امروز رویترز خبر از گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داد که در آن اشاره شده ایران از تعهدات برجامی خود عدول کرده است. این گزارش می‌گوید که به نشانه‌هایی دست‌یافته که نشان می‌دهد ایران در این مدت زمان بیشتر از قبل از تعهدات خود را زیر پا گذاشته است.  

رویترز به نقل از گزارش جدید آژانس نوشته  که جمهوری اسلامی سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای نصب کرده است و می‌خواهد شمار سانتریفیوژهای پیشرفته خود در سایت‌های غنی‌سازی اورانیوم را افزایش دهد. به نوشته گزارش آژانس این افزایش شمار سانتریفیوژها از آنچه پیش از این ایران اعلام کرده بود، بیشتر است.

رویترز هم‌چنین می‌گوید که گزارش آژانس تایید کرده که زنجیره‎‌های سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده‌اند و برخی نیز در حال نصب یا آماده شدن برای غنی‌سازی اورانیوم است.

حسن روحانی روز پنجشنبه در جریان نشست خبری خود در نیویورک در خصوص این گزارش آژانس گفت که ایران پیشتر رسما اعلام کرده بود که تعهداتش در این زمینه را کاهش خواهد داد و تاکید کرد که در همین راستا ایران دارد برخی از سانتریفیوژهای پیشرفته را نصب می‌کند. 

آقای روحانی با این حال تاکید کرد که ایران میزان نظارت آژانس را کاهش نداده است.

مقامات جمهوری اسلامی ایران همواره ادعا داشتند که غنی‌سازی اورانیوم را صرفا برای مقاصد غیرنظامی انجام داده‌اند اما آمریکا و اسراییل معتقدند که توافق برجام به ایران این فرصت را داده است تا به ساختن سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شود. 

پس از خروج آمریکا از برجام، جمهوری اسلامی پس از کش و قوس‌های فراوان نهایتا اعلام کرد که به مرور زمان برخی تعهدات برجامی خود را لغو خواهد کرد. این واکنش ایران پس از اعلام تحریم‌های جدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی شکلی عیان‌تر به خود گرفت. 

هرچند که سران کشورهای اروپایی پس از خروج آمریکا از برجام سعی وافری داشتند تا جمهوری اسلامی ایران را قانع کنند که از این توافق خارج نشود و حتی در این راستا پیشنهاد راه‌اندازی یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری از سوی فرانسه مطرح شد که البته با مخالفت جدی آمریکا روبرو شد. 

امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، همچنین در تلاش بود تا حسن روحانی و دونالد ترامپ رؤسای جمهوری ایران و آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل دیدار کنند، اما هم روحانی و هم ترامپ اعلام کردند که برنامه‌ای  برای این ملاقات در نظر ندارند.  

بنا به گزارش جدید آژانس بین‌المللی هسته‌ای ایران سانتریفیوژهایی که ایران در حال‌حاضر مشغول نصب آن‌هاست به مراتب از نسل قبلی سانتریفیوژهای موجود در ایران پیشرفته‌تر است. پیش از این و براساس توافق هسته‌ای، برجام،  تهران پذیرفته بود ظرفیت غنی‌سازی‌اش در تأسیسات نطنز تا ۱۰ سال آینده حداکثر تا ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفیوژ از نوع قدیمی «‌آی‌آر-۱» باشد.

از سوی دیگر حسن روحانی که آخرین ساعات حضور خود را در نیویورک پشت سر می‌گذارد در دیداری که با جمعی از  نخبگان و صاحبنظران سیاست خارجی آمریکا داشت، ضمن تاکید بر مواضع قبلی خود در خصوص مذاکره درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت: «گزارشات متعدد آژانس در تایید پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات خود، علی‌رغم خروج آمریکا از برجام نشان می‌دهد که ایران به دنبال انحراف از قوانین هسته‌ای نیست. ایران آمادگی دارد در مقابل تصویب برجام و رفع دایمی تمام تحریم ها توسط کنگره آمریکا، طرح تصویب فوری پروتکل الحاقی در مجلس ایران به عنوان قانونی دائمی را پیگیری نماید».

البته روحانی این سخنان را پیش از انتشار گزارش امروز آژانس بین‌المللی هسته‌ای به زبان آورده بود و حالا معلوم نیست با توجه به صراحت بیان آژانس در عدول جمهوری اسلامی از تعهدات هسته‌ای خود چه وسیله‌ای برای توجیه رفتارهای خارج از تعهد خود دارد.