تشدید فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در افغانستان نگرانی کشورهای همسایه را برانگیخته و سبب شده است این کشورها برای رصد فعالیت‌های تروریستی در افغانستان، پهپادهای اکتشافی و نظارتی خود را بر فراز آسمان این کشور به پرواز درآورند. در آخرین مورد، روز شنبه (۱۰ اردیبهشت)، یک فروند پهپاد بی‌سرنشین ازبکستانی با ارتفاع کم در آسمان شهر مزارشریف رویت شد. روسیه تایید کرد که این پهپاد از نوع پهپادهای لوچین، ساخت ازبکستان است، اما وزارت دفاع ازبکستان در توییتی، این ادعای دولت روسیه را تکذیب کرد.

گروه داعش، روز دوشنبه، ۲۹ فروردین، با انتشار ویدیویی، مدعی شد که با سلاح‌های سبک و سنگین، از خاک افغانستان به سمت شهر ترمذ در ازبکستان شلیک کرده است؛ اما وزارت دفاع ازبکستان با رد این ادعا، اعلام کرد که هیچ شلیکی از خاک افغانستان به این کشور صورت نگرفته است. حالا در راستای این ادعای داعش، در روز شنبه، یک فروند پهپاد ازبکستانی در آسمان مزارشریف مشاهده شد که به نظر می‌رسد در واکنش به همین شلیک اخیر داعش بوده که گفته می‌شود از منطقه مرزی افغانستان و ازبکستان در حومه مزارشریف انجام شده است.

یک منبع که خواست نامش فاش نشود، روز شنبه، با ارسال ویدیویی از مزارشریف، به ایندیپندنت فارسی گفت: «یک هواپیمای بی‌سرنشین برای دقایقی در آسمان شهر مزارشریف گشت زد و سپس به طرف خاک ازبکستان رفت.» در این ویدیو، یک فروند پهپاد در حال پرواز در ارتفاع کم در آسمان مزارشریف دیده می‌شود که در تصاویری که با یک دوربین ساده موبایل گرفته شده هم به‌راحتی قابل مشاهده و تشخیص است.

به دنبال انتشار خبر گشت‌زنی یک فروند پهپاد‌ در آسمان مزارشریف، بخش تبلیغاتی کاخ کرملین روسیه مدعی شد که پهپاد مشاهده‌شده در ویدیو، شبیه پهپادهای لوچین ازبکستانی است. ازبکستان در دی ماه ۱۴۰۰ اعلام کرده بود تولید هواپیماهای بدون‌سرنشین با نام تجاری «لوچین» (Lochin) را برای استفاده نظامی و غیرنظامی، در مرکز پژوهش و تولید سیستم‌های هوایی بدون سرنشین، آغاز کرده است.

ویدیو منتشرشده در رسانه‌های اجتماعی واکنش‌ها به اقدام ازبکستان در نقض حریم هوایی افغانستان را برانگیخت. اما وزارت دفاع ازبکستان روز یکشنبه، یازدهم اردیبهشت، در پیامی در کانال تلگرامی خود، ادعای روسیه و نیز کاربران رسانه‌های اجتماعی در مورد نقض حریم هوایی افغانستان را تکذیب کرد. وزارت دفاع ازبکستان در این پیام نوشت: «برخی رسانه‌های عمومی و اجتماعی اطلاعاتی را در مورد نقض احتمالی حریم هوایی افغانستان با هواپیماهای بدون‌ سرنشین جمهوری ازبکستان منتشر می‌کنند اما این اطلاعات مطلقا واقعیت ندارد. نیروی هوایی جمهوری ازبکستان حریم هوایی کشورهای همسایه را نقض نکرده است.»

با این حال، این وزارتخانه اعلام کرد که هواپیماهای بدون سرنشین، جنگنده و تهاجمی وزارت دفاع جمهوری ازبکستان به صورت کاملا برنامه‌ریزی‌شده در حالت آماده‌باش رزمی‌اند.

این در حالی است که در اواسط فروردین‌ماه، پهپادهای جاسوسی و عملیاتی آمریکایی که چند روزی بر فراز آسمان هلمند در جنوب افغانستان گشت‌زنی می‌کردند، یک انبار اسلحه و مهمات به جامانده از نیروهای آمریکایی و ارتش پیشین افغانستان را که به دست طالبان افتاده بود، هدف قرار دادند. در این حمله هوایی، تجهیزات موجود در انبار سلاح پایگاه نظامی شورابک از بین رفتند و شماری از افراد طالبان نیز کشته شدند. پس از آن، گزارش‌های منابع محلی از گشت‌زنی پهپادهای آمریکایی در آسمان کابل خبر دادند.

علاوه بر این، در اواخر فروردین، اقدام پاکستان در نقض حریم هوایی افغانستان و بمباران مناطق مسکونی در خاک این کشور واکنش‌های شدیدی را به دنبال داشت. پس از حمله گروه شبه نظامی تحریک طالبان پاکستان به کاروان ارتش پاکستان در منطقه مرزی این کشور با افغانستان که به کشته شدن هفت سرباز پاکستانی منجر شد، ارتش این کشور، شب جمعه، ۲۶ فروردین، پنج روستا در مناطق مرزی در خاک افغانستان را هواپیماهای جنگی خود زیر آتش گرفت. گزارش‌های به‌دست آمده از محل رویداد نشان داد که دست‌کم ۴۷ نفر از جمله تعدادی زن و کودک هم در این حملات جان باختند. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف)، مرگ ۲۰ کودک در این حمله را تایید کرد.

مقام‌های طالبان نیز از پاکستان به دلیل نقض حریم هوایی افغانستان انتقاد کردند، اما ارتش پاکستان مدعی شد که پناهگاه‌ تروریست‌ها را هدف قرار داده است.

پس از تسلط طالبان بر افغانستان، در حالی که این گروه تامین امنیت سراسری در افغانستان را ادعا می‌کند و همواره به کشورهای منطقه اطمینان می‌دهد که خاک افغانستان تهدیدی متوجه هیچ کشوری نیست، حملات سنگین تروریستی اخیر در افغانستان و در نقاط مرزی با پاکستان نشان می‌دهد که گروه‌های تروریستی و شبه نظامی به‌طورگسترده در بخش‌هایی از افغانستان از جمله، شمال و شرق آن فعالیت دارند و هر روز بر میزان حملاتشان افزوده می‌شود.