بر اساس یک نظرسنجی جدید، ۷۸.۵ درصد از ایرانیها دستکم از یک پیامرسان یا رسانه اجتماعی استفاده میکنند. این رقم بین جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال ۹۶.۹ درصد، ساکنان مراکز استانها ۸۶.۲ درصد و افراد با تحصیلات دانشگاهی ۹۵.۳ درصد است.
بنا بر نتایج آخرین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در خرداد ۱۴۰۱، در بین رسانههای اجتماعی، استفاده از واتساپ با ۷۱.۱ درصد بیش از سایر برنامهها است، و در مقایسه با تیر ۱۴۰۰ میزان استفاده از این پیامرسان تغییری نداشته است.
میزان استفاده از واتساپ بین افراد ۱۸ تا ۲۹ سال ۸۷.۷ درصد، در گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال ۷۸.۸ درصد و بین افراد بالای ۵۰ سال ۴۱ درصد است. در میان افرادی که از واتساپ استفاده میکنند، ۸۷.۷ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، ۷۹.۲ درصد دارای مدرک دیپلم و ۴۴.۴ درصد تحصیلات زیردیپلم دارند.
میزان استفاده از این پیامرسان بین ساکنان مراکز استانها ۸۷.۸ درصد، در شهرهای غیر از مرکز استان ۷۴.۱ درصد و در مناطق روستایی ۵۵.۵ درصد است.
این نظرسنجی، که بین ۱۵۴۱ شهروند ۱۸ سال به بالا و ساکن مناطق شهری و روستایی کل ایران و به صورت تلفنی انجام شد، همچنین نشان داد که بعد از واتساپ، ۴۹.۴ درصد مردم ایران از اینستاگرام استفاده میکنند. در میان جمعیت مورد مطالعه، جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال (۷۴.۴ درصد)، افراد با تحصیلات دانشگاهی (۶۵.۱ درصد) و ساکنان مراکز استانها (۵۶ درصد) بیش از سایر افراد از اینستاگرام استفاده میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
استفاده از تلگرام، نسبت به آخرین نظرسنجی ایسپا در تیرماه ۱۴۰۰، حدود ۹ درصد کاهش داشته و به ۳۱.۶ درصد رسیده است.
بر اساس نتایج این نظرسنجی، ۱.۳ درصد جمعیت ایران از کلابهاوس استفاده میکنند. این عدد نسبت به دوره قبلی نظرسنجی ایسپا در تیرماه ۱۴۰۰ بدون تغییر مانده است. چنانچه این نظرسنجی میگوید فقط ۳ درصد جمعیت ایران از توییتر استفاده میکنند.
میزان استفاده ایرانیها از سایر رسانههای اجتماعی نیز به این شرح گزارش شده است: فیسبوک ۳.۷ درصد، سروش ۳.۶ درصد، بله ۲.۲ درصد، ایتا ۴.۶ درصد، تیک تاک ۰.۶ درصد، روبیکا ۵.۷ درصد، آی گپ ۱.۸ درصد، گپ ۰.۸ درصد و سیگنال ۰.۴ درصد.
همانطور که پیدا است، نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که با وجود انواع محدودیتها و پایین بودن سرعت اینترنت در ایران، شمار زیادی از ایرانیان بالای ۱۸ سال از پیامرسانها و رسانههای اجتماعی استفاده میکنند. در این میان، تلاش مقامهای جمهوری اسلامی برای جایگزین کردن پیامرسانهای داخلی موفق نبوده است و درصد بسیار کمی از ایرانیها از برنامههایی مانند سروش، بله، روبیکا و موارد مشابه آنها استفاده میکنند.
استفاده بیش از ۷۸ درصد ایرانیها از پیامرسانها و رسانههای اجتماعی در حالی است که استفاده گسترده از اینترنت مطابق میل مقامهای جمهوری اسلامی نیست و بهویژه چهرههای مذهبی و حکومتی در تلاشاند وقوع اتفاقهای ناگوار اجتماعی و سیاسی را به اینترنت مرتبط کنند.
تنها در یکی از نمونههای مخالفت با دسترسی گسترده مردم به فضای مجازی، در ۳۱ فروردین امسال نامهای منتسب به ۲۵۰۰ استاد بسیجی منتشر شد که در آن تاکید کردند «ریشه فراگیری و گسترش بسیاری از ناهنجاریهای فرهنگی، بزههای اجتماعی، فروپاشی خانواده، فساد اخلاقی، هتک حرمت، گسترش اعتیاد، اشاعه فحشا، بیعفتی، بیغیرتی، بیاعتمادی، ناامنی، ترور، قتل، روابط نامشروع، سقط جنین، خودکشی، کلاهبرداری و دستبرد به جان و مال مردم در فضای مجازی است» و از مسئولان جمهوری اسلامی خواستند «هرچه سریعتر تدابیر و تمهیدات مورد نیاز برای قانونمند کردن فضای مجازی و حفظ حریم جامعه اسلامی را اتخاد کنند».
انتشار این نامه در حالی بود که چند روز پیش از آن، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، طرح جنجالی «صیانت از فضای مجازی» را به شورای عالی فضای مجازی فرستاد، دبیر این شورا هم اعلام کرد این طرح را پس از بررسی، برای تصویب نهایی به مجلس برمیگرداند.
طرح صیانت بهدلیل ایجاد مقدمات مسدودسازی دسترسی به سرویسهای اینترنتی خارجی مانند اینستاگرام مشهور شد اما در نهایت، به سویی رفت که به تحکیم جایگاه نظامیان در کنترل اینترنت کشور بینجامد، طرحی که مردم معتقدند به نام صیانت از آنها اما به کام مسئولانی است که میخواهند رانتخواریها و فسادهایشان رسانهای نشود.