دانشمندان سویه جدیدی از ویروس «اچ آی وی» را در هلند کشف کرده‌اند که مسری‌تر است و به سلامتی فرد لطمه بیشتری وارد می‌کند. این کشف حاکی از آن است که میکروب‌های پاتوژنیک (بیماری‌زا) همواره در جهت ملایم‌تر شدن متحول نمی‌شوند.

پژوهشگران از‌جمله محققان دانشگاه آکسفورد بریتانیا می‌گویند سویه جدید «وی بی» - مخفف شده واژه‌های حاد و سویه دوم – در مقایسه با افرادی که به سویه‌های دیگر اچ آی وی مبتلا شده‌اند، نمایانگر تفاوت‌های چشمگیری پیش از درمان با داروهای «رتروویروسی» [ضدویروس] است.

بنا به پژوهشی که روز پنجشنبه در مجله علمی «ساینس» منتشر شد، افرادی که به این سویه مبتلا شده‌اند دارای بار ویروسی ۳.۵ و ۵.۵ برابر بیماران مبتلا به دیگر سویه‌ها بوده‌اند.

پژوهشگران در گذشته اظهار نگرانی کرده بودند که ویروس «اچ آی وی -۱» که تاکنون ۳۸ میلیون نفر در جهان را مبتلا کرده و باعث مرگ ۳۳ میلیون نفر شده است، می‌تواند جهش‌هایی کند که پیامد قابل‌توجهی بر قابلیت سرایت ویروس داشته باشد.

تجزیه‌وتحلیل روی ۱۰۰ بیمار حاکی از آن است که سویه «وی بی» تعداد ویروس‌ها را در خون فرد افزایش می‌دهد و آن‌ها را برای سرایت به دیگران مستعدتر می‌کند.

توییت ویلم ون شایک: یادآوری برای آن‌که میکروب‌های پاتوژنیک لزوما با تکامل ملایم‌تر نمی‌شوند:‌ یک سویه بسیار حاد اچ آی وی -۱ در هلند در گردش است.

اما پژوهشگران می‌افزایند که با آغاز درمان، مبتلایان به سویه «وی بی» همان روند بهبود سیستم ایمنی و ادامه حیات را که بیماران مبتلا به دیگر سویه‌های ویروس داشته‌اند، دارند.

ویروس اچ آی وی با حمله به سلول‌های لنفوسیت «سی دی ۴» به سیستم ایمنی بدن لطمه می‌زند. این پژوهش نشان داده است که روند از میان رفتن سلول‌های «سی دی ۴» در افرادی که با سویه جدید ویروس آلوده شده‌اند دو برابر است که آن‌ها را به‌مراتب سریع‌تر در معرض ابتلا به بیماری «ایدز» قرار می‌دهد. 

پژوهشگران در این گزارش نوشته‌اند که «این افراد ممکن است پس از تشخیص، ظرف دو تا سه سال در معرض ابتلا به بیماری ایدز قرار گیرند.» 

دانشمندان خواهان مطالعات بیشتر برای درک روندی شده‌اند که سویه «وی بی» را مسری‌تر می‌کند و به سیستم ایمنی بدن لطمه بیشتری می‌زند. 

درک این نکات می‌تواند به اهدافی برای تولید نسل بعدی داروهای ضدویروس منتهی شود.

کریس وایمانت، مولف ارشد این گزارش از انستیتوی «بیگ دیتا» ی دانشگاه آکسفورد و بخش پزشکی نافیلد می‌گوید: «پیش از این پژوهش، این درک وجود داشت که خصوصیات ژنتیکی ویروس اچ آی وی قابلیت حاد شدن دارد که حاکی از آن است که یک سویه جدید می‌تواند تاثیرش را بر سلامت فرد [مبتلا] تغییر دهد.» 

دکتر وایمانت در یک بیانیه افزود: «کشف سویه وی بی این [پدیده] را نمایان کرد و نمونه‌ای نادر از خطری را به نمایش گذاشت که تکامل ویروس مسری‌تر و حاد ایجاد می‌کند.»

به گفته محققان، این پژوهش همچنین بر نیاز افراد آسیب‌پذیر به ابتلا به ایدز برای دسترسی به آزمایش‌های تشخیص زودرس بیماری و درمان فوری آن تاکید می‌کند.

کریستف فریزر از انستیتوی «بیگ دیتا» ی دانشگاه آکسفورد و مولف ارشد این گزارش می‌گوید: «این [امر] مدت‌زمان لطمه‌ای را که اچ آی وی می‌تواند به سیستم ایمنی بدن وارد کند و سلامت آن را به خطر بیندازد را محدود می‌کند. این [اقدام] همچنین شامل سرکوبی اچ آی وی در اسرع وقت است که از سرایت آن به دیگران جلوگیری می‌کند.»

سویه جدید ویروس نخست در پروژه «بی هایو» در آزمایش مثبت اچ ای وی‌ ۱۷ فرد ردیابی شد. «بی هایو» پروژه مطالعاتی دائمی برای نمونه‌برداری از سراسر اروپا و اوگاندا است. 

ازآنجایی‌که ۱۵ نفر از این افراد در هلند سکونت دارند، دانشمندان داده‌های گروهی متشکل از ۶۷۰۰ نفر در این کشور را که آزمایش اچ آی وی آن‌ها مثبت بود ارزیابی کردند و متوجه شدند که از میان آن‌ها ۹۲ نفر به سویه جدید آلوده‌ شده‌اند.

دانشمندان برآورد می‌کنند که سویه جدید ویروس احتمالا در اواخر دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ در هلند جهش کرده و در سال‌های ۲۰۰۰ با سرعت بیشتری نسبت به سایر سویه‌ها گسترش یافته است.

اما پژوهشگران می‌گویند روند شیوع آن از حدود سال ۲۰۱۰ کاهش یافته است.

آن‌ها در این گزارش آورده‌اند که «سن، جنسیت، نحوه سرایت و محل تولد ۱۰۹ تن از این افراد با افرادی که در هلند آزمایش اچ آی وی آن‌ها مثبت بود، هماهنگی داشت که نمایانگر آن است که افزایش مسری بودن آن به این سویه ویروس مرتبط است.»