جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در بیانیه‌ای ضمن بزرگداشت روز جهانی آزادی مطبوعات، در مورد خطرهایی که آزادی مطبوعات را تهدید می‌کند هشدار داد و اعلام کرد که «شجاعت و فداکاری روزنامه‌نگاران سراسر جهان» را تحسین می‌کند. او در این بیانیه یادآوری کرد که در هفته‌های گذشته، دست‌کم ۱۱ روزنامه‌نگار در اوکراین کشته و شماری نیز زخمی شده‌اند، شماری دیگر ربوده شده و ضرب‌و‌شتم قرار شده‌اند و از وضعیت یک نفر آن‌ها هنوز اطلاعی در دست نیست.

بایدن در ادامه اشاره کرد که دولت روسیه اقدام به سرکوب جامعه مدنی این کشور کرده است، از جمله قانونی تصویب کرده که هدفش «ساکت کردن کسانی است که حقیقت را می‌گویند». در بیانیه کاخ سفید آمده است: «روزنامه‌نگاران روسیه و سایر اعضای صنف رسانه در مقابل انتخاب بین سرکوب و سانسور یا خطر تلافی تصمیم دشوار فرار از کشور را برگزیده‌اند.»

در این بیانیه به‌جز روسیه و اوکراین به کشور دیگری اشاره نمی‌‌شود اما به مسائلی گسترده‌تر می‌پردازد از جمله نقش روزنامه‌نگاران در پوشش خبرهای جنگ، فساد اقتصادی، آسیب‌های زیست‌محیطی و کمک به افراد به حاشیه رانده‌شده. بایدن در ادامه یادآوری کرد که بسیاری از روزنامه‌نگاران به‌دلیل عمل به وظایف خود «کشته می‌شوند، زندانی می‌شوند، قربانی تجاوز می‌شوند، تهدید می‌شوند و آزار می‌بینند». در این بیانیه به نقش زنان هم اشاره شده و آمده است: «روزنامه‌نگاران زن که مدت‌ها است در اتاق‌های خبر در اقلیت بوده‌اند، بیش از معمول هدف حملات اینترنتی قرار می‌گیرند.»

بر اساس گزارش یونسکو، ۸۵ درصد مردم جهان در پنج سال گذشته شاهد کاهش آزادی مطبوعات بودند که در بیانیه بایدن نیز نقل شده است. رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه افزود که در «نشست دموکراسی» که دسامبر سال گذشته برگزار شد، اقدام‌هایی مشخص برای حمایت آمریکا از رسانه‌های مستقل و گزارشِ واقعیت‌بنیان اعلام شد از جمله تامین بودجه «صندوق بین‌المللی برای رسانه‌های عمومی».

بایدن به تلاش رسانه‌های محلی و ملی آمریکا برای پوشش همه‌گیری کرونا، مسائل نژادی در آمریکا و خطر تغییرات اقلیمی نیز اشاره کرد. او گفت: «مطبوعات‌ آزاد دشمن مردم نیستند… برعکس، مطبوعات آزاد پاسدار حقیقت‌اند.»

سازمان «گزارشگران بدون مرز» در گزارش سالانه‌اش از آزادی مطبوعات، آمریکا را در جایگاه ۴۲ در میان ۱۸۰ کشور قرار داد که حاکی از وضعیت نامناسب این کشور نسبت به گذشته است. بایدن در بیانیه‌اش به این موضوع اشاره‌ای نکرد. از میان رفتن رسانه‌های محلی، قطبی‌ شدن شدید رسانه‌ها و تضعیف روزنامه‌نگاری و دموکراسی در اثر رواج بسترهای دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی از دلایلی است که این سازمان مستقر در پاریس برای تنزل جایگاه آمریکا مطرح کرده است.