بدانید و آگاه باشید که سیرک سال به شهر می‌آید! موانع در خیابان‌ها گذاشته می‌شوند، و لشگری از پلیس در یونیفورم‌های آبی به حال آماده‌باش در می‌آیند. مرکز محله «مَنهَتَن» در نیویورک قفل می‌شود و وقتی سیرک تمام شود، یک میلیارد دلار به اقتصاد در حال رشد منهتن تزریق خواهد شد.

برگ برنده ۷۴امین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، گرتا تونبرگ و اضطرار آب و هوا، داستان همیشگی در مورد رئیس جمهور ترامپ که آیا خشمگین می‌شود یا نه، و تلاش برای پایان دادن به جنگ نیابتی میان ایران و عربستان سعودی در یمن خواهد بود – و با توجه به تمرکز روی مسائلی چنین عمده، چندان کاری از پیش نخواهد رفت.

به همان میزان مهم، موضوع‌هایی هستند که چندان علنی نمی‌شوند. مجمع عمومی که در قلب دیپلماسی بین‌المللی قرار دارد، محلی برای رهبران جهان است که تحلیل‌ها، افکار و گاه گزافه گویی‌هایشان را مطرح کنند. کار واقعی در خارج از اتاق‌های اصلی و توسط سرویس‌های خارجی کشورها انجام می‌شود که به عنوان «راهنما و بلد» زمینه را برای ملاقات‌ها فراهم می‌کنند. قلب این اجتماع، سالن مجمع عمومی نیست بلکه سالن هیئت‌های نمایندگی – در عمل میخانه سازمان ملل و محل اجتماع دیپلمات‌ها و خدمه‌شان و کانون فعالیت‌هایی است که ضمن نوشیدن مشروبات گرانقیمت، سیاست‌ها، راهبردها و طرح‌ها را تدوین می‌کنند.

سئوال این که: آن موضوع‌هایی که در دستور جلسه دیده نمی‌شود چیست؟ یکی از آنها کناره گیری نهایی آنگلا مرکل (صدراعظم آلمان) است. دیگری، شایعاتی حاکی از آن است که در دقایقی که مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا در سالن مجمع سخنرانی آتشین می‌کند، خوان گوایدو (رئیس جمهور دولت انتقالی و رئیس پارلمان ونزوئلا) در خارج از ساختمان با ایراد نطقی دست به نوعی تظاهرات خواهد زد. یک موضوع مهم دیگر، «اهداف توسعه پایدار» یا چارچوب هماهنگی برای توسعه جهانی است.

آخرین موضوع، موضوعی است که هرچند مسکوت به نظر می‌رسد، موجب بیشترین نگرانی برای دیپلمات‌هاست. از این موضوع که پرداختن به بحران اقلیمی اضطراری است که بگذریم، جهان گام چندانی برای دستیابی به اهداف بلندپروازانه‌ ۱۵ ساله خود (از ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰) برنداشته است. قرار بود فقر مطلق که عبارت است از درآمد کمتر از ۱.۹۰ دلار در روز و عدم دسترسی به آموزش، بهداشت و غذای مرتب، از میان برداشته شود. با این‌حال به نظر می‌رسد این معضل دستکم برای یک دهه دیگر ادامه پیدا خواهد کرد. به عبارت دیگر، در سال ۲۰۳۰، دستکم شش درصد جمعیت جهان در فقر مطلق خواهند بود.

پیشرفت در امر تساوی جنسی هم کندتر از حد انتظار بوده است. تنها در سال گذشته، یک پنجم زنان در جهان هدف تجاوز جنسی یا خشونت جسمی قرار گرفته‌اند. اضطرار اقلیمی موضوعی مضاعف بر اینها همه است که به پیچیدگی اوضاع چالش برانگیز جاری می‌افزاید.

