بیش از چهار هزار پزشک ایرانی در سال ۱۴۰۰، با هدف مهاجرت از کشور به سازمان نظام پزشکی درخواست «گود استندینگ» (گواهی حسن انجام کار و عدم سوءپیشینه) دادند. این خبر را محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، اعلام کرد و گفت: «مهاجرت پزشکان موضوع جدیدی نیست و از قدیم بود، اما حالا شتاب آن بیشتر شده است.»

رئیس سازمان نظام پزشکی «شرایط اقتصادی» و «غیرواقعی بودن تعرفه‌ها» را از عوامل تاثیرگذار در مهاجرت پزشکان خواند و افزود: «جاذبه‌های کشورهای اطراف از یک‌سو و نامطلوب‌تر شدن بازار کار در داخل کشور از سوی دیگر، میل به مهاجرت را در میان پزشکان افزایش داده است.»

او افزایش میل به مهاجرت در میان پزشکان را نگران‌کننده خواند، به‌خصوص اینکه نزدیک به ۱۵ تا ۲۰ هزار پزشک داخلی هم در ایران، کار پزشکی انجام نمی‌دهند. این در حالی است که طبق اعلام وزارت بهداشت، کمبود ۱۸ هزار پزشک عمومی در سراسر کشور احساس می‌شود.

پزشکان در یکی از نخستین اقدام‌ها برای مهاجرت، باید درخواست خود را در سازمان نظام پزشکی ثبت کنند و بعد از گذراندن مراحل قانونی، می‌توانند مدرک گود استندینگ یا سوءپیشینه کاری بگیرند. علی تاجرنیا، مشاور رئیس سازمان نظام پزشکی کشور، پیش‌تر گفته بود در ۱۰ ماه منتهی به دی ۱۳۹۹ بیش از ۳۰۰۰ پزشک از ایران مهاجرت کردند.

محمدرضا ظفرقندی، رئیس سابق سازمان نظام پزشکی، نیز تابستان ۱۴۰۰ از ثبت ۳۰۰۰ درخواست گود استندینگ در مدت یک سال خبر داد. حالا نیز آن‌طور که رئیس فعلی سازمان نظام پزشکی می‌گوید، آمار پزشکانی که قصد مهاجرت دارند به ۴۰۰۰ نفر افزایش یافته است.

میل به خروج از ایران فقط به پزشکان محدود نیست و دیگر اعضای کادر درمان را نیز شامل می‌شود؛ آرمین زارعیان، رئیس هیئت‌مدیره نظام پرستاری تهران، پاییز سال گذشته اعلام کرد در یک سال اول همه‌گیری کرونا، حدود ۸۰۰۰ پرستار از ایران مهاجرت کردند و فقط در تهران، ماهانه ۵۰۰ درخواست گود استندینگ ثبت شد.

عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، نیز گفته بود تعداد پرستارانی که در طول یک سال مهاجرت کردند با تعداد فارغ‌التحصیلان ۳۰ دانشکده پرستاری برابری می‌کند. نظرسنجی‌ اخیر رصدخانه مهاجرت ایران که نتایج آن به‌تازگی اعلام شد حاکی از آن است که بیش از ۵۳ درصد کادر درمان تمایل دارند از ایران مهاجرت کنند و فقط ۳ درصد آنان پس از مهاجرت مایل‌اند به کشور بازگردند.

از پاسخ‌دهندگان پرسشنامه‌ها درباره تاثیر عوامل درونی (مسائل شخصی) و عوامل بیرونی (وضعیت کلی کشور) بر تمایل آنان به مهاجرت نیز سوال شد، پاسخ‌های گروه‌های هدف آشکار می‌کند که از نظر بیش از ۷۰ درصد پزشکان و پرستاران، «عوامل بیرونی» بر مهاجرت آنان تاثیر «بسیار زیاد» دارد. همچنین ۷۳ درصد پزشکان و پرستاران تاثیر تورم بر تمایلشان به مهاجرت را «بسیار زیاد» دانستند و ۶۳ درصد آنان تاثیر تحریم‌ها بر تمایلشان به مهاجرت را «خیلی زیاد» ارزیابی کردند.

در این میان، فقط ۱۰ درصد پزشکان و پرستاران گفتند که تصویر «بسیار مثبت» از تابعیت ایرانی خود دارند. همچنین ۵۸ درصد آنان تصویر «بسیار بدی» از آینده کشور در ذهن داشتند.

بر اساس این نظرسنجی، بی‌ثباتی اقتصادی کشور، شیوه حکمرانی و مملکت‌داری، ناامیدی در مورد آینده، امید به زندگی بهتر در خارج از کشور، وضعیت آزادی‌های فردی و اجتماعی، کیفیت بهتر زندگی در خارج از کشور، کاهش ارزش پول ملی در برابر ارزهای بین‌المللی، درآمد پایین، امکان شاد زندگی کردن، نبود شایسته‌سالاری و سلامت اخلاقی جامعه از مهم‌ترین عوامل موثر بر میل مهاجرت در میان پزشکان و پرستاران است.