ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، روز شنبه هشدار داد هر کشوری که بر فراز اوکراین منطقه «پرواز ممنوع» اعلام کند، در جنگ جاری مشارکت کرده است. این در حالی است که اوکراین از آمریکا و سایر کشورهای غربی تقاضا کرده بود چنین منطقهای را اعلام کنند، که به معنای منهدم کردن احتمالی هواپیماهای روسیه خواهد بود.
به گزارش آسوشیتدپرس، پوتین در نشستی با خلبانهای زن گفت که مسکو «هر حرکتی به سوی» برقراری منطقه «پرواز ممنوع» را مشارکت در جنگ و «خطری برای نیروهای ما» تلقی خواهد کرد.
رئیس جمهوری روسیه گفت: «به محض این که چنین شود، ما این کشورها را مشارکتکنندگان در درگیری نظامی خواهیم دانست. مهم هم نیست چه کشوری باشد.»
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، چند روز است از رهبران غرب میخواهد منطقه «پرواز ممنوع» بر فراز کشورش اعمال کنند؛ تقاضایی که اپوزیسیون سوریه نیز در پاسخ به حمله نیروهای روسیه در کشورش داشت، اما به جایی نرسید. آمریکا و سایر قدرتهای عمده گفتهاند چنین کاری به معنای ورود به جنگ هستهای با روسیه خواهد بود، و به همین دلیل از آن پرهیز کردهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، روز پنجشنبه با توضیح منطق آمریکا گفت که ایجاد چنین منطقهای «عملا بدین معنی است که پوتین: منطقه «پرواز ممنوع» به معنی مشارکت در جنگ خواهد بود
و این باعث احتمال جنگ مستقیم با روسیه خواهد بود، چیزی که ما میخواهیم از آن پرهیز کنیم.»
ینس استولنبرگ، دبیرکل ناتو، نیز گفت که این ائتلاف نظامی دست به برقراری منطقه «پرواز ممنوع» نخواهد زد. او گفت: «ما متوجه استیصال موجود هستیم، اما در ضمن باور داریم که اگر چنین کاری کنیم به جایی میرسیم که نتیجهاش جنگ تمام و کمال در اروپا خواهد بود- با مشارکت بسیاری کشورهای دیگر و درد و رنج بیشتر.»
اما زلنسکی از این تصمیم ناتو انتقاد کرد و گفت «تمام کسانی که از این روز به بعد بمیرند، به خاطر شما میمیرند.»
از سوی دیگر، مقامهای اوکراین گفتند روسیه با زیر پا گذاشتن آتشبسی که در دو شهر برقرار شده بود تا غیرنظامیها خارج شوند، دست به بمباران آنها زده است.
این دو شهر، یکی بندر راهبردی ماریوپول در جنوب شرقی کشور و دیگری شهر وولنواخا در شرق کشور است که وزارت دفاع روسیه قبلا گفته بود در موردشان با کییف به توافق رسیده است. برقرار نشدن آتشبس موضعی در این دو شهر که از شهرهای اصلی کشور هم نیستند، نشان از مشکلات بزرگ جنگ جاری میدهد. ده روز از حمله روسیه به اوکراین میگذرد و شمار اوکراینیهایی که از کشورشان گریختهاند به ۱.۴ میلیون نفر رسیده است. بیمارستانهای کشور پر از زخمی است، و اکنون کمبود شاهد آب و غذا برای صدها هزار نفر در میان زمستان سخت هستیم. سازمان جهانی غذای سازمان ملل متحد گفته است میلیونها نفر در اوکراین نیاز «بیدرنگ» به غذا دارند. این در حالی است که آن کشور خود از مهمترین صادرکنندگان گندم در جهان است.
آقای پوتین در صحبتهای خود مدعی شد که رهبران اوکراین کار تخلیه شهروندان را مختل کردهاند و حتی افزود که آنها ادامه موجودیت اوکراین به عنوان کشوری مستقل را به خطر انداختهاند. پوتین گفت: «اگر چنین شود، بار آن کاملا بر وجدان خودشان خواهد بود.»