در این ارتباط، مکانیزم کار سازمان ملل متحد عیان می‌شود. سازمان ملل بر اساس «یک کشور، یک رای» کار می‌کند. به عبارت دیگر، رای هر کشور با کشور دیگر برابر است. ایالات متحده یک رای دارد و فیجی یک رای دارد؛ بریتانیا یک رای دارد و کوبا به همین گونه، جامائیکا، سنگاپور، سی شلز، بحرین، کِیپ وِرد – با این توضیحات فکر کنم دستتان آمد شرایط چگونه است. جایی که تغییرات آب و هوا مطرح می‌شود، کشورهای کوچکتر اخیرا دست به دست هم داده تا در مقابل پیشنهادات بلندپروازانه محیط زیستی مقاومت کنند. اگر این کشورها بلوکی علیه کشورهای برای مثال اروپای غربی تشکیل دهند که در آن تلاش فراوانی برای حل معضل آب و هوا می‌شود، نمی‌توان کاری از پیش برد. این مسئله به ویژه پیچیده‌تر می‌شود وقتی پای کشورهای بلوک «بریک» (برزیل، روسیه، هند و چین) به میان می‌آید که احساس می‌کنند جایی که کشورهایی مثل آمریکا، فرانسه یا آلمان بدون محدودیت در مورد روش‌های مغایر با محیط زیست می‌توانند اقتصاد و صنایعشان را به پیش ببرند، از آنها خواسته می‌شود روند توسعه‌شان را کُند کنند.  

این یکی از دلایلی است که برخی وجود اضطرار در تغییرات اقلیمی را انکار کرده، و سوءظن در مورد «استعمار نوین» بالا می‌گیرد. بولسونارو، رئیس جمهور برزیل، در برخورد خصمانه‌اش با طرفداران محیط زیست تنها نیست – و این که ترامپ مرتبا موضعش را در این مورد عوض می‌کند هم به اوضاع کمکی نمی‌کند. اما آن چه روشن است این است که نفوذ آمریکا از هر زمان دیگر کمتر است.

این شرایط، مسئله آب‌های بی ثبات جهانی را مطرح می‌کند که سازمان ملل تلاش  خود را در کنار (یا به‌رغم) حضور اعضای پر سروصدایش به بحث می‌گذارد. در طول ده سال گذشته، مجمع عمومی عمدتا روی کاهش درگیری‌ها تمرکز کرده است. حال زمان آن فرا رسیده که به خطراتی گسترده‌تر و حیاتی‌تر بپردازد. 

اضطرار آب و هوا یکی از آنهاست. اما ادامه فقر مطلق، گسترش سریع شهرها، و عدم وجود امنیت هم مسائلی به همان میزان اضطراری است. در دهه ۱۹۸۰، گرسنگی پدیده ساده‌ای بود: عامل آن جنگ بود که با پایان آن، مسئله گرسنگی هم حل می‌شد. اما با معضل گرسنگی در زمان صلح که به آسانی قابل حل نیست، چگونه می‌توان روبرو شد؟ و چه کنیم اگر جزیره‌ای با ۱۰۰ هزار سکنه در نتیجه یک سونامی غیرقابل زیست شود؟ واقعیت این است که ما تنها چند سال با رویارویی با نخسیتن موج آوارگان تغییرات اقلیمی فاصله داریم. اگر دیپلماسی در همین نقطه به کار نیاید، تمام جهان به معنی واقعی کلمه در خطر خواهد بود.  

در مجمع عمومی‌های گذشته، انتظار می‌رفت که گاه رگه‌ای از خشم چاشنی نطق‌های معمول و اغلب خشک رهبران شود. امسال، با وحشت انتظار نطق‌هایی آتشین از رهبران عوامگرا پیش‌بینی می‌شود.

با افزایش چالش‌ها، من شخصا امیدوارم دیپلمات‌ها و کارمندان دولت‌ها کار بیشتری در میخانه سازمان ملل انجام دهند تا رهبران و دستیارانشان در سالن مجمع عمومی. ممکن است آن نظم جهانی برقرار نشود که شایسته‌اش هستیم، اما تنها نظمی است که داریم. و ممکن است تنها فرصت برای تغییر باشد.

امین پاشا نام مستعار یک دیپلمات سازمان ملل متحد درنیویورک است.

https://www.independent.co.uk/voices