جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، در دیداری مجاز با نارندرا مودی، نخستوزیر هند، بر افزایش همکاری نظامی بین دو کشور تاکید کرد. اما هند اعلام نکرد که موضع خود را درباره واردات نفت از روسیه تغییر میدهد. بدینسان تلاش واشنگتن برای تغییر موضع دهلی نو در مورد جنگ روسیه علیه اوکراین که در عالیترین سطح ادامه دارد، تا کنون موفق چشمگیری نداشت است.
اما کاخ سفید گفتگوی دو طرف را «سازنده و مستقیم» توصیف کرد.
هند، روابط نظامی گسترده و طولانی با روسیه دارد و آنرا وزنهای در مقابل دو همسایه بزرگ خود، چین و پاکستان، میداند. این کشور در دوران اخیر با غرب بر سر اشغال اوکراین همموضع نبوده و در شورای امنیت به قطعنامههای مربوط به این ماجرا رای مثبت نداده است. آمریکا میکوشد هند را در فشار اقتصادی بر روسیه گذاشتن همراه غرب کند.
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، عصر دوشنبه در نشستی خبری گفت بایدن به مودی گفته که دولتش میتواند به هند کمک کند واردات نفتی خود را متنوعتر کند و افزایش انرژی از مسکو به نفع هند نیست. با این وجود توافق نفتی بین طرفین به دست نیامد و مودی هیچ تعهدی در این زمینه نداد. ساکی گفت: «رئیسجمهور به روشنی گفت که او باور ندارد شتاب بخشیدن یا افزایش واردات انرژی یا سایر کالاها از روسیه همراستا با منافع هند است.»
رابطه دهلی نو و مسکو به دوران جنگ سرد برمیگردد که این کشور علیرغم بنیانگذاری «جنبش عدم تعهد» با شوروی توافق دوستی امضا کرد و روابط نزدیکی با آن داشت. هند مدتها است سختافزار نظامی خود را عموما از روسیه تهیه میکند. دولت مودی هم با تداوم این مشیِ تاریخی کوشیده موضعی بیطرف در جنگ اوکراین داشته باشد. دهلی نو ضمن عدم تقابل با روسیه خواهان مذاکره طرفین شده و به اوکراین کمک بشردوستانه داده است.
اما با اینکه هند سابقا نفت چندانی از روسیه نمیخرید، اکنون از معدود کشورهای دموکراتیک جهان است که خرید انرژی از مسکو را بیش از پیش افزایش داده است. شرکت دولتی هند ماه گذشته سه میلیون بشکه نفت خام از روسیه خرید. البته بسیاری از متحدان اروپایی آمریکا همچون آلمان نیز همچنان از روسیه انرژی میخرند گرچه برلین قصد دارد به سمت پایان این خریدها برود. به گزارش رسانههای هند، روسها نفت را با تخفیفی ۲۰ درصدی به هند میفروشند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
طبق آمار «پرس تراست هند»، عراق با تامین ۲۷ درصد نفت هند بزرگترین تامینکننده این کشور است. عربستان سعودی، امارات متحده عربی و آمریکا با ۱۷، ۱۳ و ۹ درصد در جایگاههای بعدی قرار دارند.
دیدار مودی و بایدن در حالی صورت میگیرد که وزرای خارجه و دفاع هند، سوبرامانیام جانیشکار و راجنات سینگ، برای دیدار با همتایان آمریکایی خود، آنتونی بلینکن و لوید آستین، به واشنگتن آمدهاند تا در «گفتگوی وزرای ۲+۲» شرکت کنند. این دیدار همزمان با هفتاد و پنجمین سالگرد روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجام میشود و به گفته وزرات خارجه آمریکا هدف از آن «تحکیم اهمیت همکاری راهبردی جامع و جهانی آمریکا و هند» و «تاکید بر تعهد مشترک ما به حوزه آزاد، باز و مرفه اقیانوسهای هند و آرام است.»
جانیشکار در پی این دیدار گفت هیچ زمینهای نیست که دو کشور در آن همکاری نکنند. سینگ بر نقش حیاتی هند در حوزه اقیانوسهای آرام و هند تاکید کرد و آستین نیز گفت همکاری دو کشور در این زمینه برای مقابله برای تلاشهای تغییرطلبانه چین ضروری است. آستین اما در ضمن از هند خواست که به عنوان یک کشور دموکراتیک مقابل کشورهای استبدادی مثل چین و هند بایستد. وزیر دفاع آمریکا گفت: «دموکراسیها امروز باید بیش از هر زمانی کنار یکدیگر قرار بگیرند تا از ارزشهایی که ما همه در اشتراک داریم دفاع کنند.»
در پایان جلسه هر دو کشور بر لزوم تقویت رابطه خود تاکید کردند اما به نظر نمیآید آمریکا توانسته باشد به هدف اصلی خود که سوق دادن هند به اردوگاه مقابله با روسیه باشد، برسد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مقامات کاخ سفید گفتند این نهایتا تصمیمی است که باید در دهلی نو گرفته شود. یک مقام ارشد آمریکا گفت دیدار مودی و بایدن گرم و سازنده بود. به گفته این مقام موضوعات اصلی این دیدار عبارتند از چگونگی برخورد با بحران جهانی غذا، مدیریت کمکهای بشردوستانه و مساله تغییرات اقلیمی. مودی در این دیدار از نگرانیهای خود درباره روابط نزدیک روسیه و چین نیز گفت.
مودی و بایدن ماه آینده در توکیو دیدری حضوری خواهند داشت. این دو رهبر برای شرکت در نشست «کوآد» به ژاپن میروند، سازمانی متشکل از هند، آمریکا، ژاپن و استرالیا که هدف از آن دفاع از حوزه اقیانوسهای هند و آرام در جریان افزایش فعالیتهای چین در منطقه است.
موضع «مستقل» هند در جنگ اوکراین باعث شد سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، از این کشور تقدیر کند که «کل اوضاع را در نظر دارد و نگاه یکجانبه به آن ندارد.»
بایدن در ابتدای دیدار مجازی با مودی بر همکاری نظامی دو کشور تاکید کرد و گفت هند و آمریکا «به گفتگوی نزدیک با یکدیگر در مورد چگونگی مدیریت آثار مختل ثبات این جنگ روسیه» بر غذا و سایر کالاها ادامه میدهند.
بایدن گفت: «ریشه همکاری ما رابطهای عمیق بین مردممان، روابط خانوادگی و دوستی و ارزشهای مشترک است.»
این در حالی است که آمریکا امکان تحریم هند بهخاطر خرید اخیر سامانههای پدافند هوایی از روسیه را هم در نظر گرفته است. ترکیه، که عضو ائتلاف ناتو است، بهدلیل همین خرید با تحریمهای آمریکا مواجه شد.
مودی روز دوشنبه گفته بود اوضاع در اوکراین «بسیار نگرانکننده» است و به دانشجویی هندی اشاره کرد که جان خود را در این جنگ از دست داده است. او گفت با ولادیمیر پوتین و ولودیمیر زلنسکی، روسای جمهوری روسیه و اوکراین، صحبت کرده و از هر دو خواهان صلح شده است. هند در ضمن کشتاری که در شهر بوچا، در نزدیکی کییف، انجام شد را محکوم کرد و خواهان تحقیقات مستقل درباره آن شد.