به گزارش تلویزیون اوکراین، وادیم بویچنکو، شهردار ماریوپول، گفت صدها هزار نفر برای عبور از راه امن خروج در این شهر گرد آمده بودند و اتوبوسها شروع به حرکت کردند، که بمباران روسیه آغاز شد. روند خروج شهروندان سپس بلافاصله متوقف شد.
اوکراین خواهان برقراری کریدورهای بشردوستانه برای خروج کودکان، زنان، و سالمندان است و این را «مسئله شماره یک» نامیده است.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، روز شنبه گفت مسکو آماده انجام دور سوم مذاکرات در این مورد و سایر موضوعهای مورد نظر است، اما مدعی شد که اوکراینیها با بهانهتراشی آغاز این دور جدید را به تاخیر میاندازند.
دیپلماسی در طرف غربی هم در جریان است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز شنبه وارد لهستان شد تا با نخستوزیر و وزیر امور خارجه آن کشور عضو ناتو و همجوار با روسیه دیدار و گفتوگو کند. این سفر یک روز پس از نشست ناتو در بروکسل انجام میشود که در آن اعضای ائتلاف نظامی ناتو تصمیم گرفتند از کشورهای جناح شرقی خود حمایت بیشتری کنند.
تحریمهای گسترده غرب علیه روسیه باعث انزوای آن کشور شده است. هواپیمای دولتی آئروفلوت اعلام کرد که از روز سهشنبه همه پروازهای بینالمللی خود را، به غیر از پروازها به بلاروس، لغو میکند.
کییف هنوز سقوط نکرده است و نیروهای روسیه از بیرون شهر به بمباران آن ادامه میدهند. اما ادامه حمله به ماریوپول نشان میدهد که مسکو میخواهد ارتباط اوکراین با دو دریای سیاه و آزوف را قطع کند تا اقتصاد آن کشور بیشتر لطمه ببیند.
برخی از شهرهای مهم کشور به دست روسها افتاده است، اما در آنجا نیز شاهد مقاومت هستیم. مثلا در چرنیهیف، واقع در شمال کشور، جایی که خانههای بسیاری از مردم در بمباران روسها سوخته و نابود شده است، شاهد سرنگونی یک هواپیمای روسیه بودیم.
اولکسی آرستوویچ، مشاور رئیس جمهوری اوکراین، گفت روز شنبه اوضاع عموما آرام بوده است. به نظر میرسد روسیه عملیات چندانی در این روز انجام نداده است. آقای زلنسکی قرار است روز شنبه در نشستی مجازی با سناتورهای آمریکا دیدار کند. لایحهای در صحن کنگره آمریکاست که در صورت تصویب، آمریکا ۱۰ میلیارد دلار کمک اضطراری به اوکراین برای برآوردن نیازهای امنیتی و بشردوستانه خواهد فرستاد.
در روسیه نیز شاهد سرکوب بیش از پیش رسانههای مستقل هستیم و هر گونه پوشش انتقادی از جنگ با سرکوب بلافاصله مواجه میشود. مسکو در ضمن توییتر و فیسبوک را فیلتر کرده است. آزادی بیان در کشورهای دیگر منطقه نیز سرکوب میشود. مثلا در قرقیزستان، یک شبکه تلویزیونی نزدیک به اپوزیسیون بهخاطر پوشش دادن جنگ اوکراین، تعطیل شد.
بدتر شدن وضعیت مردم باعث شده است شورای امنیت سازمان ملل متحد جلسه علنی دیگری را در این مورد در دستور کار روز دوشنبه بگذرد. طبق برآورد سازمان ملل متحد، در ماههای پیش رو دوازده میلیون نفر در اوکراین و چهار میلیون پناهنده اوکراینی در کشورهای همسایه نیاز به کمک بشردوستانه خواهند داشت.
تا کنون صدها سرباز و شهروند غیرنظامی در این جنگ کشته شدهاند، گرچه آمار دقیق معلوم نیست. روسیه روز چهارشنبه گفت ۴۹۸ نفر از نیروهایش کشته شدهاند و هنوز آمار جدیدی ارائه نکرده است.