با وجود مخالفت طالبان با برگزاری جشن نوروز، شماری از شهروندان افغانستان در خانههایشان برای این جشن باستانی آماده میشوند. از گذشتههای دور، نوروز در افغانستان با برافراشتن «جهنده سخی» یا درفش نوروز و با حضور هزاران نفر از شهروندان افغانستان در شهر مزارشریف آغاز میشود؛ اما حالا طالبان نوروز را حرام اعلام کرده است و آن را خلاف احکام شریعت میداند. با این حال، شماری از ساکنان شهرهای مختلف افغانستان از جمله بلخ برای تجلیل از نوروز آماده میشوند.
یکی از مراسم نوروز در افغانستان برافراشتن «جهنده سخی» یا درفش نوروز در زیارتگاه منسوب به حضرت علی، خلیفه چهارم اسلام در شهر مزار شریف است؛ اما مردم نگراناند که طالبان مانع برگزاری مراسم شود و با برگزارکنندگان با خشونت رفتار کند. بهدلیل محدودیتهایی که طالبان اعمال کرده است، بسیاری از شهروندان افغانستان میخواهند پنهانی و در خانههایشان نوروز باستانی را جشن بگیرند. پوشیدن لباسهای نو، برافراشتن درفش نوروز، تهیه هفت میوه و سمنو، پختن سبزی پلو، چیدن هفتسین، راهاندازی مسابقات بزکشی، بادبادک بازی، نیزه زنی و شماری دیگر از بازیهای دستهجمعی ازجمله زیباییهای نوروز در افغانستان است.
فاطمه که یک نهاد آموزشی برای زنان را در افغانستان اداره میکند، میگوید با آنکه او و زنانی که با او کار میکنند در وضعیت اقتصادی خوبی نیستند، اما نمیتوانند در برابر فرارسیدن سال نو بیتفاوت بمانند. او برای خود و برای زنانی که با او کار میکنند، لباسهای خوشرنگ بهاری تهیه کرده است و برای نوروز آماده میشوند. فاطمه به ایندیپندنت فارسی گفت: «به بهانه نوروز برای خود لباس دوختیم، سبزی پلو میپزیم و موسیقی گوش میدهیم. با هم صحبت میکنیم و روز اول سال را خوشحالیم. انشالله که تا آخر سال به خوشی بگذرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در بخشهایی از افغانستان، زنان در شب سال نو یک جا جمع میشوند و سمنو میپزند و با قاشق زدن به دیگ سمنو آهنگ «سمنو در جوش ما کفچه زنیم، دیگران در خواب ما دفچه زنیم» را میخوانند. منیژه یکی از زنانی است که هر سال با دوستان و نزدیکانش سمنو میپزد. منیژه میگوید جشن نوروز برایش مهم است و این جشن را در خانه با خانواده و نزدیکانش برگزار خواهد کرد و با آنکه همسرش مسافر است، کلوچههای نوروزی پخته و برای خود و فرزندانش لباس نو دوخته است، هفت میوه تهیه کرده و در شب سال نو نیز سمنو میپزد.
بادبادک بازی از سرگرمیهای قدیمی جوانان کابل است که در سال نو به تپههای اطراف شهر میروند و با بادبادکهای رنگی به رقابت میپردازند. معشوق، از ساکنان کابل همراه با دوستان و پسرعموهایش، بادبادکهای رنگی میسازند و برای نوروز آماده میشوند. معشوق میگوید: «پناه بر خدا، نوروز میرویم بادبادک بازی، امیدواریم طالبان چیزی نگوید.»
در روزهای پیش از نوروز مردم در خیابانها و فروشگاههای کابل حضور گسترده دارند، اما امسال خیابانها خالیاند و بسیاری از فروشگاههای لباسهای زنانه تعطیل شدهاند. زینب یکی از ساکنان کابل در مورد اوضاع شهر در روزهای قبل از نوروز میگوید: «کابل مانند شهر ارواح شده است. همه جا خالی است، هیچ زنی را در شهر نمیبینی؛ همه جا مردها حضور دارند. فروشگاههایی که لباسهای زنانه میفروختند، تعطیل شدهاند. جنس نو در بازار نیست، کسی خرید نمیکند و مردم پول ندارند.»
برگزاری مراسم بزکشی در ولایتهای شمال افغانستان از مشهورترین بازیهایی است که در نوروز برگزار میشود ؛ اما معلوم نیست که این مراسم در نوروز ۱۴۰۱ هجری خورشیدی برگزار خواهد شد یا نه؟
پیش از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، نوروز، جشن دهقان و آغاز سال جدید آموزشی برای سه روز پیاپی با برنامههای ویژه برگزار میشدند و معمولا مقامهای رده اول دولتی در این برنامهها سخنرانی میکردند. در ۲۵ سال گذشته، این دومین بار است که رژیم طالبان نوروز را حرام اعلام میکند و مانع برگزاری این جشن باستانی میشود. طالبان اولین بار از سال ۱۳۷۵ هجری خورشیدی تا ۱۳۸۰ که قدرت را در دست داشت، مانع برگزاری جشن نوروز در افغانستان شد و اکنون که دوباره به قدرت رسیده است، اعلام کرده که نوروز خلاف شریعت اسلامی است و نباید آن را جشن گرفت.
هرچند بهتازگی، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی این گروه گفت دولت طالبان نوروز را رسما جشن نمیگیرد، اما از برگزاری آن توسط مردم نیز جلوگیری نخواهد کرد. ازآنجاییکه فرماندهان این گروه در هر یک از شهرها و استانها، قوانین خودشان را دارند، مشخص نیست که مردم در کدام شهرها موفق خواهند شد نوروز را جشن بگیرند.