل سزارین توجه شود. در آن بررسی آمده است که چنین برنامه‌ای بیش از هر چیز به تأمین مالی، نیروی انسانی، تجهیزات، اطلاعات، و فرآیندهای ارائه خدمت زایمانی نیاز دارد.