روز جهانی خواب ( ۲۸ اسفند ۱۴۰۰)، رویدادی سالانه مخصوص ترویج خواب باکیفیت در سراسر جهان و آگاهی‌بخشی درباره بهترین راه‌های خوب خوابیدن در طول شب است. شاید تعجب کنید، اما برخی حالت‌های بدن در حین خواب برای سلامتی  ما بهتر به شمار می‌آیند. بیش از نیمی از بزرگسالان ترجیح می‌دهند به پهلو بخوابند، اما بسته به این که به کدام پهلو بخوابیم، می‌توان خروپف، سوزش معده، و کمردرد را کاهش داد.

به گفته بنیاد خواب، خوابیدن به پهلو، به جای خوابیدن به پشت یا روی شکم، سالم‌ترین و از رایج‌ترین حالت‌های بدن هنگام خواب است. طبق مطالعه‌ای که سال ۲۰۱۸ انجام شد، بیش از ۶۰ درصد بزرگسالان به پهلو می‌خوابند.

خوابیدن درست به پهلو می‌تواند درد ناحیه پایینی کمر را کاهش دهد. طبقه توصیه کلینیک مایو (Mayo Clinic)، هنگام خوابیدن به پهلو باید پاها را کمی داخل سینه جمع کنیم و بالشی بین پاها قرار دهیم.

خروپف کردن چند علت دارد و ممکن است نشانه ابتلا به بی‌دَمی (آپنه) در خواب باشد. وقتی به پشت بخوابیم، در نقطه‌ای بین نوک بینی تا تارهای صوتی ممکن است انسداد پدید آید و موجب لرزه در مجرای تنفسی و منجر به ایجاد صداهای بلندی شود. خوابیدن به پهلو، مخصوصا به پهلوی چپ، باعث باز شدن مجرای تنفسی و تنفس راحت‌تر می‌شود.

افزایش سلامت ناحیه شکم نیز منفعت دیگر به پهلو خوابیدن است، زیرا وقتی بدن در چنین وضعیتی باشد، به کارکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می‌کند. افرادی که به سوزش معده مبتلا هستند یا ترش می‌کنند، وقتی به پهلو می‌خوابند، احساس می‌کنند راحت‌تر هستند. البته مطالعات نشانگر آن است که خوابیدن به پهلوی راست می‌تواند به علائم بیماری دامن بزند و برای کاهش سوزش معده بهتر است به پهلوی چپ بخوابیم.

به پهلو خوابیدن حتی سلامت مغز را هم افزایش می‌دهد و می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر، پارکینسون، و دیگر بیماری‌های مغزی را کاهش دهد. مغز مانند سایر اندام‌های بدن ما در سراسر روز پسماندزدایی می‌کند و قسمت اعظم این کار هنگام خواب رخ می‌دهد. انباشت پسماندهای شیمیایی در مغز می‌تواند ابتلا به بیماری آلزایمر و دیگر بیماری‌های اعصاب را تشدید کند. طبق یافته‌های محققان، به پهلو خوابیدن در پسماندزدایی مغز موثرتر از خوابیدن به پشت یا روی شکم است.

پس باید به کدام پهلو بخوابیم؟ بستگی دارد کدام معضلات سلامتی باعث می‌شود نتوانیم شب‌ها خواب راحتی داشته باشیم. گمان می‌رود که به پهلوی چپ خوابیدن بیشتر از به پهلوی راست خوابیدن سلامت کلی را، به‌خصوص در مبتلایان به سوزش معده یا خرخر، افزایش می‌دهد.

اما تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب چون راحت نیستند، به طور طبیعی به پهلوی چپ نمی‌خوابند. به مناسبت روز جهانی خواب باید بدانیم که نه تنها مهم است به اندازه مورد نیاز بخوابیم، بلکه باید خواب سالم‌تری نیز داشته باشیم.