وزارت خارجه ایالات‌متحده در گزارشی که روز سه‌شنبه، ۲۸ تیر (۱۹ ژوییه)، منتشر شد، ایران و روسیه را در فهرست کشورهایی قرار داد که از کودکسربازان در نیروهای مسلح بهره‌کشی می‌کنند، افراد را به کار اجباری وا می‌دارند و برای مبارزه با پدیده قاچاق انسان برنامه راهبری و موثری ندارند.
بر اساس گزارش وزارت خارجه آمریکا، علاوه بر ایران و روسیه، کره شمالی، افغانستان، چین و میانمار نیز در مبارزه با پدیده قاچاق انسان و با بهره‌کشی از کودکان، عملکرد ناموفقی داشته‌اند.
بنا بر این گزارش، جمهوری اسلامی ایران برای جلوگیری از قاچاق انسان کمترین استانداردها را رعایت نمی‌کند و با وجود اینکه همه‌گیری کرونا پدیده قاچاق انسان را تحت‌تاثیر قرار داد و به کاهش آن منجر شد، باز هم ایران برای مبارزه با این پدیده تلاش موثری انجام نداد.
پس از انتشار گزارش وزارت خارجه ایالات‌متحده، خبرگزاری دولتی ایران به آن واکنش نشان داد و در گزارشی که شامگاه سه‌شنبه منتشر شد ادعا کرد: «جمهوری اسلامی ایران به عنوان دولت امضا‌کننده کنوانسیون سازمان ملل متحد در مقابله با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) تاکنون در زمینه مقابله با پدیده شوم قاچاق انسان اقدام‌های اجرایی و قانونی گسترده‌ای انجام داده که نهادهای مربوطه سازمان ملل متحد هم آن را تایید می‌کنند و در گزارش‌های دفتر مقابله با مواد مخدر و جرائم سازمان ملل متحد نیز تایید و منعکس شده است.»
خبرگزاری ایرنا در ادامه مدعی شد که «سیاست‌های مداخله‌جویانه و بی‌ثبات‌کننده آمریکا» زمینه گسترش شبکه‌های تبهکاری فراملی قاچاق انسان را فراهم کرده است.
با وجود این ادعاها، گزارش اخیر وزارت خارجه آمریکا و دیگر مستندات بین‌المللی، آشکار می‌کند که جمهوری اسلامی ایران نه تنها در مبارزه با پدیده قاچاق انسان و بهره‌کشی از کودکان اقدام موثری انجام نمی‌دهد بلکه افرادی نزدیک به حاکمیت با اغماض یا حتی دست داشتن در این پدیده، آن را تشدید کرده‌اند. نمونه بارز آن نیز استفاده از کودکان زیر ۱۸ سال برای عضویت در بسیج و نیروی سپاه قدس است.
وزارت خارجه آمریکا در گزارش سالانه خود به این موضوع هم پرداخت و اعلام کرد که ایران در گروه‌های شبه‌نظامی سوریه از کودکسربازان استفاده می‌کند و بزرگسالان را هم با وعده و فریب، به این سمت این گروه‌ها فرا می‌خواند.
در ادامه این گزارش نیز آمده است که دولت ایران در شناسایی و حمایت از قربانیان قاچاق در میان جمعیت آسیب‌پذیر موفق نبوده است و در مواردی، حتی با آنان مثل مجرم رفتار می‌کند.
گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا اثبات می‌کند که روسیه نیز وضعیتی تقریبا مشابه ایران دارد و در این کشور نیز از کودکسربازان بهره‌کشی می‌شود و سیاست و الگوی قاچاق انسان و کار اجباری ادامه دارد.
در این گزارش، به حمله نظامی روسیه به اوکراین به عنوان یک سند ملموس اشاره شده است که در پی آن، میلیون‌ها پناهجوی اوکراینی برای رسیدن به کشورهای امن در برابر قاچاق انسان آسیب‌پذیر شده‌اند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هنگام ارائه این گزارش گفت: «میلیون‌ها اوکراینی مجبور شدند با دست خالی خانه‌های خود را ترک کنند و این آن‌ها را در برابر قاچاق انسان به شدت آسیب‌پذیر کرد.»
به گفته وزیر خارجه ایالات متحده، هم‌اکنون در سراسر جهان، نزدیک به ۲۵ میلیون نفر قربانی پدیده قاچاق انسان‌اند.
