ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در واکنش به خبری درباره اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی، زندانی دوتابعیتی، تا پایان اردیبهشت، گفت: «این نمونه بارزی از رویکرد سرکوبگرانه حکومت ایران است و آمریکا آن را از نزدیک دنبال می‌کند.» او به «سابقه طولانی» دستگیری اتباع خارجی در ایران هم اشاره کرد و گفت که حکومت ایران از زندانیان دو تابعیتی به عنوان اهرم فشار سیاسی استفاده می‌کند.

خبرگزاری ایسنا روز چهارشنبه، ۱۴ اردیبهشت، به نقل منابع آگاه، از احتمال اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی زندانی ایرانی-سوئدی تا پایان اردیبهشت خبر داد. این خبر یک روز پس از برگزاری آخرین جلسه محاکمه حمید نوری در سوئد اعلام شد.

اتهام حمید نوری مشارکت در کشتار زندانیان سال ۱۳۶۷ است و جمهوری اسلامی ایران نیز احمدرضا جلالی را به «جاسوسی برای اسرائیل» متهم کرده است. این پزشک و محقق ایرانی‌تبار در سال ۱۳۹۵، با دعوت رسمی دانشگاه تهران به ایران رفت و سپس دستگیر و زندانی شد.

ناظران می‌گویند خبر اعدام احمدرضا جلالی با هدف فشار بر جامعه جهانی برای آزادی حمید نوری منتشر شده است. پیش‌تر نیز زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال تبادل احمدرضا جلالی با حمید نوری شنیده شده بود؛ اما ویدا مهران‌نیا، همسر جلالی، گفت که تمایل ندارد همسر بی‌گناهش با فردی همچون حمید نوری مبادله شود.

خبر احتمال اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی در ۲۴ ساعت اخیر واکنش‌های زیادی در پی داشت و از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گرفته تا کاربران رسانه‌های اجتماعی به آن اعتراض کردند.

ند پرایس، سخنگوی امور خارجه ایالات‌متحده، در نشست خبری خود به «بازداشت خودسرانه تعداد زیادی از افراد» در جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: «آنان تحت شکنجه قرار می‌گیرند و در مواردی، بدون اجرای روند قضایی معمول، اعدام می‌شوند.»

ند پرایس تاکید کرد این موضوع برای آمریکا همچون دیگر کشورها که اتباعشان در ایران دستگیر شده‌اند، اهمیت دارد و با شرکای خود درباره «برخورد با این رفتار شرم‌آور» و «چگونگی آزاد کردن زندانیان به بهترین شکل» مشورت خواهد کرد.

سخنگوی وزارت خارجه ایالات‌متحده در ادامه به اقدام کانادا در این خصوص اشاره کرد و گفت که این کشور سندی تنظیم کرده‌ است که بر اساس آن، کشورهایی که چنین اقدام‌هایی انجام می‌دهند به پاسخگویی ملزم خواهند شد.

او آزادی اتباع آمریکایی را که در ایران زندانی‌اند، از اولویت‌های دولت آمریکا برشمرد و گفت: «جو بایدن آزادی زندانیان را وعده داده است و ما برای تحقق آن، هر کاری از دستمان بربیاید، انجام می‌دهیم.»

وزیر امور خارجه ایران: دادگاه حمید نوری غیرقانونی است

سازمان حقوق بشر ایران در بیانیه‌ای که روز چهارشنبه منتشر شد، تصمیم حکومت ایران برای اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی را محکوم کرد و نوشت: «این اقدام که بنا بر گزارش این رسانه‌ها، در واکنش به محاکمه یک مقام ایرانی به نام حمید نوری در سوئد به اتهام جنایت جنگی است، نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی از مجازات اعدام به عنوان ابزار باج‌گیری و فشار بر کشورهای خارجی استفاده می‌کند.»

سازمان حقوق بشر ایران از جامعه جهانی خواست با «واکنش به‌موقع» مانع از اعدام احمدرضا جلالی شوند. کاربران رسانه‌های اجتماعی نیز به تصمیم حکومت برای اجرای حکم اعدام این پزشک و محقق اعتراض کردند.

در سوی دیگر این ماجرا مقام‌های جمهوری اسلامی ایران قرار دارند که به تلاش‌های خود برای آزادی حمید نوری در سوئد ادامه می‌دهند. گروه دادستانی از دادگاه درخواسته‌ کرده است که برای حمید نوری حکم «حبس ابد» صادر کند. پیش‌تر کاظم غریب‌آبادی، معاون بین‌الملل قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران، تهدید کرده بود که احکام افراد مرتبط با سوئد در قوه قضاییه ایران اجرا خواهد شد.

حسین امیرعبداللهیان نیز روز چهارشنبه در تماس تلفنی با آن لینده، وزیر خارجه سوئد، دادگاه حمید نوری را «غیرقانونی» خواند و آزادی فوری او را خواستار شد.

او با ادعای اینکه محاکمه حمید نوری را سازمان مجاهدین خلق برنامه‌ریزی کرده است، افزود: «باعث تاسف است که یک گروهک تروریستی که سوابق جنایت‌های آن بر مردم ایران و حتی عراق در دوره رژیم بعث صدام واضح است، فضاسازی تصنعی این فرایند در سوئد را در دست گرفته است.»

دادستانی سوئد حمید نوری را به «نقض قوانین بین‌المللی» و «قتل عمد» از طریق مشارکت در کشتار گروهی زندانی سیاسی در تابستان سال ۱۳۶۷ متهم کرده است. دادگاه حمید نوری در سوئد نخستین دادگاه‌ رسمی است که در پیوند با کشتار گروهی زندانیان سیاسی در ایران برگزار می‌شود.

هم‌زمان با پایان جلسات دادگاه حمید نوری در سوئد، شاهزاده رضا پهلوی محاکمه نوری را «پیروزی جنبش دادخواهی ملت ایران» دانست و این محاکمه را «هموارکننده مسیر پیروزی‌های بزرگ بعدی» توصیف کرد. شاهزاده رضا پهلوی در پیامی در توییتر نوشت: «امروز دادخواهان از همیشه مصمم‌تر و امیدوارتر و آمران و عاملان جنایت از سینما رکس و پشت‌بام رفاه و کشتار ۶۷ تا دی ۹۶ و آبان ۹۸ و پرواز ۷۵۲، از همیشه هراسان‌ترند.»